Kiểm toán Nhà nước kết luận, cơ quan thuế bị kiện
Chiều 15/11, giải trình trước Quốc hội cuối phiên thảo luận về dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã nói về nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thanh tra và kiểm toán.
Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, cơ quan quản lý thu hay nói cách khác là cơ quan thuế, hải quan trong thời gian vừa qua đã chấp hành rất nghiêm túc các kết luận của cơ quan thanh tra và kiểm toán nhà nước.
"Hàng năm cơ quan thuế kiểm tra 18-20% số lượng doanh nghiệp nhưng trên cơ sở phân tích và đánh giá các tiêu chí về rủi ro để lập kế hoạch thanh tra và kiểm tra, chúng tôi đã xử lý rất lớn. Ví dụ, năm 2017 qua thanh tra, kiểm tra đã xử lý 55.000 tỷ đồng, trong đó thu vào ngân sách khoảng 16.000 tỷ tăng thu, xử lý giảm lỗ 37.000 tỷ", ông Đinh Tiến Dũng cho biết.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói rằng, tương tự, khi cơ quan kiểm toán nhà nước kiểm toán tại cơ quan thuế có đối chiếu với các doanh nghiệp thì phát sinh thêm số tăng thu cho ngân sách và trên cơ sở các dữ liệu về phân tích rủi ro của cơ quan thuế.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, có những kết luận cơ quan thuế chấp hành rất nghiêm túc, thông báo cho người nộp thuế nộp thêm, nhưng người nộp thuế thấy chưa thỏa đáng nên kiện.
"Kiện lần thứ nhất, cơ quan thuế là người ra quyết định thì phải xử lý. Họ không đồng ý, họ kiện lên cấp trên của cơ quan quản lý thuế là Bộ Tài chính xử lý. Nếu không chấp hành nữa thì đưa ra tòa. Chúng tôi đề nghị, ai kết luận thì người đó phải chịu trách nhiệm giải trình trước tòa", Bộ trưởng Dũng nói.
"Vấn đề này chúng tôi xin tiếp tục rà soát và tiếp thu theo hướng làm sao đảm bảo đúng Hiến pháp và đúng quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật Thanh tra, Luật kiểm toán, tạo thuận lợi cho công tác thanh tra, kiểm toán hoạt động theo đúng quy định của pháp luật, tránh chồng chéo và đảm bảo phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của tổ chức bộ máy nhà nước và đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế cũng như đảm bảo cơ sở pháp lý cho cơ quan quản lý thuế thực hiện đúng pháp luật về quản lý thuế và pháp luật khác có liên quan", Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.
Tổng Kiểm toán Nhà nước "phản bác"
Tranh luận lại với Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, Tổng Kiểm toán Nhà nước — Hồ Đức Phớc nói rằng, vừa rồi Bộ trưởng nói vì kiểm toán thực hiện việc đối chiếu thuế sai nên các đối tượng nộp thuế kiện liên lụy đến các cơ quan thuế.
"Tôi xin khẳng định với Bộ trưởng là tôi làm Tổng kiểm toán gần 3 năm chưa có một trường hợp nào từ kết luận của Kiểm toán Nhà nước để liên lụy đến cơ quan thuế do người nộp thuế kiện", Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc nói.
Ông Hồ Đức Phớc cho rằng, việc cơ quan thuế để sót, để lọt nguồn thu là hết sức lớn.
Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc lấy ví dụ: Kiểm tra lại dữ liệu về vấn đề rủi ro, chính việc chọn rủi ro không chính xác nên nhiều doanh nghiệp sau khi nằm trong rủi ro nhưng không thu được thêm thuế. Có nghĩa là việc chọn rủi ro không chính xác. Riêng việc kiểm toán hoàn thuế giá trị gia tăng năm ngoái (2017) ngành thuế vi phạm hoàn thuế sai là 1.496 tỷ đồng.
"Chúng tôi vừa rồi kiểm toán việc ưu đãi đầu tư tại khu chế xuất ở Thành phố Hồ Chí Minh, những khoản chúng tôi xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ để thực hiện chính sách thu hút đầu tư chúng tôi bỏ ra, nhưng đã kiến nghị truy thu 1.749,5 tỷ đồng của kiểm toán ở Thành phố Hồ Chí Minh, truy thu lại là 2.959 tỷ đồng trong đợt này.
Trong đó, chúng tôi đối chiếu 4 quận ở Thành phố Hồ Chí Minh có 658 khu đất không lập bộ thu ở Quận 1. Chúng tôi kiến nghị, Chi cục Thuế Quận 1 lập tức đôn đốc thu và nộp vào 283,3 tỷ đồng, có giấy nộp tiền", Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc phát biểu.
Ông Hồ Đức Phớc nói rằng, về phía Kiểm toán nhà nước sẽ nỗ lực hết sức mình khi được Quốc hội giao cho kiểm toán về hoạt động của cơ quan thuế, không những quản lý công, tài sản công mà kể cả hoạt động của cơ quan thuế trong vấn đề thu thuế.
"Chúng tôi sẽ chịu trách nhiệm về kết luận của mình. Tôi muốn nói thêm là đụng doanh nghiệp nào doanh nghiệp ấy cũng "giãy giụa", chẳng hạn Unilever vừa rồi kiện lên Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban Tài chính, Ngân sách và giao trở lại, đến bây giờ chúng tôi đã kiểm tra trở lại và xác định 584 tỷ đồng, họ đề nghị được nộp nhưng không chịu phạt. Vấn đề có chịu phạt hay không là do Tổng cục thuế quyết định chứ chúng tôi không quyết định được", Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc nói.