“Thỏa thuận Nga-Thổ ngăn chặn cuộc xâm nhập tiềm năng của quân Mỹ vào Idlib”

Trong cuộc phỏng vấn của Sputnik, các chuyên gia Thổ Nhĩ Kỳ đã cho ý kiến nhận xét tầm quan trọng của thỏa thuận về Idlib mà Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đạt được trong quá trình cuộc gặp của hai vị Tổng thống ở Sochi.
Sputnik

Chuyên gia về chiến lược quân sự Naim Babyuroglu chỉ ra rằng trong những năm gần đây, từ Hoa Kỳ nhận được tín hiệu về khả năng thâm nhập vào lãnh thổ Idlib, và ông nói: "Các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ và Nga bằng thỏa thuận đạt được ở Sochi đã đóng lại trước mũi người Mỹ lối thâm nhập tiềm năng vào địa bàn Idlib. Cuộc gặp ở Sochi chứng tỏ rằng khu vực diễn tập của Washington chỉ giới hạn ở Manbij và vùng lãnh thổ phía đông từ Euphrates. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ thể hiện quyết tâm trong tương lai gần sẽ tập trung tất cả lực lượng của mình vào khu vực này. Nhờ thỏa thuận đạt được giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga về Idlib, đã xuất hiện cơ hội tăng cường hơn nữa sự hợp tác cả về kinh tế và quân sự giữa hai nước. Mà điều này, đến lượt nó, chỉ ra rằng quá trình tách Thổ Nhĩ Kỳ xa khỏi Hoa Kỳ và xích gần Ankara với Matxcơva vẫn được tiếp nối".

Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch gửi thêm quân tới Idlib trong khuôn khổ thỏa thuận với LB Nga

Chuyên gia Babyuroglu cũng nhắc tới tuyên bố của Tổng thống Erdogan về sự cần thiết nhanh chóng giải phóng vùng lãnh thổ phía đông sông Euphrates.

"Nhận định của Tổng thống về mối đe dọa với an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ xuất phát từ khu vực này cho ta cơ sở để giả định rằng sau khi thực hiện thỏa thuận về Idlib, tức là sau ngày 15 tháng 10, sự chú ý của lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ sẽ dồn vào Manbiju và địa bàn phía đông Euphrates. Chắc là Ankara sẽ cố gắng thương lượng với Washington về tình hình ở Manbij, dù tất nhiên đây là việc chẳng giản đơn", — ông kết luận.

Ngoại trưởng Iran bình luận thỏa thuận giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ về Idlib

Đến lượt mình, chuyên gia Hasan Unal GS Khoa Quan hệ Quốc tế của ĐHTH Atilim ở Ankara cũng nêu với Sputnik ý kiến bình luận, ông gọi thỏa thuận Thổ-Nga về Idlib là "điển hình tốt nhất của thỏa thuận theo tinh thần định dạng Astana".

"Cần tính đến là nhờ có thỏa thuận đạt được đã chặn đứng khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng trên biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria tưởng chừng phát sinh không thể tránh khỏi trong trường hợp tiến hành chiến dịch ở Idlib, cũng như hàng loạt hành động khiêu khích tiềm tàng gắn với hiện diện binh sĩ trên lãnh thổ Syria. Do đó có thể nói thỏa thuận Sochi là hình mẫu đáp ứng đầy đủ tinh thần và nhiệm vụ của tiến trình Astana", — ông nói.

Nói về kịch bản phát triển sự kiện có thể sau khi thành lập khu phi quân sự ở Idlib, GS Unal nhấn mạnh: "Như đã rõ, kết quả của chiến dịch giải phóng Aleppo mùa thu 2016 là đẩy phần đáng kể đội ngũ thành viên al-Nusra và các nhóm cực đoan khác dồn về Idlib. Rồi tình hình tương tự cũng diễn ra ở Đông Ghouta, miền nam Cuneitra và các khu vực khác — các nhóm vũ trang hoạt động ở đó tập trung lại trong Idlib. Bây giờ, dưới ánh sáng của thỏa thuận đạt được vừa qua, có câu hỏi quan trọng là, tất cả những thành tố khủng bố này sẽ đi đâu? Liệu chúng có ra khỏi đất nước, dời đến lãnh thổ đang nằm dưới sự kiểm soát của Thổ Nhĩ Kỳ trong khuôn khổ chiến dịch "Lá chắn Euphrates" và "Cành ôliu", hay là chạy luôn đến Thổ Nhĩ Kỳ? Theo quan điểm của tôi, mỗi phương án kịch bản này đều hàm chứa mối đe dọa nghiêm trọng. Vấn đề là ở chỗ, trong văn bản thỏa thuận không nói đến nơi có thể di chuyển chiến binh sau cuộc di tản khỏi Idlib. Thêm nữa là trong số thành viên của các nhóm vũ trang có không ít đối tượng đến từ những vùng khác nhau của nước Nga, chủ yếu là từ Kavkaz, cũng như những phần tử Uigur thành viên đảng Hồi giáo Turkestan, mà hoạt động đã nhiều lần khiến Trung Quốc phải lo ngại", — chuyên gia nói.

Lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và cảnh sát quân sự Nga sẽ kiểm soát khu phi quân sự ở Idlib

Bình luận về quyết định hoãn vô thời hạn chiến dịch ở Idlib, GS Unal nhận xét: "Nga đã không khăng khăng nhất quyết tiến hành hoạt động chiến sự quy mô ở Idlib, bởi không muốn để Thổ Nhĩ Kỳ tách rời định dạng Astana. Đối với Nga, điều quan trọng là duy trì liên hệ với Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ về thương mại-kinh tế, mà còn bảo lưu cả hiệp lực chính trị và quân sự theo các vấn đề khu vực. Tôi cho rằng trong khuôn khổ thỏa thuận Nga-Thổ về Idlib sẽ bắt đầu tiến trình từng bước thực hiện kế hoạch chuyển tiếp đưa khu vực sang quyền kiểm soát của Chính phủ Syria, và tăng tốc công việc của Ủy ban soạn thảo Hiến pháp", — chuyên gia Hasan Unal kết luận.

Thảo luận