Ví dụ, khi phân tích hồ sơ của hàng trăm người, các nhà khoa học Hà Lan, Thụy Điển và Mỹ phát hiện ra rằng, tính trung bình đàn ông thông minh hơn phụ nữ, và lý do cho điều này là thể tích não khác nhau: đàn ông - 1850 cm3 và phụ nữ - 1630 cm3.
Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã sử dụng chỉ số thông minh IQ để đánh giá khả năng trí tuệ, còn kích thước bộ não được đo bằng cách chụp hình cộng hưởng từ. Tính trung bình chỉ số thông minh của các đại diện phái mạnh là cao hơn bốn điểm: đàn ông - 100 điểm so với 96 điểm của phụ nữ. Vài năm trước đó, các nhà khoa học Canada đã thực hiện cuộc nghiên cứu so sánh điểm xét tốt nghiệp trung học của nam nữ thanh niên, còn các nhà khoa học Anh đã so sánh chỉ số IQ của thanh thiếu niên Trung Quốc 12 tuổi, và tất cả họ cũng công bố kết quả tương tự.
Tuy nhiên, các chuyên gia New Zealand đã phát hiện ra rằng, trong hàng trăm năm qua, sau khi hầu hết các phụ nữ trên thế giới đều có quyền bình đẳng với nam giới trong tiếp cận giáo dục, trí thông minh của phái đẹp đã tăng lên đáng kể. Ở hầu hết các quốc gia, phụ nữ đã bắt kịp đàn ông về chỉ số IQ, và ở một số nơi, phụ nữ thậm chí có kết quả cao hơn. Các nhà nghiên cứu cho rằng, điều này được giải thích bởi việc phụ nữ có khả năng kết hợp công việc và gia đình.
Quan điểm này của các nhà khoa học New Zealand được xác nhận gián tiếp bằng thí nghiệm của các đồng nghiệp Mỹ. Họ đã yêu cầu một nhóm các cô gái giải các bài toán số học. Đồng thời, họ đã nói với một số cô gái tham gia thí nghiệm rằng, cô có năng khiếu toán học thấp bởi vì đàn ông thường có năng khiếu lớn hơn phụ nữ trong lĩnh vực khoa học chính xác. Kết quả là, các cô gái này đã bị điểm thấp, và quét não cho thấy rằng, não trước của họ, tức là bộ phận của bộ não chịu trách nhiệm cho các phản ứng cảm xúc, gia tăng hoạt động. Còn các cô gái không bị cảnh báo trước về sự khác biệt trong trí thông minh giữa hai giới đã giải quyết thành công các bài toán. Trong quá trình thử nghiệm, phần dưới bên trái của não trước và phần dưới bên trái của thùy đỉnh não - tức là các bộ phận của não chịu trách nhiệm cho việc giải bài toán – đã hoạt động tích cực hơn.
Có nghĩa là, định kiến xã hội ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí năng. Do đó, khi đánh giá phần đóng góp trí tuệ vào sự phát triển của các nền văn minh, không nên quên rằng, trong suốt lịch sử loài người nhiều nền văn hóa có quan điểm rằng, phụ nữ ngu ngốc hơn đàn ông.
Các nhà khoa học Áo và Đức đã phát hiện ra rằng, kích thước của bộ não không liên quan trực tiếp đến trí thông minh. Sau khi phân tích kết quả quét não của 8.000 người, họ đã thấy rằng, kích thước của bộ não có mối tương quan rất yếu với chỉ số IQ. Cấu trúc và tính toàn vẹn của bộ não là quan trọng hơn đối với trí thông minh, còn kích thước chỉ là một trong nhiều cơ chế bù của các chức năng nhận thức.
Điều này cũng được chứng minh bằng kết quả nghiên cứu do các nhà thần kinh học Mỹ thực hiện. Họ đã phát hiện ra rằng, năng lực hoạt động trí tuệ của con người được xác định bởi sự phát triển của thùy trước trán, thùy trán, thùy đỉnh của bộ não. Các khu vực này chịu trách nhiệm tích hợp thông tin nhận được từ các giác quan và thực hiện các hành động.
Ngoài ra, các mối liên kết giữa các tế bào thần kinh ở vùng não chịu trách nhiệm cho khả năng nhận thức cũng đóng một vai trò quan trọng. Ví dụ, các nhà khoa học từ các trường đại học ở California và Madrid chuyên nghiên cứu vùng não hồi hải mã (hippocampus) liên quan đến khả năng kiểm soát trí nhớ và cơ chế hình thành cảm xúc, đã phát hiện ra rằng, hippocampus của đàn ông lớn hơn nhiều so với phụ nữ. Tuy nhiên, trong các bài kiểm tra trí thông minh các tình nguyện viên cả hai giới cho thấy kết quả gần như ngang nhau. Hóa ra, phụ nữ sử dụng hồi hải mã hiệu quả hơn nam giới, vì trong bộ não của phụ nữ có nhiều liên kết giữa các tế bào thần kinh, và họ tiêu hao ít năng lượng của các tế bào thần kinh để giải quyết các vấn đề logic.
Tuy nhiên, các nhà khoa học đã ghi nhận sự khác biệt giữa trí thông minh của phụ nữ và nam giới: các đại diện của phái mạnh có tư duy không gian phát triển tốt hơn phụ nữ. Nhưng, kết quả nghiên cứu không xác nhận giả thuyết cho rằng, đây là kết quả của sự phân công lao động thời cổ xưa, khi tất cả các đàn ông đều là thợ săn, và những người bạn đời của họ chỉ hái quả khỏi cây. Theo quy luật di truyền, những đặc điểm bị ảnh hưởng bởi chọn lọc tự nhiên luôn được cả hai giới thừa hưởng.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu từ Đại học Chicago phát hiện ra rằng, ở nhiều loài động vật có vú, con đực nhanh chóng giải quyết các vấn đề định hướng trong không gian. Có nghĩa là hormone giới tính là một yếu tố quan trọng nhất. Hơn nữa, có những công trình khoa học cho thấy rằng, mức testosterone rất cao trong cơ thể phụ nữ giúp phái đẹp xác định chính xác hơn hướng di chuyển và vị trí các vật thể trên bản đồ.
Nói về nam giới, vào mùa xuân, khi nồng độ testosterone trong máu là thấp, các đại diện phái mạnh giải quyết nhiệm vụ định hướng trong không gian tốt hơn so với mùa thu, khi nồng độ testosterone trong cơ thể gia tăng. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, mức testosterone dao động mỗi ngày không ảnh hưởng đến khả năng nhận thức.
Nhưng, có một hormone có thể được gọi là hormone của trí thông minh. Đó là dopamine. Theo nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế, chính chất này chịu trách nhiệm cho những cảm giác dễ chịu đã từng biến con khỉ thành homo sapiens. Các nhà khoa học đã phân tích 16 vùng não của con người trưởng thành, tinh tinh và khỉ cũng như hoạt động của một số phân đoạn DNA. Hóa ra, các gen liên quan đến việc sản xuất dopamine trong não hoạt động khác nhau ở người và vượn. Kết quả là, bộ não con người sản sinh ra lượng dopamine lớn gấp ba lần. Các nhà nghiên cứu cho rằng, chính yếu tố này ảnh hưởng mạnh nhất đến quá trình phát triển trí thông minh.