Sau đây là bài của Sputnik đánh giá rủi ro mà đề xuất mới này của Mỹ có thể gây ra.
Kế hoạch cũ
Các quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ và Lầu Năm Góc coi vụ thử hạt nhân là một trong những biện pháp gây áp lực đối với Nga và Trung Quốc trong cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí. Như đã từng xảy ra, cái cớ là những lời cáo buộc không được chứng minh về việc hai quốc gia này vi phạm các thỏa thuận quốc tế.
Ví dụ, vào tháng 4, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đệ trình lên Quốc hội bản báo cáo thường niên, trong đó cáo buộc Nga không phải lúc nào cũng thông báo cho Washington về những thử nghiệm hạt nhân, mặc dù Matxcơva phải làm như vậy theo Hiệp ước giữa Liên Xô và Hoa Kỳ về hạn chế các vụ thử vũ khí hạt nhân ngầm dưới lòng đất. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cáo buộc Trung Quốc thực hiện các vụ thử hạt nhân bí mật. Các nhà phân tích Mỹ lo ngại trước việc Trung Quốc mở rộng hoạt động trên thao trường thử vũ khí hạt nhân hồ Lobnor.
Bộ Ngoại giao Nga không loại trừ rằng, Hoa Kỳ dự định rút khỏi Hiệp ước Cấm thử nghiệm Hạt nhân Toàn diện (CTBT).
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Maria Zakharova cho biết: "Kế hoạch này là dễ hiểu: Mỹ đưa ra những cáo buộc vô căn cứ chống lại những nước khác, để sau đó cáo buộc này trở thành cái cớ cho những bước đi cụ thể của chính quyền Mỹ".
Hoa Kỳ chưa thông qua quyết định cuối cùng, nhưng, rõ ràng, họ sẽ tiếp tục thảo luận về vấn đề này. Sáng kiến này đã bị chỉ trích mạnh mẽ bởi các chuyên gia, không chỉ ở Nga mà còn ở Hoa Kỳ. Ví dụ, ông Daryl Kimball, Giám đốc điều hành tổ chức phi lợi nhuận về kiểm soát vũ khí nhận định rằng, bước đi này có thể được coi như lời mời gửi tới các cường quốc hạt nhân khác để họ theo gương của Mỹ, và ông dự đoán cuộc chạy đua vũ khí chiến lược quy mô lớn chưa từng thấy.
Theo chuyên gia quân sự Artem Kureyev từ Trung tâm phân tích Valdai, những vụ thử hạt nhân của Mỹ sẽ không chỉ làm trầm trọng thêm mối quan hệ Nga-Mỹ, mà còn sẽ được châu Âu nhìn nhận cực kỳ tiêu cực.
“Chắc là, ngay cả hai đối tác trung thành nhất của Hoa Kỳ - Anh và Đức - sẽ không ủng hộ điều này, - ông Kureyev nhận xét trong cuộc phỏng vấn của Sputnik.- Mặt khác, những vụ thử như vậy sẽ cho phép Nga và Trung Quốc cải thiện phần nào hình ảnh của họ trên trường quốc tế, nếu hai nước này tự nguyện từ chối nối lại thử nghiệm hạt nhân".
Phá hủy theo từng giai đoạn
Nhà khoa học chính trị, Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Quân sự Sergei Sudakov cho rằng, ngày nay không có gì ngăn cản Hoa Kỳ đơn phương rút khỏi Hiệp ước CTBT.
“Hiện nay, Hoa Kỳ chỉ đơn giản không cần đến bất kỳ thỏa thuận và tổ chức quốc tế nào mà theo quan điểm của Washington đang ngăn cản sự phát triển của họ, - ông Sudakov nói. - Mỹ đã rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), trên thực tế rút khỏi Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới (START 3) vì không muốn gia hạn nó. Sau đó họ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở. Nga sẽ phải chấp nhận việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước CTBT. Ở phương Tây, họ hiểu rất rõ rằng, trật tự thế giới đã thay đổi, bây giờ mỗi quốc gia có thể hành động độc lập. Theo tôi, hiệp ước tiếp theo mà Mỹ sẽ rút khỏi là thỏa thuận cấm đưa vũ khí lên không gian".
Ông Sudakov lưu ý rằng, các công việc chuẩn bị cho vụ thử hạt nhân có thể được thực hiện rất nhanh.
“Trên bản đồ Hoa Kỳ Có hai khu vực mà Nga chưa bao giờ được phép vào trong khuôn khổ Hiệp ước Bầu trời mở: đây là quần đảo Aleutian và Hawaii, - chuyên gia chỉ ra. – Chắc là Mỹ sẽ không thử nghiệm vũ khí hạt nhân trên quần đảo Hawaii, nhưng, rất có thể họ sẽ làm như vậy trên quần đảo Aleutian. Các bãi thử vẫn còn ở đó. Họ cũng có thể thực hiện những vụ thử ở Nevada, và thậm chí không cần thực hiện những công việc mở lại bãi thử. Thao trường này bị đóng cửa chỉ về mặt chính thức".
Xin nhắc lại rằng, trong những năm gần đây Hoa Kỳ bắt đầu tăng cường các lực lượng hạt nhân của mình. Một trong những giai đoạn của chương trình này là triển khai đầu đạn hạt nhân công suất 5 kiloton trên tàu ngầm chiến lược Ohio. Mỹ lên kế hoạch triển khai một hoặc hai tên lửa đạn đạo chiến thuật trên mười bốn tàu ngầm. Vũ khí mới được thiết kế để cân bằng tiềm năng với Nga, mà theo Lầu Năm Góc, Nga sở hữu số lượng lớn vũ khí hạt nhân cỡ nhỏ. Các tướng lĩnh Mỹ tin chắc rằng, Matxcơva có thể sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật nếu việc sử dụng vũ khí thông thường không mang lại kết quả mong muốn. Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng, đầu đạn cỡ nhỏ được thiết kế để tấn công vào các quốc gia phi hạt nhân.
Các chuyên gia đều cho rằng, Mỹ muốn tự mình thấy rằng đầu đạn cỡ nhỏ có thể mang lại hiệu quả cao hơn. Bom hạt nhân thế hệ mới B61-12 công suất nhỏ sẽ được dự trữ cả tại các căn cứ Mỹ ở châu Âu. Sự khác biệt chính giữa B61-12 và các phiên bản trước là hệ thống dẫn đường đặc biệt. Tức là, bom hạt nhân không có điều khiển đã biến thành loại đạn có độ chính xác cao và có thể điều khiển.
"Hoa Kỳ sẽ giới thiệu với toàn thế giới phiên bản sửa đổi của bom hạt nhân với hệ thống dẫn đường", - ông Kureev lưu ý. "Vào năm ngoái, Mỹ đã thử nó, nhưng khi đó nó không mang theo đầu đạn hạt nhân. Theo tôi, họ đã thử nhgiệm cách sử dụng nó như một loại vũ khí được thiết kế để tiêu diệt các mục tiêu ngầm dưới lòng đất".
Động thái chính trị
Hiệp ước Cấm thử nghiệm Hạt nhân Toàn diện có hiệu lực từ năm 1996. 180 nước đã ký kết văn kiện này. Tuy nhiên, không phải tất cả đều phê chuẩn Hiệp ước, kể cả Hoa Kỳ. Do đó, trên thực tế, Washington có thể tự do hanh động.
“Trên thực tế, hiệp ước này đã chết non, -Kureyev nói. - Israel và Hoa Kỳ không phê chuẩn nó, và ba thành viên mới của câu lạc bộ hạt nhân - Ấn Độ, Pakistan và CHDCND Triều Tiên – chỉ đơn giản không ký bất cứ điều gì. Vì thế, đây không phải là hiệp ước mà chỉ là một cử chỉ thiện chí".