Âm mưu ác ý của Bắc Kinh
Trong phiên điều trần trước Thượng viện Mỹ ngày 18.9 theo giờ địa phương, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương đã nhiều lần lên án chính sách ngoại giao của Trung Quốc và đặc biệt nhấn mạnh, Mỹ đã có đối sách trước thói hành xử khiêu khích của Bắc Kinh tại khu vực Bãi Tư Chính và trên toàn Bộ Biển Đông.
Theo đó, Ủy Ban đối Ngoại Thượng viện Hoa Kỳ tổ chức cuộc điều trần về chiến lược, chính sách của Mỹ tại Khu vực Ấn Độ- Thái Bình Dương dưới sự chủ trì của Thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa James Risch và Thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Bob Menedez. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á-Thái Bình Dương David Stilwell chính là người điều trần.
Cuộc điều trần diễn ra hôm 18.9 theo giờ địa phương (rạng sáng ngày 19.9 theo giờ Hà Nội) đã biến thành cuộc “tổng luận tội” với hàng loạt luận điểm lên án Trung Quốc.
Ông David Stilwell, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á, trong phần trả lời các câu hỏi từ nghị sĩ đồng thời nhắc lại quan điểm của Bộ Ngoại giao Nỹ trước cách hành xử của Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
“Cuối cùng, trong khi Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ đã đạt được những tiến bộ đáng kể để củng cố và thúc đẩy tự do và cởi mở ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, chúng tôi ngày càng lo ngại rằng một số quốc gia đang tích cực tìm cách thay đổi cuộc chơi, “thách thức” trật tự này. Chúng tôi cam kết làm việc với bất kỳ nước nào theo đúng luật, nhưng đồng thời, Mỹ cũng sẽ sẵn sàng đứng lên chống lại và thực hiện các biện pháp cần thiết nhằm vào bất cứ cường quốc nào sử dụng “chiến thuật săn mồi” để không làm ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định trong khu vực”, trích tuyên bố của Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương phát biểu trong phiên điều trần trước Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ ngày 18/9.
Như Chiến lược An ninh Quốc gia của Tổng thống Donald Trump chỉ rõ, chúng tôi đặc biệt quan tâm đến việc Bắc Kinh sử dụng nhiều biện pháp và đòn trừng phạt kinh tế làm biến động thị trường, gây ảnh hưởng, và đe dọa để thuyết phục các quốc gia khác chú ý đến chương trình nghị sự chính trị và an ninh của mình.
“Bắc Kinh theo đuổi chiến lược, tầm nhìn thay thế những chính sách hiện có của Mỹ và gây nhiều thách thức mới cho khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương. Họ đang tìm cách sắp xếp lại trật tự khu vực có lợi cho mình trong đó, đáng chú ý là yêu cầu các quốc gia khác ủng hộ chính những yêu sách của họ. Chính điều đó đặt Trung Quốc vào vị thế cạnh tranh chiến lược với tất cả những quốc gia khát khao giữ gìn tự do và trật tự cởi mở tại khu vực này”, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ khẳng định.
Theo ông David Stilwell: “Từ đầu tháng 7, các tàu Trung Quốc đã thực hiện các cuộc khảo sát hàng hải gần khu vực Bãi Tư Chính dưới sự hộ tống của các tàu Hải Giám cùng Lực lượng Cảnh sát Biển Trung Quốc có vũ trang cũng như đông đảo lực lượng dân quân biển để đe dọa Việt Nam và các nước ASEAN khác tránh xa khu vực kiểm soát của Bắc Kinh trong khi đang tiến hành hoạt động khai thác dầu khí hợp pháp trên khu vực vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của họ trên Biển Đông”.
Với những hành động phi pháp, hung hăng, lặp đi lặp lại nhiều lần cùng với chiến lược quân sự hóa các thực thể và khu vực tranh chấp, Bắc Kinh đã và tiếp tục thực hiện hành động ngăn chặn các thành viên ASEAN tiếp cận nguồn năng lượng tái tạo trị giá hơn 2,5 nghìn tỷ USD.
Hoa Kỳ sẽ không im lặng và sẵn sàng đối đầu với Trung Quốc
Về mặt kinh tế, chính phủ Trung Quốc sử dụng một loạt chính sách không phù hợp với tự do và giao thương công bằng, bao gồm các biện pháp hạn chế tiếp cận thị trường, quy trình phân biệt đối xử với các nhà đầu tư Mỹ; thao túng tiền tệ; ép buộc chuyển giao công nghệ thậm chí là “trộm” cả tài sản trí tuệ; và tạo ra năng lực công nghiệp phi thị trường vượt quá khả năng xây dựng cơ sở sản xuất của Bắc Kinh lợi dụng chi phí của các đối thủ cạnh tranh. Thông qua các sáng kiến như “Một vành đai Một con đường”, Bắc Kinh đã “gieo nợ” cho phần lớn thế giới tại các quốc gia đang phát triển với hàng trăm tỷ USD cho vay để đầu tư cơ sở hạ tầng không rõ ràng, dẫn đến các vấn đề như gánh nặng nợ, yếu tố phát triển không bền vững và hủy hoại môi trường.
“Chúng tôi hoan nghênh quan hệ hợp tác công bằng và cạnh tranh kinh tế cởi mở với Trung Quốc cũng như liên kết kinh tế giữa Trung Quốc và các nước khác theo đúng thông lệ quốc tế như cho vay minh bạch và có trách nhiệm, hướng đến duy trì phát triển môi trường bền vững. Nhưng nếu Trung Quốc hành động theo cách làm suy yếu những nguyên tắc này, Mỹ buộc phải trả lời. Chúng tôi đã nhiều lần bày tỏ mối quan tâm của mình đối với các hành động của Trung Quốc bắt nạt Đài Loan thông qua cấm vận, áp đặt kinh tế, siết chặt không gian quốc tế Đài Loan và nhiều vấn đề khác. Những hành động này làm suy yếu hòa bình hai bên eo biển cũng như gây tổn hại lợi ích cho cả hai hai trong nhiều thập kỷ.
Trong khi đó, hiện đại hóa quân đội Bắc Kinh vẫn tiếp tục với tốc độ chóng mặt. Những đợt diễn tập quân sự quy mô lớn của Trung Quốc trong khu vực ngày càng phức tạp và rõ ràng không chỉ nhằm ngăn chặn những nỗ lực của Hoa Kỳ để duy trì sự hiện diện trong khu vực, mà còn để báo hiệu cho các nước khác, và cho chính quyền về Đài Loan, rằng họ đang bị đe dọa trực tiếp nếu không nghe lời Trung Quốc. Hành vi của Bắc Kinh đang mâu thuẫn với câu chuyện công khai về duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh, Hoa Kỳ tìm kiếm một mối quan hệ mang tính xây dựng và định hướng tích cực với Trung Quốc dựa trên sự công bằng và tôn trọng chủ quyền của nhau. Chính quyền Trump nhấn mạnh sự cấp thiết để cạnh tranh với Trung Quốc trên nhiều khía cạnh. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là chúng tôi tìm kiếm xung đột, cũng không ngăn cản sự hợp tác phù hợp với lợi ích của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không ngại phơi bày, vạch trần và tranh luận những hành động phá hoại trật tự quốc tế, sự tự do và cởi mở. Đây chính là nền tảng thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng tại khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương trong nhiều thập kỷ qua. Chúng tôi sẽ không im lặng”, ông David Stilwell khẳng định.
Đối sách của Washington chống lại Bắc Kinh
Đáp lại chất vấn của Thượng nghị sĩ Mitt Romney về việc liệu Mỹ đã có chiến lược cụ thể chống lại “âm mưu bành trướng” và ngăn chặn Trung Quốc áp đặt trật tự thế giới với các nước, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ khẳng định, trước hết, Trung Quốc đang tìm cách phô trương sức mạnh hàng hải, dung “vũ lực” và các áp lực khác trên Biển Đông để ngăn cản tự do hàng hải, hàng không tại khu vực Ấn Độ Dương và Biển Đông. Trong khi đó, thương mại quốc tế lại phụ thuộc rất nhiều vào tự do hàng hải và hàng không.
Ông Stilwell khẳng định, chính Chiến lược Ấn Độ- Thái Bình Dương tự do và cởi mở mà Washington đang thực thi chính là để tích cực thúc đẩy hành động của các bên đóng góp vào hòa bình chung của khu vực. Đồng thời, đây cũng là giải pháp cho vấn đề liên quan đến “thói bắt nạt” của Trung Quốc.
Trợ lý ngoại trưởng Mỹ khẳng định chính quyền của Tổng thống Donald Trump sẽ tiếp tục hợp tác với các nước đối tác trong khu vực, nhấn mạnh cần nhiều tiếng nói ủng hộ hơn nữa từ các nhà lập pháp Mỹ.
Cũng tại phiên điều trần này, Thượng nghị sĩ James Risch, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ nhấn mạnh đã tới lúc Hoa Kỳ phải hành động, đặc biệt là khi Trung Quốc có các hành động gây hấn trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam.
Ngoài ra, Thượng nghị sĩ Bob Menedez, thành viên cao cấp của ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ nhấn mạnh cần phải kiểm soát các hành động của Trung Quốc gây phức tạp tình hình Biển Đông cũng như việc Trung Quốc tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng để phục vụ mục đích quân sự. Điều đó là không thể chấp nhận được.
Trước đó, hôm 18.9, chính quyền Trung Quốc cũng lên tiếng khẳng định đang cố gắng đạt được thỏa thuận với Việt Nam về vấn đề Biển Đông và sẵn sàng với việc xích gần lập trường của hai bên về các vấn đề liên quan thông qua các cuộc đàm phán.
“Bắc Kinh đang tham gia vào việc khai thác các nguồn tài nguyên thuộc quyền kiểm soát hợp pháp của Trung Quốc ở Biển Đông. Đồng thời, chúng tôi sẵn sàng hợp tác với Việt Nam để giải quyết vấn đề này thông qua tham vấn”, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng tuyên bố.