Chiều nay 18-1, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã tổ chức họp báo triển khai nhiệm vụ công tác năm 2018 của ngành GTVT và một số nội dung liên quan đến các dự án BOT.
Bộ trưởng Bộ GT-VT Nguyễn Văn Thể đích thân chủ trì họp báo. Cuộc họp báo còn có đại diện của Văn phòng Chính phủ, Bộ Công an và Bộ Thông tin truyền thông.
Phát biểu tại buổi họp báo, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết điểm nóng đầu tiên là trạm thu phí BOT Bến Thủy (Nghệ An) sau đó, lan sang các trạm BOT khác.
Bộ trưởng Thể khẳng định mới đây ở các tỉnh miền Nam, điểm nóng xuất hiện tại các trạm BOT, điển hình như trạm BOT Cai Lậy. Cuối tháng 11, Bộ GTVT đồng ý cho trạm BOT Cai Lậy thu phí trở lại song chủ đầu tư phải ngưng vì vấp phải phản ứng từ phía người dân.
Ông Thể nói dự luận phản ứng vì cho rằng đầu tư tuyến tránh phải đặt trạm BOT trên tuyến tránh chứ không thể đặt ở quốc lộ. Nhưng thực tế, quốc lộ 1 đi qua Cai Lậy, chủ đầu tư đã nâng cấp tuyến dài 26 km.
Bộ trưởng GTVT cho biết sau khi Thủ tướng ngày 4-12 yêu cầu dừng thu phí BOT Cai Lậy từ 1 đến 2 tháng để Bộ GTVT trình phương án xử lý, Bộ đã làm rất nghiêm túc, tìm phương án giải pháp tổng thể.
Về giải pháp đảm bảo an ninh trật tự tại một số trạm thu phí BOT bị phản ứng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết Bộ sẽ tiếp thu, xem xét các phản ứng hợp lý của người dân để điều chỉnh cho tốt. Tuy nhiên những phản ứng không chính đáng, ảnh hưởng đến dòng xe lưu thông là trái pháp luật.
Bộ GTVT đã có chủ trương tất cả các trạm xả khi ùn tắc đến bao nhiêu km. Nếu trạm nào không thực hiện, chính quyền địa phương xử lý nghiêm.
"Có những hành vi cản trở giao thông dẫn đến ùn tắc rất nhanh. Như BOT Cai Lậy 26.000 xe đi qua ngày đêm, vài xe phản ứng dừng một lát thì ùn tắc 5-7 km. Chúng tôi xả mà họ không đi thì vẫn ùn tắc kéo dài. Vì vậy, nhiều khi người dân phải thông cảm, không phải xả là hết ùn tắc ngay""- ông Thể nói.
Về các đề xuất của Bộ GTVT, ông Thể cho biết có nhiều phương án. Trong đó có phương án đặt 2 trạm BOT ở quốc lộ 1 và tuyến tránh Cai Lậy.
Trạm thu phí ở quốc lộ 1 sẽ thu 15.000 đồng. Trạm BOT tuyến tránh thu 25.000 đến 30.000 đồng. Vì đoạn tránh đầu tư nhiều. Bộ GTVT sẽ nghiên cứu nhiều phương án nào làm sao tốt nhất cho Cai Lậy.
Báo chí đặt câu hỏi khi làm thứ trưởng Bộ GTVT, Bộ trưởng đã thay mặt Bộ ký hợp đồng một số dự án BOT như Cai Lậy, ông thấy trách nhiệm của mình thế nào?
Ông Thể nói: "Tôi khẳng định không tư túi trong dự án BOT Cai Lậy. Hiện các cơ quan thanh tra, kiểm toán đã vào cuộc. Phán xét thế nào do cơ quan chức năng. Hiện 107 đoàn thanh tra, kiểm tra đã vào cuộc kiểm tra các dự án BOT để đảm bảo không có tham nhũng, tư túi. Nếu cá nhân nào có liên quan đến việc tham nhũng sẽ bị xử lý nghiêm minh".
Theo quy định tại Thông tư số 159/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính thì các phương tiện xe máy, máy nông nghiệp, xe cứu thương, xe hộ đê, xe phục vụ an ninh quốc phòng, xe tang, đoàn xe có xe hộ tống đã được miễn phí; đối với các phương tiện có nhu cầu đi lại nhiều lần qua trạm thu phí trong ngày, Bộ Tài chính quy định loại vé tháng mệnh giá bằng 30 lần vé lượt và phương tiện đi lại không hạn chế số lần trong ngày; vé quý tiếp tục giảm so với vé tháng 10%. Thông tư số 159/2013/TT-BTC không quy định miễn phí đối với các phương tiện của người dân khu vực lân cận trạm thu giá. Do Thông tư số 159/2013/TT-BTC hướng dẫn chính sách phí nên Bộ GTVT không có quyền điều chỉnh để giải quyết bất cập.Từ ngày 1-1-2017, Luật giá có hiệu lực, Bộ GTVT đã làm việc với các nhà đầu tư, địa phương thống nhất chủ trương giảm giá cho các đối tượng bị ảnh hưởng vùng lân cận trạm thu giá dịch vụ. Với giải pháp này, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của các địa phương, đến nay đều nhận được sự đồng thuận của người dân và trạm thu phí vận hành ổn định.
Giai đoạn thu phí từ tháng 8-2017 đến nay, Bộ GTVT đã chỉ đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam làm việc với các địa phương, nhà đầu tư, đã giảm giá cho các trạm trên toàn quốc tương tự như 6 trạm nêu trên. Đến nay, Bộ GTVT đã miễn, giảm giá cho các phương tiện khu vực lân cận trạm thu phí tại 51 dự án/55 dự án đã khai thác. Tuy nhiên, tình hình mất an ninh trận tự tại các trạm thu phí ngày càng phức tạp, lan rộng và manh động; coi thường pháp luật, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự, quyền và lợi ích chính đáng của những công dân tuân thủ pháp luật, điển hình tại Trạm thu phí Cai Lậy, Trạm Trảng Bom — Biên Hòa, Trạm Sóc Trăng. Đến nay, việc phản ứng của một nhóm tài xế ngày càng manh động, lan rộng đến cả những trạm thu phí của dự án khác, kể cả các dự án không đầu tư xây dựng tuyến tránh như: Trạm Cần Thơ — Phụng Hiệp, trạm Sông Phan — tỉnh Bình Thuận, trạm phía Bắc tỉnh Khánh Hoà, Trạm Ninh An, Trạm Cam Thịnh…
Hiện tượng đáng chú ý là có một số đối tượng lôi kéo, kích động lái xe phản đối việc mua vé; cản trở các tài xế mua vé hoặc đe dọa nhân viên bán vé lặp lại nhiều lần tại các trạm thu phí từ miền Trung đến các tỉnh Tây Nam Bộ, gây ùn tắc, mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng của những công dân tuân thủ pháp luật.
Đánh giá nguyên nhân, theo Bộ GTVT qua rà soát và làm việc với chính quyền địa phương và các bên có liên quan, Bộ GTVT đánh giá tình hình mất an ninh, trật tự tại các trạm thu phí do những nguyên nhân cơ bản sau: Việc đưa các trạm thu phí vào hoạt động dẫn đến các phương tiện đang được sử dụng đường miễn phí phải trả phí, người sử dụng có tâm lý phản đối việc thu phí. Ngoài ra, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hình thức đầu tư này chưa hoàn thiện, chưa phù hợp thực tế; quá trình xây dựng văn bản pháp luật điều chỉnh hình thức BOT, đặc biệt chính sách phí chưa lường hết được các tác động đối với người sử dụng đường.
Công tác lựa chọn vị trí đặt trạm và chính sách phí tại một số dự án còn bất cập. Đối với các quốc lộ, chỉ áp dụng được hình thức thu phí lượt và hình thức này có hạn chế là chỉ đáp ứng được tính công bằng một cách tương đối (người dân ở gần trạm thu phí đi quãng đường ngắn nhưng vẫn phải trả phí trong khi đó những người đi quãng đường dài 40-50 km ở khoảng giữa 2 trạm thu phí thì vẫn không phải trả phí). Chất lượng phục vụ dịch vụ đường của nhà đầu tư còn hạn chế, để hư hỏng, xuống cấp không kịp thời sửa chữa.
Bộ GTVT, nhà đầu tư chưa tuyên truyền và chưa phối hợp tốt với các địa phương và các bộ ngành; nhiều địa phương e ngại xử lý tình hình an ninh, trật tự chưa thực sự hiệu quả, chưa xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự; có những địa phương còn xin miễn giảm 100% giá các phương tiện xe biển xanh trên địa bàn tỉnh như tỉnh Bình Định, Quảng Nam, Khánh Hòa..
Nguồn: NLĐ