Ngày 27/3/2019, trao đổi với Đất Việt về kết luận thanh tra đất rừng ở Sóc Sơn mà Thanh tra TP. Hà Nội vừa mới công bố, luật sư Trần Đức Phượng - Đoàn Luật sư TP. HCM cho biết:
"Có hai dạng vi phạm, thứ nhất là do cán bộ quản lý yếu kém, bao che sai phạm, thứ hai là do người sử dụng đất vi phạm cho dù có được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay không".
Cụ thể, với trường hợp của gia đình ca sĩ Mỹ Linh (thôn Lâm Trường, xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn), kết luận của Thanh tra TP. Hà Nội cho thấy, mảnh đất này được vợ chồng nữ ca sĩ mua lại từ ông Đỗ Xuân Lâm.
Mảnh đất này được UBND huyện Sóc Sơn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) năm 1997 với diện tích 600m2 đất ở, trong đó có một mặt tiếp giáp đường nội bộ khu lâm trường.
Theo quy hoạch điều chỉnh rừng Sóc Sơn được UBND TP phê duyệt năm 2008 thì diện tích 600m2 nằm trong quy hoạch rừng phòng hộ môi trường.
Năm 2009, ca sĩ Mỹ Linh xây dựng công trình diện tích trên 500m2, phần lớn diện tích xây dựng công trình của gia đình trong quy hoạch rừng nhưng UBND xã Minh Phú, Lâm trường Sóc Sơn không kiểm tra, lập hồ sơ xử lý vi phạm.
Năm 2014, Phòng TN&MT hiệu chỉnh sổ đỏ đứng tên ông Đỗ Xuân Lâm (từ 600m2 đất ở xuống 400m2 đất ở và 200m2 đất vườn rừng trồng cây lâu năm) trong khi diện tích 600m2 đã chuyển nhượng cho vợ chồng ca sĩ Mỹ Linh.
Năm 2015, UBND huyện Sóc Sơn làm thủ tục sang tên và cấp đổi sổ đỏ cho vợ chồng ca sĩ Mỹ Linh, tuy nhiên, đối chiếu 2 sổ đỏ cũ và mới thì hình thể thửa đất có sự thay đổi theo công trình xây dựng.
"Với thông tin trong kết luận thanh tra cho thấy, do việc quản lý yếu kém tại địa phương nên các khu đất này được công nhận dưới dạng đất ở và cấp giấy chứng nhận là không đúng quy định pháp luật (quá trình kê khai loại đất, chuyển đổi loại đất, chuyển nhượng, cấp giấy chứng nhận).Việc chuyển đổi loại đất lâm nghiệp từ đầu đến hiện nay (đất ở) và các thông tin kê khai trong các hồ sơ cụ thể sẽ thể hiện rõ các bút tích việc gian dối trong kê khai, căn cứ xét duyệt của người đề nghị và cơ quan đã xét duyệt những sai phạm này. Từ đó, xác định rõ sai phạm thuộc về cá nhân nào, mức độ sai phạm ra sao..." - luật sư Trần Đức Phượng nói.
Theo ông Phượng, trong vấn đề này ca sĩ Mỹ Linh cũng mắc vi phạm. Với quy hoạch đất rừng thì việc xây dựng công trình như vậy là không đúng, cho dù có được sự chấp thuận xây dựng từ cơ quan nhà nước.
Cũng liên quan tới những sai phạm trong quản lý đất rừng ở Sóc Sơn, trong văn bản kết luận thanh tra mới công bố, không có trường hợp Việt phủ Thành Chương ở xã Hiền Ninh, huyện Sóc Sơn.
Nhưng trong kết luận của Thanh tra Chính phủ năm 2006 nêu rõ, khu đất Phủ Thành Chương có nguồn gốc là đất quy hoạch rừng đặc dụng, trước đây HTX giao cho ông Lưu Văn Sỹ quản lý bằng sổ lâm bạ.
Đến năm 2001, ông Lưu Văn Sỹ chuyển nhượng cho ông Nguyễn Thành Chương dưới dạng liên doanh, liên kết, có xác nhận của UBND xã Hiền Ninh, diện tích khoảng 8.342m2.
Theo bản đồ quy hoạch rừng năm 2008 tỷ lệ 1/5000 xã Hiền Ninh thì toàn bộ diện tích 8.342 m2 đất thuộc quy hoạch rừng phòng hộ bảo vệ môi trường. Sau khi nhận chuyển nhượng, ông Nguyễn Thành Chương đã xây dựng không phép công trình kiên cố trên đất.
Về vấn đề này, ông Phượng nêu quan điểm, vụ việc Việt phủ Thành Chương có diện tích vi phạm nhiều hơn, công trình xây dựng nhiều hơn và đặc biệt là có thể thấy ngay việc vi phạm nhưng vẫn không được thanh kiểm tra và xử lý mà kéo dài cho đến nay.
Luật sư Phương nói: "Việc đó đặt ra nghi vấn, không những có sự vi phạm từ người xây dựng công trình sai mà còn có sự bao che, dung túng của nhiều cán bộ tại địa phương, thể hiện sự coi tường pháp luật và những phản ánh, bức xúc của dư luận".
Vị luật sư này cho rằng, tất cả các sai phạm đều được xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật. Với vụ việc vi phạm của vợ chồng ca sĩ Mỹ Linh và Việt phủ Thành Chương thì việc xử lý phải phá dỡ các công trình xây dựng nhà ở, công trình cảnh quan,… không phục vụ cho việc quản lý bảo vệ rừng.