Tuy nhiên, theo nhà sử học y học Merle Eisenberg, nhận thức như vậy chủ yếu được xác định từ các sự kiện thảm khốc ở thế kỷ XIV, khi sự bùng phát của bệnh dịch hạch lịch sử để lại hậu quả đáng kể.
Khi nói đến sự bùng phát của các bệnh truyền nhiễm gây chết người, về số lượng người chết và mức độ hỗn loạn, không gì có thể so sánh với cái chết đen, còn được gọi là Bệnh dịch hạch, Đại dịch hạch hay Biển Đen. Chỉ trong 5 năm kể từ năm 1346 đến 1351, đại dịch đã quét sạch một nửa dân số châu Âu khỏi bề mặt trái đất. Người ta tin rằng bệnh dịch ban đầu xuất hiện ở tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc), sau đó lan rộng về phía tây theo tuyến đường tơ lụa nổi tiếng. Vài năm sau, bệnh đến Ba Tư - hiện được gọi là Iran, và sau đó đến châu Âu thông qua cảng Genova của Italia.
Và đây là phiên bản hiện đại của Con đường tơ lụa: được gọi là "Một vành đai - Một con đường". Và điều đó đã xảy ra khi coronavirus đi theo một con đường rất quen thuộc - từ thành phố Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc, nơi virus được phát hiện lần đầu tiên, lan ra khắp thế giới. Tuy nhiên, không phải lan trong nhiều năm, mà tính theo ngày và tuần. Một lần nữa, Iran và Italia trở thành tâm điểm của con đường bệnh tật.
Điều này không có nghĩa là coronavirus, giống như bệnh dịch hạch, sẽ cắt giảm một nửa dân số châu Âu. Tuy nhiên, những bài học lịch sử không mất đi tính thời sự trong ngày nay.
Chúng ta theo dõi tình hình và nhận thấy những điểm tương đồng. Một số người xem "Một vành đai - Một con đường" - dự án trị giá hàng tỷ đô la của Trung Quốc xây dựng đường bộ, đường sắt và hải cảng, là con đường cao tốc lý tưởng cho sự lây lan đại dịch. Tuy nhiên trong các đợt bùng phát dịch SARS và MERS trước đó, mức độ lan truyền này đã không được nhận thấy. Làm thế nào mà trong hầu hết các trường hợp, lại có sự kết nối trực tiếp với Trung Quốc?
Nhà sử học về y khoa Merle Eisenberg từ Annomon (Maryland) trên CNN cho biết như sau:
«Dựa trên kinh nghiệm làm việc của tôi ở đây, tại Trung tâm tổng hợp sinh thái xã hội quốc gia, chúng ta cần xem xét cách thức hoạt động của truyền thông quốc tế theo nghĩa rộng hơn. Trước đây, như bạn đã nói, trong trường hợp cái chết đen, các tuyến đường lây lan rất giống nhau. Con người, như thông thường, di chuyển dọc theo những con đường giống nhau và vượt qua những dẫy núi giống nhau. Do vậy thương mại thế giới, cả ngày xưa và bây giờ, là con đường mà căn bệnh di chuyển. Vì vậy khó có thể ngạc nhiên khi mọi thứ tỏ ra giống nhau».
Vâng, hầu như không ngạc nhiên khi tự hỏi căn bệnh lây lan dọc theo cùng một tuyến đường thương mại bận rộn, bất kể diễn ra ở thế kỷ XIV hay XXI. Nhưng điều đáng ngạc nhiên là điểm xuất phát - tỉnh Hồ Bắc ở Trung Quốc. Điều này trong nhiều khía cạnh kích thích sự hoang tưởng về sự bùng phát bệnh tật và cho thấy một cái gì đó bí ẩn, chết chóc và khủng khiếp đang đến với chúng ta. Rốt cuộc đây phần lớn là kết quả của nhận thức của chúng ta, người dẫn chương trình CNN đặt câu hỏi.
«Vâng, bạn nói đúng. Bạn nói về cái chết đen. Khi nghĩ về bệnh dịch hạch, chúng ta nghĩ về trận dịch với chữ hoa "H" và nằm trong dấu ngoặc kép, phải không? Chúng tôi nghĩ về nó trong bối cảnh của cùng một thảm họa. Tuy nhiên, thực tế trong lịch sử đã có thêm hai đợt dịch hạch lớn nữa. Một vụ xảy ra 800 năm trước cái chết đen - vào thế kỷ VI - và lần thứ hai - vào khoảng năm 1900, vào thế kỷ XX. Và cả trận dịch này rất khác nhau. Khu vực ảnh hưởng của cả hai ổ dịch rất lớn, nhưng lại có tác động nhỏ hơn nhiều. Nếu chúng ta nói về đầu thế kỷ 20, thì dịch hạch xảy ra ở một số nơi - ví dụ, ở Nam Á đã giết chết nhiều người, nhưng ở San Francisco chỉ có 120 người chết trong năm năm. Đối với 120 người này, tất nhiên là một thảm họa, nhưng con số này rõ ràng không là gì khi so với một nửa dân số châu Âu», chuyên gia Merle Eisenberg kết luận.