Ngày 18/7, báo chí Việt Nam đồng loạt đưa tin cho biết, ông Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) vừa qua đời vì bệnh.
Nguyên nhân tử vong hiện vẫn đang được cơ quan điều tra tích cực làm rõ, nhưng được biết, thời gian qua, ông Trần Bắc Hà vẫn mang trọng bệnh về gan và từng chữa trị ở nước ngoài.
Theo nguồn tin xác nhận, Ông Trần Bắc Hà được đưa vào Viện 105 sáng nay và được xác định "tử vong ngoại viện" (mất trước khi đưa vào bệnh viện). Trước đó, ông Trần Bắc Hà bị tạm giam ở trại quân đội tại Sóc Sơn.
Ngày 29/11/2018, ông bị bắt và khởi tố với tội danh Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng.
Trần Bắc Hà (sinh ngày 19 tháng 8 năm 1956) là doanh nhân người Việt Nam. Ông từng giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) (2008-2016) và Tổng Giám đốc BIDV (2003-2007).
Tháng 2 năm 1981, lúc 25 tuổi, ông bắt đầu làm việc ở BIDV.
Sau 10 năm công tác, ngày 1 tháng 7 năm 1991, lúc 35 tuổi, ông được bổ nhiệm làm Giám đốc BIDV Chi nhánh Bình Định. Trước đó ông từng giữ các chức vụ Giám đốc Sở Giao dịch III của BIDV, Giám đốc Công ty Quản lý nợ và Khai thác tài sản BIDV, Giám đốc Công ty Chứng khoán BIDV.
Ông giữ chức vụ Giám đốc BIDV Chi nhánh Bình Định đến ngày 30 tháng 9 năm 1999..
Từ ngày 1 tháng 10 năm 1999 đến ngày 14 tháng 5 năm 2003, ông là Phó Tổng giám đốc BIDV.
Tháng 5 năm 2003, ông là Ủy viên Hội đồng quản trị BIDV.
Từ ngày 15 tháng 5 năm 2003 đến ngày 31 tháng 12 năm 2007 ông là Tổng giám đốc BIDV.
Từ 1/1/2008 đến 20/10/2011, ông là Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV.
Ngày 18/8/2016, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ký Quyết định số 1662/QĐ-NHNN về việc cho ông thôi làm Người đại diện phần vốn Nhà nước tại BIDV. Ông đại diện 40% vốn nhà nước (Ngân hàng nhà nước Việt Nam lúc này là cổ đông lớn nhất của BIDV với tỷ lệ sở hữu đạt 95,3%).
Ngày 1 tháng 9 năm 2016, ông nghỉ hưu.
Sai phạm của ông Trần Bắc Hà
Tháng 6-2018, ông Hà bị kỷ luật, khai trừ ra khỏi Đảng do có nhiều vi phạm được Ủy ban Kiểm tra trung ương xác định "rất nghiêm trọng", trong đó có việc phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỉ liên quan vụ án tại Ngân hàng Xây dựng (VNCB).
Ủy ban Kiểm tra trung ương nêu rõ ông Trần Bắc Hà với tư cách nguyên bí thư Đảng ủy, nguyên chủ tịch HĐQT BIDV phải chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Đảng ủy nhiệm kỳ 2010-2015, 2015-2020.
Trong số đó, nổi lên là việc ông Hà phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỉ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng (VNCB).
Những vi phạm của ông Trần Bắc Hà, Ủy ban Kiểm tra trung ương nhấn mạnh là rất nghiêm trọng, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức Đảng và Ngân hàng BIDV, gây bức xúc trong xã hội đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.
“Bố già” Trần Bắc Hà từ Chủ tịch BIDV đến cái chết bất ngờ trong trại tạm giam
Sự nghiệp ông Trần Bắc Hà, nguyên Chủ tịch Ngân hàng BIDV là một hành trình hết sức đặc biệt khi từng là một "ngôi sao ngân hàng" nhưng cuối đời lại sa vào bi kịch.
Ông chính thức trở thành lãnh đạo quyền lực nhất tại ngân hàng này từ đầu năm 2008 với vai trò Chủ tịch HĐQT và là người đại diện sở hữu gần 40% trên tổng số 95,3% cổ phần nhà nước nắm giữ tại BIDV. Ngoài ra, ông cũng trực tiếp nắm giữ hơn 163.600 cổ phiếu BIDV.
Trong vòng hai thập kỷ qua, ông Trần Bắc Hà được coi là một "ngôi sao ngân hàng" khi luôn xuất hiện ở những điểm nóng với những phát ngôn mạnh mẽ về các vấn đề của ngành. Tuy nhiên, tính cách của ông cũng khiến nhiều người mất thiện cảm, nhất là khi so sánh với các lãnh đạo ngân hàng bặt thiệp khác.
Tính đến ngày về hưu, ông Trần Bắc Hà đã có 35 năm công tác tại BIDV và 8 năm 8 tháng giữ chức Chủ tịch Hội đồng Quản trị (HĐQT) của BIDV. Ông Hà cũng từng được coi là kiến trúc sư cho hơn một thập kỷ phát triển của Ngân hàng BIDV, là người khởi tạo Sở Giao dịch 3, Công ty Chứng khoán, Công ty Quản lý nợ khai thác tài sản BIDV.
Việc cựu chủ tịch BIDV bị gan và được điều trị đã nhiều năm, tuy nhiên cái chết trong thời gian bị tạm giam của ông do lên cơn cao huyết áp là vô cùng bất ngờ đối với nhiều người.
Bi kịch phủ kín gia đình “cựu ngôi sao Ngân hàng”
Cơ quan điều tra khởi tố, bắt tạm giam vào cuối tháng 3/2019, con trai ông Trần Bắc Hà là Trần Duy Tùng (sinh năm 1985), Chủ tịch HĐQT Công ty CP An Phú, trụ sở tại TP Quy Nhơn, Bình Định về tội "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".
Như thông báo của cơ quan điều tra, con trai đại gia Trần Bắc Hà bị khởi tố do liên quan đến các sai phạm tại dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt của Công ty cổ phần Chăn nuôi Bình Hà (trụ sở TP Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) làm chủ đầu tư.
Cá nhân ông Trần Bắc Hà liên quan mật thiết đến đại án Phạm Công Danh, cụ thể là việc ông phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỉ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng (VNCB).
Resort 4 sao Hoàng Gia Quy Nhơn do công ty CP du lịch Hoàng Anh - Đất Xanh Quy Nhơn sở hữu. Đây là dự án có vị trí đắc địa nằm cạnh bãi tắm Hoàng Hậu, thành phố Quy Nhơn, Bình Định của gia đình ông cũng bị xác định là có nhiều sai phạm.
Đây là doanh nghiệp do vợ ông Trần Bắc Hà là bà Ngô Kim Lan làm chủ sở hữu với giá 135 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến cuối năm 2017, bà Ngô Kim Lan bất ngờ chuyển nhượng toàn bộ phần vốn của mình tại công ty CP Hoàng Anh Đất Xanh Quy Nhơn cho em ruột là bà Ngô Thị Kim Oanh, ngụ tại TP.HCM.
Con gái Trần Lan Phương của ông Hà cũng thành lập công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thiên Hưng (trụ sở cũng tại địa chỉ số 1 Hàn Mặc Tử, TP.Quy Nhơn) với số vốn điều lệ 300 tỷ đồng. Đến cuối năm 2017, công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thiên Hưng và công ty CP Tập đoàn An Phú của 2 con ông Hà cùng một doanh nghiệp khác được UBND tỉnh Bình Định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Khu phức hợp Khách sạn, Thương mại và Căn hộ cao cấp Thiên Hưng.
Theo cơ quan cảnh sát tỉnh Bình Định, nhiều tài sản của gia đình ông Hà cũng đã bị phong tỏa nhằm phục vụ công tác điều tra.