Phan Văn Anh Vũ 25 năm tù, Trần Văn Minh 17 năm tù
Chiều 13.1, tại Hà Nội, Tòa án nhân dân (TAND) thành phố đã tuyên án hai cựu Chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến, và 19 bị cáo liên quan đến vụ án Phan Văn Anh Vũ thâu tóm 22 nhà đất công sản và 7 dự án bất động sản tại Đà Nẵng.
Theo đó, HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Văn Minh 12 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” và 5 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, như vậy tổng hình phạt đối với cựu Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Trần Văn Minh là 17 năm tù.
Tòa tuyên phạt ông Văn Hữu Chiến 9 năm tù về tội“Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí”, 3 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”. Tổng mức án ông Văn Hữu Chiến phải chấp hành là 12 năm tù.
Bị cáo Phan Văn Anh Vũ 17 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” và 8 năm tù “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, tổng hợp hình phạt 25 năm tù. Bị cáo Vũ bị tuyên 30 năm tù tại bản án khác nên chấp hành hình phạt chung cho các bản án là 30 năm tù.
Ông Nguyễn Ngọc Tuấn (cựu Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng) 3 năm và 2 năm. Tổng hợp hình phạt 5 năm tù. Phan Xuân Ít (cựu Phó Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng): 4 năm và 2 năm. Tổng hình phạt là 6 năm tù.
HĐXX tuyên án các bị cáo sau về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” là Nguyễn Thanh Sang (cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính Đà Nẵng): 3 năm, Nguyễn Thị Thu Hà (cựu Giám đốc Sở Tài chính Đà Nẵng): 3 năm, Nguyễn Công Lang (cựu Giám đốc Công ty Quản lý nhà Đà Nẵng): 4 năm 6 tháng, Huỳnh Tấn Lộc (cựu Tổng giám đốc Công ty Công nghệ phẩm Đà Nẵng): 18 tháng tù, Phan Ngọc Thạch (cựu Tổng giám đốc Công ty Du lịch Đà Nẵng) 18 tháng tù, Trần Phi (cựu Tổng giám đốc Công ty XNK Đà Nẵng) 2 năm, Lê Anh Tuấn (cựu Tổng giám đốc Công ty Cung ứng Tàu biển Đà Nẵng) 18 tháng tù, Nguyễn Quang Thành (cựu GĐ Cty Minh Hưng Phát) 3 năm tù, Phan Minh Cương (cựu GĐ Cty I.V.C, TGĐ Cty CP Xây dựng 79) 3 năm tù.
Tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, HĐXX tuyên Nguyễn Điểu (cựu Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Đà Nẵng): 3 năm,Trần Văn Toán (cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Đà Nẵng) 30 tháng, Lê Cảnh Dương (cựu Phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư Đà Nẵng) 2 năm, Đào Tấn Bằng (cựu Phó chánh văn phòng UBND Đà Nẵng) 18 tháng tù, Nguyễn Viết Vĩnh (cựu Trưởng phòng Quản lý đô thị) 2 năm. Nguyễn Đình Thống (cựu Giám đốc Công ty Quản lý và Khai thác đất Đà Nẵng) 2 năm.
Riêng đối với 3 bị cáo Nguyễn Văn Cán, Phan Minh Cương, Nguyễn Quang Thành được HĐXX xem xét các quy định của pháp luật, quyết định miễn trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
Phan Văn Anh Vũ có quyền lực quá lớn ở Đà Nẵng
Tại phiên tòa, Phan Văn Anh Vũ thừa nhận bản thân có mối quan hệ thân thiết với các quan chức trong chính quyền TP Đà Nẵng. Bị cáo đã lợi dụng công ty bình phong để mưu đồ cá nhân trong việc nhận chuyển nhượng nhà đất công sản ở Đà Nẵng.
Theo đó, các văn bản, giấy tờ do Vũ trình lên đều được lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng chấp thuận bằng bút phê đồng ý chủ trương.
“Có dự án trong thời gian rất ngắn đã được lãnh đạo UBND xét duyệt cho bị cáo, điều đó khẳng định Phan Văn Anh Vũ có quyền lực rất lớn”, chủ tọa nhận định, đồng thời cho biết tất cả lợi ích đều thuộc về cá nhân bị cáo Vũ.
Cơ quan chức năng kết luận, các bị cáo từng là lãnh đạo, cán bộ UBND Đà Nẵng đều làm trái quy định khi bán nhà công sản và chuyển giao đất dự án. Bản thân bị cáo Vũ nhận được nhiều tài sản ở vị trí đắc địa, hưởng lợi đặc biệt lớn nên HĐXX có đủ căn cứ xác định Phan Văn Anh Vũ có vai trò đồng phạm với các bị cáo còn lại.
Theo lý giải của Phan Văn Anh Vũ, bị cáo này thành lập 5 công ty với mục đích hưởng lợi, đã sử dụng tư cách pháp nhân để mua bán nhà công sản và nhận quyền sử dụng đất dự án ở Đà Nẵng. Bị cáo đã lợi dụng chủ trương trái pháp luật tại các văn bản của UBND TP này do bị cáo Trần Văn Minh ký ban hành, lợi dụng mối quan hệ thân thiết với các cấp lãnh đạo thành ủy, UBND, HĐND TP Đà Nẵng để thực hiện hành vi phạm tội.
Để giúp Vũ được nhận nhà công sản và đất dự án, ông Trần Văn Minh khi đó đã ban hành chủ trương giao tài sản và chỉ đạo cấp dưới hoàn thiện thủ tục không qua đấu giá, áp dụng đơn giá thấp hơn mức giá UBND quy định, giảm hệ số sinh lợi, giảm 10% tiền sử dụng đất và nhiều phương thức khác trái quy định.
Dù không thuộc đối tượng được mua chỉ định nhà công sản và nhận chuyển giao đất không qua đấu giá, Phan Văn Anh Vũ đã lợi dụng văn bản pháp lý của UBND để bàn bạc, thỏa thuận với các bị cáo là cựu lãnh đạo doanh nghiệp được mua nhà chỉ định để thay đổi quyền sử dụng đất sang cho người thân, cá nhân và công ty của bị cáo. Ngoài ra, bị cáo cũng lợi dụng công văn của Bộ Công an để công ty của mình được mua và nhận giao tài sản không qua đấu giá rồi chuyển sở hữu sang tên Phan Văn Anh Vũ. Hành vi đó của Vũ đã gây thiệt hại cho Nhà nước khoảng 22.000 tỷ đồng.
Từ các căn cứ nêu trên, HĐXX nhận thấy VKSND Hà Nội truy tố bị cáo Vũ về 2 tội danh như trong cáo trạng nêu là hoàn toàn đúng người, đúng tội và đúng quy định.
Ngoài ra, do chuyển biến tình hình và căn cứ đề nghị của VKSND, HĐXX áp dụng Bộ luật Hình sự, Nghị quyết của Quốc hội, quyết định không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Phan Văn Anh Vũ về hành vi tại 2 dự án An Cư 2 và An Cư 3 mở rộng.
Trước đó, khi nói lời sau cùng vào chiều ngày 10.1, bị cáo Phan Văn Anh Vũ trong lời nói sau cùng trước tòa, mong HĐXX hãy “tha cho 14 vị lãnh đạo TP. Đà Nẵng”
“Thực sự 14 vị lãnh đạo TP Đà Nẵng không hoàn toàn có sai phạm và cũng vì sự phát triển của thành phố, không hề có câu kết, móc ngoặc với tôi để gây ra thiệt hại hơn 22.000 tỷ. Đó là điều người dân Đà Nẵng đều biết và tôi mong muốn nhất”, Phan Văn Anh Vũ nói.
Ông Trần Văn Minh giữ vai trò chính
Với vai trò Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2006-2011, bị cáo Trần Văn Minh đã ký ban hành các văn bản, quyết định bán nhà công sản cho phép giảm 10% tiền sử dụng đất, chuyển đổi tên nhận quyền sử dụng đất trái pháp luật, chuyển nhượng nhiều nhà đất không qua đấu giá, áp dụng giá bán thấp hơn giá thị trường tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ và các công ty của Vũ được nhận 15/18 nhà, đất công sản trái pháp luật. Tại thời điểm khởi tố vụ án, hành vi này được xác định gây thiệt hại cho Nhà nước tại 18 nhà, đất công sản số tiền hơn 2.168 tỷ đồng.
HĐXX nhận định, bị cáo Trần Văn Minh đã chỉ đạo các đồng phạm thực hiện các hành vi trái quy định tại 7 dự án bất động sản, như: Giao đất cho cá nhân, doanh nghiệp không qua đấu giá quyền sử dụng đất, áp đơn giá giao quyền sử dụng đất không sát với giá thị trường tại thời điểm và cho phép giảm 10% tiền sử dụng đất là trái quy định, tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ và các doanh nghiệp của Vũ được nhận quyền sử dụng đất tại 6/7 dự án không qua đấu giá. 7 dự án này gây hậu quả thiệt hại cho Nhà nước hơn 19.625 tỷ đồng.
Theo HĐXX, việc Viện kiểm sát truy tố ông Trần Văn Minh về các tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai là có căn cứ.
Tòa sơ thẩm nhận định cựu Chủ tịch Trần Văn Minh là người giữ vai trò chính, chỉ đạo và cùng các bị cáo khác thực hiện hành vi phạm tội. Do bị cáo chưa nhận thức được sai phạm nên phải nhận hình phạt cao.
Tòa sơ thẩm quyết định không xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Trần Văn Minh tại dự án An Cư 2, An Cư 3 mở rộng và dự án Khu nhà ở Phú Gia Compound dựa trên diễn biến tình hình, đề nghị của viện kiểm sát và quy định pháp luật.
Ông Văn Hữu Chiến giúp Phan Văn Anh Vũ như thế nào?
Trong thời gian giữ chức vụ Phó chủ tịch UBND Đà Nẵng, bị cáo Văn Hữu Chiến thực hiện chỉ đạo của Trần Văn Minh đã ký ban hành các quyết định cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá chuyển nhượng các nhà, đất công sản và dự án bất động sản trái quy định của pháp luật. Như tại dự án 29 ha thuộc Khu đô thị quốc tế Đa Phước, bị cáo Chiến ký quyết định thu hồi, giao đất cho Công ty Cổ phần Xây dựng 79 của Phan Văn Anh Vũ không qua đấu giá. Hay tại dự án Công viên An Đồn cũ, bị cáo Văn Hữu Chiến ký văn bản cho phép Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 của Phan Văn Anh Vũ được giảm 10% tiền sử dụng đất khi nhận quyền sử dụng đất.
Những sai phạm này gây thiệt hại (tại thời điểm khởi tố vụ án) là 11.300 tỷ đồng. Giai đoạn làm phó chủ tịch, ông Chiến còn liên quan việc chuyển 19 nhà đất công sản. Khi làm Chủ tịch UBND Đà Nẵng, bị cáo cùng cấp dưới chỉ đạo cấp dưới hoàn thành các thủ tục cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá đối với 2 nhà, đất công sản không đúng quy trình, bán nhà đất công sản không qua đấu giá, đồng ý cho giảm hệ số sinh lợi, cho giảm tiền sử dụng đất, cho chuyển đổi tên người nhận quyền sử dụng đất sang cho bị cáo Phan Văn Anh Vũ và các Công ty của Vũ.
Những vi phạm trên tạo điều kiện cho Vũ thâu tóm 15/22 nhà, đất công sản. Hậu quả gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước tại thời điểm khởi tố vụ án là hơn 2.422 tỷ đồng. Tòa sơ thẩm khẳng định đủ cơ sở xác định bị cáo Văn Hữu Chiến đã phạm vào tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
Bị cáo Văn Hữu Chiến là đồng phạm giúp sức cho Trần Văn Minh. Sau khi làm Chủ tịch UBND Đà Nẵng, bị cáo vẫn duy trì sai phạm của bị cáo Minh, chỉ đạo và cùng cấp dưới thực hiện hành vi phạm tội nên phải nhận hình phạt cao hơn các bị cáo dưới quyền.
Tại tòa, Phan Văn Anh Vũ không thừa nhận hành vi phạm tội. Biết doanh nghiệp không được mua đất công sản, Vũ đã bàn bạc với các doanh nghiệp khác xin mua nhà đất sau đó chuyển tên sang Phan Văn Anh Vũ hoặc công ty bị cáo góp vốn.
Đáng chú ý, HĐXX đánh giá hành vi của Phan Văn Anh Vũ là nguyên nhân gây mất đoàn kết của bộ máy chính quyền, khiến nhiều cán bộ công an vướng lao lý. Vũ phạm tội với vai trò đồng phạm nhưng cần áp dụng hình phạt cao.