IVAC, Tổ chức Y tế thế giới (WHO), PATH — một tổ chức quốc tế về y tế toàn cầu và Cơ quan Nghiên cứu Phát triển tiên tiến về Y sinh học (BARDA), thuộc Bộ Y tế và Phúc lợi con người Hoa Kỳ sẽ cùng với các lãnh đạo của Bộ Y tế (BYT), Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương (VSDTTƯ), Viện Pasteur TPHCM công bố kết quả các thử nghiệm lâm sàng (TNLS) giai đoạn 2/3 của 2 vắc xin được sản xuất trong nước- vắc xin cúm mùa và cúm đại dịch.
Các kết quả chung cho thấy cả hai loại vắc xin đều an toàn và có khả năng tạo đáp ứng miễn dịch ở người trưởng thành khỏe mạnh.
Các vắc xin thử nghiệm bao gồm: vắc xin cúm mùa bất hoạt tam giá phòng 3 chủng cúm — A/H1N1, A/H3N2, và B — và vắc xin cúm tiền đại dịch bất hoạt A/H5N1, một loại chủng cúm gia cầm, đã rải rác lây truyền sang người trong những năm qua.
Các vắc xin này dự kiến sẽ được cấp phép lưu hành vào năm 2019 — đây là kết quả to lớn của 9 năm hợp tác nhằm nâng cao năng lực sản xuất vắc xin và khả năng sẵn sàng ứng phó đại dịch của Việt Nam.
TS. Lê Văn Bé — Viện trưởng IVAC cho biết: "Chúng tôi rất vui mừng công bố đã thực hiện thành công các giai đoạn TNLS cho 2 loại vắc xin cúm do IVAC sản xuất, và hy vọng cả 2 vắc xin cúm này sẽ được cấp phép lưu hành trong năm 2019.
Chúng tôi cũng rất vui mừng vì sự hợp tác thành công đã giúp IVAC đạt đến giai đoạn phát triển vắc xin như hiện nay, và chúng tôi cảm ơn các đồng nghiệp lâu năm của chúng tôi tại BARDA, WHO và PATH, những người đã đóng góp rất nhiều cho quá trình thúc đẩy năng lực phát triển vắc xin cúm ở Việt Nam".
Việt Nam từ trước tới nay đã thiếu nguồn cung cấp vắc xin cúm bền vững và buộc phải dựa vào các nhà sản xuất nước ngoài.
Cách tốt nhất để đảm bảo sự tiếp cận của Việt Nam với các công cụ cứu sống con người này là thông qua việc sản xuất vắc xin cúm mùa với giá cả phải chăng, từ đó giúp duy trì năng lực sản xuất liên tục.
Từ năm 2010, PATH đã hợp tác với Bộ Y tế Việt nam xây dựng kế hoạch dài hạn liên quan đến sản xuất và sử dụng vắc xin cúm, hướng dẫn thử nghiệm lâm sàng và hướng dẫn đăng ký vắc xin cúm.
Đồng thời, PATH phối hợp với BARDA và WHO hỗ trợ IVAC phát triển sản xuất vắc xin cúm mùa và cúm tiền đại dịch sử dụng công nghệ trứng gà có phôi.
Bên cạnh đó, PATH cũng hỗ trợ Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Vắc xin và Sinh phẩm số 1 (VABIOTECH) phát triển vắc xin cúm tiền đại dịch A/H5N1 bất hoạt sử dụng công nghệ nuôi cấy trên tế bào.
Giữa năm 2017 và 2018, thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2/3 vắc xin cúm mùa của IVAC để phòng 3 chủng cúm, và vắc xin cúm A/H5N1 đã được hoàn thành. Đây là đánh giá cuối cùng trước khi các vắc xin có thể được cấp phép để lưu hành.
Các TNLS đã đánh giá tính an toàn và tính sinh miễn dịch của cả hai loại vắc xin ở người trưởng thành khỏe mạnh.
Kết quả tổng thể cho thấy các vắc xin được dung nạp tốt và có khả năng tạo đáp ứng miễn dịch bảo vệ. IVAC đang trong quá trình nộp hồ sơ xin đăng ký lưu hành cho cả vắc xin cúm mùa và vắc xin cúm tiền đại dịch A/H5N1 của mình. Dự kiến cả hai loại vắc xin sẽ được cấp phép lưu hành vào năm 2019.
TS. Nguyễn Tuyết Nga — quyền Trưởng Đại diện PATH khu vực Mê Kông cho biết thêm: "9 năm qua là một hành trình lớn lao đối với sự phát triển thành công vắc xin cúm mùa và cúm đại dịch với chất lượng cao, an toàn và hiệu quả tại Việt Nam.
Những vụ bùng phát dịch của các bệnh truyền nhiễm không những đe dọa sức khỏe của cá nhân và gia đình chúng ta, mà còn nhanh chóng tác động xấu đến sự tăng trưởng và phát triển của một quốc gia. Vì vậy, việc đảm bảo an ninh sức khỏe toàn cầu là một ưu tiên lớn của PATH.
Tôi hoan nghênh sự tích cực và cam kết của các đồng nghiệp từ Bộ Y tế, IVAC, Viện VSDTTƯ, Viện Pasteur TPHCM và VABIOTECH trong công cuộc giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch trong tương lai, và cảm ơn nhà tài trợ BARDA".
Tiến bộ đáng kể trong việc việc sản xuất vắc xin cúm bền vững đã thiết lập vị trí của Việt Nam trở thành một nhà tiên phong trong phát triển và sản xuất vắc xin trong số các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Những nỗ lực của IVAC trong việc tự sản xuất vắc xin cúm trong nước sẽ không chỉ mang lại lợi ích cho người dân Việt Nam, mà còn giúp tăng nguồn cung ứng vắc xin cúm trong khu vực và trên thế giới.
Trong khi các nguồn phát triển và sản xuất vắc xin cúm của thế giới tập trung chủ yếu ở một số lượng hạn chế các nhà sản xuất nên việc sản xuất vắc xin toàn cầu hiện không đáp ứng được nhu cầu sử dụng khiến cho nhiều quốc gia có thu nhập trung bình và thấp không thể tiếp cận được với vắc xin.
Sự tham gia của nhiều nhà cung cấp vắc xin cúm như IVAC là rất quan trọng để giải quyết một cách bền vững sự thiếu hụt này.