Như đã đưa tin, Bộ Thương mại Mỹ mới đây đã tuyên bố sẽ áp thuế lên tới 456% đối với một số mặt hàng thép được sản xuất tại Việt Nam nhưng sử dụng lớp lõi của Hàn Quốc và Đài Loan để xuất khẩu sang Mỹ. Hai mặt hàng bị đánh thuế là thép chống gỉ và thép cán nguội.
Quyết định áp thuế của Mỹ là thông tin đáng chú ý nhất của ngành thép trong những ngày đầu tháng Bảy, làm dấy lên một số nghi ngại đối với sản xuất thép trong nước. Tuy nhiên, trao đổi với VNF, cựu Phó chủ tịch VSA Nguyễn Văn Sưa lại cho rằng động thái trên của Bộ Thương mại Mỹ không ảnh hưởng đến ngành thép Việt Nam.
Theo ông Sưa, việc đánh thuế tương tự đã từng được Mỹ thực hiện năm 2017, tuy nhiên lần đó ngành thép Việt Nam chỉ bị ảnh hưởng trong ngắn hạn bởi từ tháng 6/2017, Formosa Hà Tĩnh đã sản xuất được thép cán nóng – nguyên liệu để làm thép cán nguội và thép chống gỉ (thép mạ, thép phủ màu).
“Năm 2018, Formosa sản xuất 3,4 triệu tấn thép cán nóng, năm 2019 dự kiến sản xuất 4,5 triệu tấn. Nguồn nguyên liệu đã sẵn có thì các nhà sản xuất thép Việt Nam cứ dùng thôi. Doanh nghiệp có đơn hàng xuất sang Mỹ thì lưu ý không dùng nguyên liệu nhập từ Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc để tránh là được”, ông Sưa nói.
Đặt quyết định đánh thuế các sản phẩm thép Việt Nam trong bối cảnh thương chiến Mỹ - Trung vẫn đang tiếp diễn, ông Sưa cho rằng đây chưa phải là động thái mở màn cho việc Mỹ đánh thuế các sản phẩm của Việt Nam.
“Tôi nghĩ ông Donald Trump có nghi ngờ việc thép Trung Quốc mượn đường Việt Nam để vào Mỹ nên ông ấy muốn đánh triệt để các sản phẩm có nguồn gốc Trung Quốc, kể cả việc mở rộng ra các nước/vùng lãnh thổ như Đài Loan hay Hàn Quốc, còn với sản phẩm 100% Việt Nam thì Mỹ sẽ chưa áp thuế”, cựu Phó chủ tịch VSA nêu quan điểm.
Được biết trong buổi họp báo hôm 28/6, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm đã nói rằng: Bộ Công Thương đang đưa 8 mặt hàng vào diện kiểm soát chặt chẽ để tránh ảnh hưởng đến việc xuất khẩu chung. 8 mặt hàng này gồm: gỗ, dệt may, da giày, nhôm, máy tính, nhựa, xe đạp và sắt thép.
Bình luận về thông tin này, ông Nguyễn Văn Sưa cho rằng rất có thể Bộ Công Thương đã nhìn ra hiện tượng các doanh nghiệp sắt thép xuất khẩu các sản phẩm vi phạm luật chống bán phá giá và trợ giá của chính phủ Mỹ - điều có thể dẫn tới rủi ro cho xuất khẩu Việt Nam nói chung. Tuy nhiên, trước khi Bộ kịp làm gì thì Mỹ đã có động thái áp thuế.
Theo VSA, trong 5 tháng đầu năm 2019, sản xuất các sản phẩm thép đạt 10,5 triệu tấn, tăng 9,2% so với cùng kỳ 2018. Bán hàng các sản phẩm thép đạt 9,7 triệu tấn, tăng 11,1% so với cùng kỳ năm 2018. Trong đó, xuất khẩu thép đạt hơn 2 triệu tấn, tăng 6,0% so với cùng kỳ 2018.