Đáng chú ý là không có động lực tăng trưởng cụ thể nào giải thích sự lạc quan của nhà đầu tư đối với thị trường Trung Quốc trong năm nay. Điều gì đang thúc đẩy thị trường chứng khoán Trung Quốc đi lên?
Vào đầu năm ngoái, tình hình trên thị trường chứng khoán Trung Quốc không mấy thuận lợi. Cuộc chiến thương mại giữa CHND Trung Hoa và Hoa Kỳ đã khiến cộng đồng doanh nghiệp thế giới và các nhà đầu tư lo lắng. Đại dịch coronavirus cũng là một yếu tố không chắc chắn. Trung Quốc là nước đầu tiên áp dụng các biện pháp kiểm dịch nghiêm ngặt, khiến hoạt động kinh doanh ở một số khu vực bị đình trệ và GDP suy giảm. Đúng là nhờ những biện pháp cứng rắn này, Trung Quốc đã có thể kiểm soát dịch bệnh nhanh hơn các nước khác. Sang quý II, tăng trưởng kinh doanh bắt đầu phục hồi và các chỉ số kinh tế - xuất khẩu, đầu tư vào tài sản cố định, tiêu dùng nội địa, chỉ số quản trị mua sắm PMI - đều được cải thiện hàng tháng.
Chắc chắn, thành công của Trung Quốc trong việc chống lại đại dịch đã cho một số lý do để các nhà đầu tư lạc quan. Theo dự báo của các tổ chức tài chính quốc tế như IMF, nền kinh tế Trung Quốc - nước duy nhất trong G20 thể hiện động lực tích cực vào cuối năm 2020, sẽ chứng tỏ tốc độ tăng trưởng nhanh chóng vào năm 2021 - khoảng 8%. Mặt khác, rõ ràng là con số tăng trưởng là do ảnh hưởng của một điểm xuất phát thấp - sau khi rơi vào đỉnh điểm đại dịch, sự phục hồi tự nhiên sẽ nhanh hơn.
Ngoài ra, những tác động bên ngoài tiêu cực đối với sự phát triển của Trung Quốc vẫn tồn tại. Thứ nhất, tình hình với COVID-19 ở nhiều nước phát triển - các đối tác thương mại quan trọng nhất của Trung Quốc, bao gồm Mỹ và EU - vẫn còn rất nghiêm trọng. Điều này được phản ánh qua sự phát triển nền kinh tế của họ và theo đó là triển vọng hợp tác kinh tế và thương mại với CHND Trung Hoa. Thứ hai, áp lực của Mỹ đối với các công ty công nghệ Trung Quốc đang gia tăng. Mới tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một lệnh hành pháp cấm người Mỹ đầu tư vào các công ty Trung Quốc được cho là có liên quan đến khu phức hợp công nghiệp - quân sự. Danh sách đen bao gồm các tập đoàn công nghệ và viễn thông lớn nhất, và Sở giao dịch chứng khoán New York đã thông báo hủy niêm yết cổ phiếu của China Mobile, China Unicom và China Telecom. Hãng tin Reuters, trích dẫn các nguồn tin ở Washington, cho biết Trump cũng đang xem xét đưa Alibaba và Tencent vào danh sách đen. Những công ty này có cổ phiếu trị giá tổng cộng 1,3 nghìn tỷ USD, đứng thứ hai và thứ ba trên thế giới về vốn hóa trong số các công ty đến từ các nước đang phát triển. Cổ phiếu Alibaba và Tencent được tất cả các quỹ đầu tư lớn nhất của Mỹ nắm giữ.
Bloomberg, bình luận về sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Trung Quốc, chú ý đến những tuyên bố lạc quan của chủ tịch Trung Quốc. Phát biểu khai mạc khóa học tập thể dành cho các quan chức cấp tỉnh và cấp bộ tại Trường Đảng của Ủy ban Trung ương Đảng, ông Tập Cận Bình nhấn mạnh thế giới hiện đang trải qua những thay đổi chưa từng thấy trong hàng trăm năm qua, nhưng tình hình này đang có lợi cho Trung Quốc. Ông cho rằng thời điểm hiện tại có cả thách thức và cơ hội, nhưng nhìn chung, cơ hội nhiều hơn. Bian Yongzu - nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Tài chính Chongyang, Đại học Nhân dân Trung Quốc, trong một cuộc phỏng vấn với Sputnik cho hay một số ngành công nghiệp ở Trung Quốc gần đây đang phát triển tốt hơn các nước khác. Cùng với xu hướng tích cực của nền kinh tế, điều này thu hút vốn quốc tế.
“Thị trường chứng khoán Trung Quốc gần đây tăng trưởng nhanh chóng, với một số chỉ số đạt mức cao kỷ lục. Một mặt, nền kinh tế Trung Quốc hiện đang hoạt động tốt hơn nhiều nước khác. Một số ngành công nghiệp, chẳng hạn như công nghệ sinh học và chế tạo xe điện, đặc biệt thành công. Thành công của Tesla tại Trung Quốc khẳng định điều này và có tác động đến toàn bộ. Những công ty như vậy kéo thị trường chứng khoán đi lên theo. Mặt khác, thanh khoản trên thị trường thế giới hiện tại đang dư thừa và nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng tốt. Ngoài ra, trong năm nay, Trung Quốc đã tích cực theo đuổi các cải cách để làm cho nền kinh tế cởi mở hơn với thế giới bên ngoài. Do đó, hiển nhiên, vốn thế giới đã vươn tới Trung Quốc. Nhìn chung, trên phạm vi toàn cầu, sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Trung Quốc không quá đáng kể - một số chứng khoán Mỹ tăng trưởng nhanh hơn. Nhưng nền kinh tế thế giới còn lâu mới khởi sắc. Đương nhiên, trong điều kiện như vậy, đồng vốn sẽ đi đến nơi có triển vọng tốt hơn".
Không giống như một số nước phương Tây theo đuổi chính sách lãi suất cực thấp để kích thích kinh tế, Trung Quốc tiếp tục tuân thủ chính sách tiền tệ vừa phải, hạn chế trong các biện pháp kích thích có mục tiêu, chủ yếu trong chính sách tài khóa. Như vậy, thứ nhất là kiềm chế được lạm phát, điều này rất quan trọng khi đất nước đang muốn kích cầu tiêu dùng trong nước. Thứ hai, các cơ quan quản lý có đủ khả năng để điều động trong trường hợp tình hình đột ngột xấu đi. Chính sách này đang có kết quả. Tesla lọt vào danh sách chỉ số S&P 500 cũng là nhờ thị trường Trung Quốc rộng lớn. Trong khi doanh số bán ô tô trên toàn thế giới đang giảm mạnh do sức mua sụt giảm, hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc của Tesla đã có lãi trong 5 quý liên tiếp, và năm ngoái gần một nửa doanh số của công ty đến từ Trung Quốc. Cũng do thành công tại CHND Trung Hoa, các nhà sản xuất hàng xa xỉ đã có thể tồn tại qua năm 2020. Thị trường hàng xa xỉ toàn cầu giảm 23% vào năm ngoái, nhưng ở Trung Quốc, ngược lại, tăng 48% lên 52,9 tỷ USD - Trung Quốc chiếm 1/5 tổng doanh thu toàn cầu.
Trong bài phát biểu tại Trường Đảng, Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhắc lại tầm quan trọng của các quan chức trong việc tuân thủ mô hình phát triển mới. Điều đó bao gồm cam kết đối với chiến lược "lưu thông kép" - dựa vào thị trường nội địa tiêu dùng trong nước trong khi duy trì đường viền kinh tế bên ngoài, cũng như phát triển các đổi mới và đạt được độc lập về công nghệ. Điều này có nghĩa là bất kể tình hình bên ngoài ra sao, Trung Quốc sẽ phát triển hoạt động kinh doanh công nghệ của mình. Theo kế hoạch đầu tư được thông qua vào năm ngoái, Trung Quốc sẽ đầu tư 10 nghìn tỷ nhân dân tệ (1,4 nghìn tỷ USD) vào việc phát triển công nghệ kỹ thuật số và "cơ sở hạ tầng mới" vào năm 2025. Điều này có lẽ giải thích về sự quan tâm dai dẳng của các nhà đầu tư nước ngoài đối với lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc. Hiện tại, cổ phiếu của các công ty Trung Quốc đã thống trị Chỉ số các thị trường mới nổi toàn cầu MSCI - thị phần của họ trong năm 2020 đã tăng lên 40%.