Trước đó, chia sẻ về việc 3 cán bộ cảnh sát hy sinh ở Đồng Tâm, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho rằng, những chiến sĩ Công an, giữa thời bình vẫn chịu nhiều hy sinh, gia đình các anh cũng vậy, họ cũng phải gánh nỗi đau mất mát quá lớn vì cuộc sống bình yên cho nhân dân.
Hà Nội hỗ trợ gia đình 3 cán bộ, chiến sĩ Công an hy sinh tại xã Đồng Tâm
Ngày 23/4, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội thông báo cho biết vừa ban hành Quyết định 1654 về việc trích từ Quỹ phòng, chống tội phạm thành phố Hà Nội hỗ trợ cho 3 gia đình cán bộ, chiến sĩ Công an hy sinh khi tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.
Được biết, UBND thành phố sẽ hỗ trợ bằng tiền cho 3 gia đình cán bộ, chiến sĩ Công an hy sinh tại Đồng Tâm số tiền 45 triệu đồng (mỗi gia đình được hỗ trợ 15 triệu đồng). Tuy số tiền không lớn, nhưng đây là sự động viên kịp thời cho gia đình các chiến sĩ.
Đồng thời, Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung cũng đã gửi lời hỏi thăm, chia sẻ động viên sự hy sinh, mất mát của các gia đình. Ông Chung mong các thân nhân liệt sĩ sớm ổn định cuộc sống, vượt qua nỗi đau này.
Trước đó, ngày 20/4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi làm việc với lãnh đạo Hà Nội cũng yêu cầu: Vụ việc ở Đồng Tâm rất cần phải quan tâm giải quyết, theo đó thành phố cần củng cố hệ thống chính trị tốt hơn, củng cố lòng dân, phát triển và xây dựng nông thôn mới.
Ngày 13/1, Bộ Công an ra thông báo cho biết, ngày 9/1, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh trật tự xây dựng tường rào bảo vệ sân bay Miếu Môn trên địa bàn xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức, TP.Hà Nội), một số đối tượng chống đối đã sử dụng lựu đạn, bom xăng, tuýp sắt gắn dao nhọn, tấn công lực lượng thi hành nhiệm vụ.
Trong quá trình truy bắt, không chế và bắt giữ nhóm đối tượng chống đối đặc biệt nguy hiểm nêu trên, 3 cán bộ, chiến sĩ Công an đã anh dũng hy sinh, gồm: Đại tá Nguyễn Huy Thịnh, sinh năm 1972, Phó Trung đoàn trưởng, Trung đoàn Cảnh sát cơ động Thủ Đô, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Đại úy Phạm Công Huy, sinh năm 1993, cán bộ Đội chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ số 3, Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, Công an TP Hà Nội, Thượng úy Dương Đức Hoàng Quân, sinh năm 1992, Tiểu đội trưởng, Trung đoàn Cảnh sát cơ động Thủ Đô, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động.
Bộ trưởng Bộ Công an đã quyết định thăng bậc hàm vượt cấp cho 3 cán bộ, chiến sỹ Công an hy sinh ở xã Đồng Tâm.
“Trước những hành động dũng cảm, không quản ngại hy sinh, bảo vệ kỷ cương phép nước, vì bình yên cuộc sống của nhân dân, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký Quyết định truy tặng Huân chương Chiến công hạng Nhất; Thủ tướng Chính phủ cấp Bằng “Tổ quốc ghi công”; Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Tô Lâm đã quyết định thăng cấp bậc hàm vượt cấp cho 3 đồng chí”, Bộ Công an cho hay.
Ngoài ra, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an tổ chức trọng thể lễ tang 3 liệt sĩ theo nghi thức của lực lượng Công an nhân dân tại Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội hôm 16.01.2020 (tức ngày 22 tháng 12 năm Kỷ Hợi).
Gửi lời chia buồn và chia sẻ với gia đình các cán bộ, chiến sĩ về sự mất mát đau xót này, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cũng khẳng định, đây không chỉ là mất mát riêng của gia đình các đồng chí, mà còn là nỗi đau, sự mất mát của toàn lực lượng Công an nhân dân.
“Những chiến sĩ Công an, giữa thời bình vẫn chịu nhiều hy sinh, gia đình các anh cũng vậy, họ cũng phải gánh nỗi đau mất mát quá lớn vì cuộc sống bình yên cho nhân dân. Các đồng chí đã làm tròn trách nhiệm của người Công an nhân dân, tất cả vì sự bình yên cuộc sống. Sự dũng cảm hy sinh của các anh mãi mãi được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, biết ơn. Bộ Công an và các cơ quan chức năng, địa phương sẽ luôn đứng bên gia đình, quan tâm, hỗ trợ hết sức để gia đình vơi bớt khó khăn”, Đại tướng Tô Lâm khẳng định.
Vụ Đồng Tâm
Diễn biến vụ Đồng Tâm có thể coi bắt nguồn từ năm 1980 khi Bộ Quốc phòng Việt Nam được giao nhiệm vụ sân bay Miếu Môn trên địa bàn ba xã của huyện Chương Mỹ và xã Đồng Tâm. Cụ thể, ngày 14.4.1980, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 113/TTg về việc cấp đất xây dựng đợt 1 sân bay quân sự Miếu Môn với diện tích 208ha, trong đó có 47,36 ha đất nông nghiệp của xã Đồng Tâm. Khu đất sân bay quân sự Miếu Môn do Tiểu đoàn 31, Lữ đoàn 28, Quân chủng Phòng không - Không quân quản lý.
Năm 2014, Bộ Quốc phòng có quyết định giao đất cho Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel tiếp nhận, quản lý, sử dụng vào công trình quốc phòng A1, trong đó tái khẳng định có 46 héc-ta thuộc xã Đồng Tâm. Đây chính là khu đất đồng Sênh, nơi người dân xã Đồng Tâm canh tác hàng chục năm qua. Người dân Đồng Tâm muốn thành phố làm rõ trắng đen, đâu là đất nông nghiệp, đâu là đất quốc phòng, và nếu có quyết định thu hồi thì cần có giấy tờ cụ thể, minh chứng rõ ràng. Bởi trước đó, khi dự án sân bay Miếu Môn không được thực hiện, Ủy ban Nhân dân xã Đồng Tâm đã làm thủ tục hợp pháp hóa các giao dịch đất quốc phòng xem như đó là đất thổ cư, đất vườn liền kề, thời hạn sử dụng lâu dài, đất ở cho các hộ.
Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ trong cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2017 cho biết:
“Về vấn đề tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, vấn đề xảy ra rất đáng tiếc. Mấu chốt câu chuyện là năm 1980, nguyên Phó Thủ tướng Đỗ Mười khi đó ký quyết định giao cho Bộ Quốc phòng 208 ha đất tại xã Đồng Tâm và một số huyện xung quanh để xây dựng sân bay Miếu Môn thuộc Bộ Quốc phòng. Năm 1981, UBND tỉnh Hà Sơn Bình đã quyết định giao đất, giao mốc giới cho Bộ Quốc phòng. Năm 2014, UBND thành phố Hà Nội có quyết định giao đất đó, đồng thời đo lại toàn bộ mốc giới và diện tích đất là 236,7 ha, so với 208 ha ban đầu thì có chênh nhau 28,7 ha. Nhân dân xã Đồng Tâm cho rằng diện tích 28,7 ha đó là đất nông nghiệp. Từ đó có sự tranh chấp và giải quyết không thấu tình đạt lý của huyện Mỹ Đức, của TP. Hà Nội”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.
Cũng trong cuộc họp này, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ nêu rõ quan điểm phải minh bạch, công khai, công bằng. Nếu như huyện Mỹ Đức, xã Đồng Tâm có sai phạm trong vấn đề quản lý sử dụng đất đai, quá trình giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo theo kiến nghị 47 điểm của nhân dân xã Đồng Tâm không đúng, không thể hiện trách nhiệm của cơ quan công quyền thì sẽ xem xét mức độ sai phạm.
Trong các ngày 1 và 7/3/2017, số công dân khiếu kiện tại địa bàn đã tổ chức tập trung đông người tại trụ sở UBND xã Đồng Tâm khi các đoàn công tác của huyện đến thực hiện nhiệm vụ, có nhiều hành vi gây mất an ninh trật tự.
Vụ việc đỉnh điểm là ngày 15/4/2017, sau khi 4 người bị bắt để điều tra vụ án gây rối trật tự công cộng liên quan đến giải tỏa đất đai ở xã Đồng Tâm. Điều này gây nên làn sóng phản đối dữ dội của người dân xã Đồng Tâm. Ông Lê Đình Kình (82 tuổi), người có tiếng nói và ảnh hưởng lớn đối với người dân thôn Hoành, xã Đồng Tâm cũng bị bắt đi. Ông Kình có hơn 60 năm tuổi Đảng là nguyên Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm.
Sau vụ việc ông Kình cùng những người khác bị bắt, một số người dân xã Đồng Tâm đã có những hành động quá khích. Có 38 người (gồm cán bộ huyện Mỹ Đức, các chiến sĩ công an, cảnh sát cơ động) bị người dân Đồng Tâm giam giữ trong nhà văn hóa thôn Hoành.
Ngày 16/4/2017, Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội chính thức phát thông tin liên quan đến vụ việc người dân giữ cán bộ, chiến sĩ cảnh sát ở xã Đồng Tâm. Một ngày sau, người dân thôn Hoành cho biết họ đã trao đổi qua điện thoại với ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội. Cũng trong ngày này, Công an thành phố Hà Nội cho biết ngày 30.3.2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án gây rối trật tự công cộng xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội theo quy định tại Điều 245-Bộ luật Hình sự.
Đến ngày 18.4, Công an Hà Nội khẳng định người dân Đồng Tâm đã thả 15 cảnh sát cơ động và 3 người tự giải thoát. Đồng thời, 4 người dân Đồng tâm bị bắt trước đó đã được thả, riêng cụ Lê Đình Kình vẫn nằm viện điều trị.
Ngày 22/4/2017, tại hội trường UBND xã Đồng Tâm, Chủ tịch UBND TP Nội Nguyễn Đức Chung đã về gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với người dân; cam kết Thành phố đã ra quyết định Thanh tra 1121 ngày 20.4.2017 thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước tới nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm.
Ngày 24/7/2017, Thanh tra TP Nội đã ra thông báo Kết luận “Thanh tra toàn diện về việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước đến nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức”.
Theo Thanh tra Hà Nội, cơ quan chức năng đã làm rõ nguồn gốc, toàn bộ quá trình quản lý, sử dụng đất đai cũng như các khiếu nại, tố cáo của người dân. Theo đó, toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng, được các đơn vị Quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng.
Không đồng tình với kết luận thanh tra, ông Lê Đình Kình đại diện cho người dân xã Đồng Tâm gửi đơn lên Thanh tra Chính phủ đề nghị giải quyết và xem xét tính chính xác, hợp pháp của kết luận mà Hà Nội công bố.
Ngày 25/4/2019, Thanh tra Chính phủ công bố Kết quả rà soát, kiểm tra tính chính xác, hợp pháp của Kết luận thanh tra số 2346 ngày 19/7/2017 của Thanh tra thành phố Hà Nội về thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước đến nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội.
“Theo quy định của pháp luật về đất đai, toàn bộ đất sân bay Miêu Môn là đất quốc phòng, được Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội giao đất cho các đơn vị quân đội quản lý và sử dụng vào mục đích quốc phòng. Diện tích đất có sự chênh lệch tại các thời điểm nhưng đã được các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đo đạc, lập bản đồ hiện trạng, điều chỉnh bằng quyết định giao đất đúng quy định, đúng thẩm quyền”, kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu.
Thanh tra Chính phủ còn nhấn mạnh, từ thời điểm Quyết định số 5383/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội ban được ban hành vào ngày 20.10.2014 trở về trước không có sự tranh chấp về diện tích đất tại sân bay Miếu Môn. Mọi sự vi phạm liên quan đến việc lấn chiếm, cản trở đơn vị quân đội trong quản lý, sử dụng đất quốc phòng cần được xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Trong tháng 8, tháng 11/2019, Thanh tra Chính phủ và đại diện thành phố Hà Nội đã tiến hành các cuộc họp đối thoại với người dân xã Đồng Tâm và các xã tiếp giáp với sân bay Miếu Môn.
Vào cuối năm 2019, lực lượng chức năng bắt đầu xây dựng hàng rào bảo vệ khu vực sân bay Miếu Môn.
Theo Bộ Công an, từ ngày 31/12/2019, một số đơn vị của Bộ Quốc phòng đã phối hợp với lực lượng chức năng tiến hành xây tường rào chắn, bảo vệ sân bay Miếu Môn, Hà Nội theo kế hoạch. Nhiệm vụ xây dựng hơn 1.000 m tường rào bảo vệ sân bay Miếu Môn được giao cho Lữ đoàn công binh 543, Quân khu 2 cùng một số đơn vị khác, thực hiện trên khu đất rộng hơn 236 ha, thuộc địa bàn các xã: Mỹ Lương, Trần Phú, Đồng Lạc (huyện Chương Mỹ) và Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức).
Trong quá trình xây dựng, sáng 9/1/2020, Bộ Công an phát đi thông tin cho biết một số đối tượng có hành vi chống đối, sử dụng lựu đạn, bom xăng, dao phóng tấn công lực lượng chức năng, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng.
Bộ Công an cho biết, hậu quả vụ gây rối, chống người thi hành công vụ xảy ra tại xã Đồng Tâm làm 3 chiến sĩ công an hy sinh, 1 đối tượng chống đối chết, 1 đối tượng bị thương.
Công an TP.Hà Nội xác nhận, các đơn vị chức năng đã khống chế và bắt giữ các đối tượng vi phạm pháp luật nghiêm trọng, khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tiến hành xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Tối 10/1, Thiếu tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an khẳng định: Bộ Công an xác nhận người tử vong trong các đối tượng chống đối người thi hành công vụ tại Đồng Tâm là ông Lê Đình Kình.
Ngày 10/1, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án xảy ra tại xã Đồng Tâm với 3 tội danh giết người; tàng trữ, sử dụng vũ khí trái phép và chống người thi hành công vụ.
Chính quyền Hà Nội cho biết, đến nay tình hình an ninh, trật tự ở Đồng Tâm đã ổn định, mọi hoạt động của người dân diễn ra bình thường.