Chiều ngày 27/5, phát biểu tại phiên thảo luận ở hội trường Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực đến hết năm 2018, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng giải trình một số vấn đề các đại biểu Quốc hội nêu.
Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã tiếp thu các đánh giá trong báo cáo giám sát của Quốc hội và các ý kiến tham gia của các vị đại biểu về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, sử dụng đất đai tại đô.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, công tác quản lý quy hoạch, sử dụng đất đai và phát triển đô thị đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Cả nước hiện có 828 đô thị, tỷ lệ đô thị hoá tăng nhanh, đạt 38% năm 2018, bình quân trên 1%/năm; riêng Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đạt trên 3%/năm. Bộ mặt đô thị ngày càng khang trang, hiện đại.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng thừa nhận công tác sử dụng đất đai, quản lý, phát triển đô thị vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế và thách thức, cần tiếp tục được khắc phục. Xu hướng tập trung hoá đô thị ngày càng gia tăng, đặc biệt là tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, mỗi năm tăng khoảng 200.000 người/thành phố, 5 năm tăng 1 triệu người. Điều này đã tạo áp lực lớn lên hệ thống hạ tầng đô thị, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất tại đô thị.
Cùng với đó, cơ cấu nhà ở tại các đô thị còn nhiều bất cập, nặng về nhà ở thương mại, phù hợp với người có thu nhập khá, trong khi còn thiếu nhiều nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, đặc biệt là nhà ở xã hội cho công nhân tại các khu công nghiệp.
“Đặc biệt là tình trạng sử dụng đất đai còn lãng phí, còn thất thoát, có nơi rất nghiêm trọng đã ảnh hưởng lớn đến hiệu quả sử dụng đất đai đô thị, gây thiệt hại cho nền kinh tế, gây bức xúc trong xã hội”, Phó Thủ tướng cho biết.
Lý giải nguyên nhân của tình trạng trên, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng hệ thống pháp luật liên quan đến quy hoạch, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng vừa còn những khoảng trống, vừa chồng chéo, thiếu đồng bộ dẫn tới khó khăn trong thực hiện…
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong thực hiện chính sách pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị từ khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, trong thời gian tới, Phó Thủ tướng cho biết: Chính phủ sẽ tập trung rà soát, hoàn thiện thể chế liên quan đến quy hoạch sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng nói chung và phát triển đô thị nói riêng. Cùng với đó, tập trung vào công tác quy hoạch; công khai các thông tin về quy hoạch để người dân biết tham gia giám sát. Chính phủ cũng sẽ tăng cường kiểm soát sử dụng đất đai, đầu tư phát triển đô thị theo đúng quy hoạch, có kế hoạch.
Cũng theo Phó Thủ tướng, Chính phủ sẽ lựa chọn các dự án ưu tiên để đầu tư xây dựng, khắc phục tình trạng đầu tư tự phát, phong trào, không có kế hoạch; kiểm soát đảm bảo thị trường bất động sản phát triển lành mạnh; thực hiện tốt công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư, đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà nước, nhà đầu tư và đặc biệt là lợi ích của người dân.
“Chính phủ cũng xây dựng cơ chế kiểm soát việc xác định giá đất đảm bảo công khai, minh bạch, theo cơ chế thị trường, tránh thiệt hại cho nhà nước; rà soát các công trình sử dụng nhiều đất đai để khắc phục tình trạng lãng phí đất đai. Đồng thời, sẽ xử lý nghiêm những cán bộ sai phạm, tiêu cực, vi phạm pháp luật đất đai”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh./.