Sự việc gây chấn động dư luận khi hơn 600 hồ sơ sức khỏe phi công giám định sức khỏe lần đầu và hồ sơ sức khỏe tiếp viên hàng không có kết quả siêu âm tim giống nhau đến từng chỉ số, chỉ khác tên tuổi người khám. Điều này cho thấy an toàn hàng không đã bị coi nhẹ đến mức nào.
Có vụ gian lận hàng loạt phiếu siêu âm tim cho hơn 600 phi công, tiếp viên?
Trong số các phiếu siêu âm tim của các phi công, có tới 154 phi công có phiếu siêu âm giống nhau đến từng chỉ số. Điểm khác biệt có chẳng chỉ nằm ở tên, tuổi, năm sinh người siêu âm cũng như ngày tháng thực hiện.
Nơi thực hiện siêu âm được ghi trên phiếu đều là Trung tâm Y tế Hàng không thuộc Cục Hàng không Việt Nam.
Chẳng hạn, thông tin trên Dân Việt sáng 24/7 cho biết, phiếu siêu âm – Doppler tim của một phi công nam sinh năm 1972 được chú thích ngày siêu âm là 7/8/2019 với một phi công nam sinh năm 1992 có ngày siêu âm là 23/10/2019 với phần nội dung giống hệt nhau.
Cả hai phi công này đều có van hai lá dạng di động "Ngược chiều", khoảng cách 2 bờ van 21mm. Đối với van động mạch chủ, biên độ mở van của cả hai là 20mm, hở van 2 lá rất nhẹ (0,5/4). Van động mạch phổi của cả hai cũng đều có đường kính gốc ĐMP 20mm, đều hở van ĐMP nhẹ (1/4) …
Trong phần kết luận, cả hai cùng có “cấu trúc tim bình thường, chức năng tâm thu tất trái trong giới hạn bình thường, không thấy tăng áp lực động mạch phổi”. Các chỉ số ở hàng, cột trên cùng đều giống y hệt nhau.
Cả hai phiếu siêu âm đều được ghi tên bác sỹ chuyên khoa Lê Minh Tuấn ở cuối phiếu.
Như vậy, có thể nói các phiếu siêu âm này như được “nhân bản” từ một phiếu thành nhiều phiếu. Dù phi công lớn tuổi như sinh năm 1956 hay trẻ tuổi hơn như năm 1992 đều có cùng nhịp tim, có cùng tình trạng vách ngăn và van động mạch chủ.
Với các tiếp viên hàng không, việc “copy” rồi “paste” giữa các kết quả siêu âm có giảm bớt nhưng các chỉ số chính vẫn giống nhau đến 50% ("nhân bản" một trong hai dãy chỉ số).
Điều đặc biệt nguy hiểm là những tờ phiếu siêu âm tim được “sao y hàng loạt” xảy ra với 154 phi công giám định sức khỏe lần đầu.
Điều này đồng nghĩa với việc, Trung tâm Y tế Hàng không đã phó mặc sự an toàn, tính mạng của hàng trăm hành khách trên máy bay nếu có trường hợp phi công không đạt tiêu chuẩn sức khỏe.
Theo Thông tư 18/2012/TTLT-BYT-BGTVT ngày 5/11/2012 quy định về các tiêu chuẩn thể lực, chức năng sinh lý, bệnh, tật đối với nhân viên hàng không, người lái máy bay thương mại (phi công thương mại) phải có tiêu chuẩn sức khỏe nhóm 1.
Trong số các tiêu chuẩn đó, hệ tim mạch phải đáp ứng điều kiện chung như sau: Không có một bất thường nào về hệ tim mạch làm ảnh hưởng đến lao động bay và an toàn bay; Mạch, huyết áp trong giới hạn bình thường; Điện tâm đồ 12 đạo trình ghi trong lúc nghỉ, một số trường hợp được kiểm tra điện tâm đồ gắng sức: Kết quả trong giới hạn tiêu chuẩn cho phép. Các nghiệm pháp tim mạch bình thường; Các xét nghiệm máu ngoại vi bình thường.
Những người mắc các bệnh sau đây không đáp ứng yêu cầu sức khỏe: Huyết áp tâm thu lớn hơn 140mmHg hoặc nhỏ hơn 100mmHg, Huyết áp tâm trương lớn hơn 90mmHg, Bệnh ở động mạch vành, Khoảng chênh lệch giữa huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương nhỏ hơn 30mmHg.
Với hơn 600 phiếu kết quả siêu âm tim của phi công, nhân viên hàng không “giống nhau đến từng chi tiết”, Trung tâm Y tế Hàng không không những đã làm trái quy định của Bộ GTVT, Bộ Y tế mà còn xem nhẹ tính mạng, sự an toàn của hành khách!
Có dấu hiệu giả mạo chữ ký, làm khống phiếu siêu âm?
Ngày 13/3, Hội đồng đánh giá kết quả giám định sức khỏe nhân viên hàng không (Cục Hàng không) đã tổ chức buổi họp để xử lý sai phạm vụ hàng loạt phiếu giám định có kết quả giống nhau.
Theo nội dung biên bản cuộc họp, công tác đánh giá kết quả giám định sức khỏe nhân viên hàng không do các cơ sở y tế giám định sức khỏe thực hiện và báo cáo được tiến hành theo quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng.
Trong quá trình thực hiện công tác giám định sức khỏe, các cơ sở, nhất là Trung tâm y tế Hàng không đã không bố trí đủ thành phần giám định viên chuyên khoa theo quy định; cơ sở phải thuê bác sỹ bên ngoài chưa được Cục Hàng không bổ nhiệm giám định viên để thực hiện giám định sức khỏe cho nhân viên hàng không.
Kết quả cuộc họp, Hội đồng xác nhận trong thời gian từ tháng 7 – 11/2019 có 154 hồ sơ sức khỏe phi công giám định sức khỏe lần đầu và 470 hồ sơ sức khỏe tiếp viên khám tuyển có kết quả siêu âm tim với các chỉ số giống nhau.
Hội đồng sau đó đã đề nghị bác sỹ Đặng Thân - Chủ tịch Hội đồng báo cáo với Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam để xin ý kiến chỉ đạo xử lý.
Sau cuộc họp, Hội đồng đã gặp và thông báo với Trung tâm Y tế Hàng không về sự việc trên.
Ngày 18/3/2020, Cục Hàng không Việt Nam có văn bản gửi Trung tâm Y tế Hàng không yêu cầu thực hiện lại chẩn đoán siêu âm tim cho phi công và tiếp viên, thời hạn hoàn thành trước ngày 30/6.
Ngày 25/3/2020, Cục Hàng không Việt Nam có công văn số 1235/CHK-TCATB yêu cầu tạm thời đình chỉ công tác giám định nhân viên Hàng không kể từ ngày 1/4/2020 cho đến khi công tác khắc phục khuyến cáo được hoàn thành và được Cục Hàng không Việt Nam chấp thuận.
Qua vụ việc trên, có thể thấy 100% hồ sơ sức khỏe của phi công mới cùng 100% hồ sơ sức khỏe tiếp viên hàng không mới trong suốt thời gian 4 tháng đã bị gian lận về kết quả siêu âm tim.
Theo thông tin ghi trên phiếu, người thực hiện siêu âm là bác sỹ chuyên khoa Lê Minh Tuấn.
Tuy nhiên, chữ ký dưới mỗi phiếu siêu âm với cùng tên bác sỹ Lê Minh Tuấn lại thể hiện khác nhau.
Theo biên bản cuộc họp của Hội đồng đánh giá kết quả Giám định sức khỏe nhân viên hàng không, bác sỹ Lê Minh Tuấn đã trực tiếp xem các phiếu siêu âm tim có ghi tên mình và xác nhận tất cả chữ ký trên các phiếu siêu âm tim đều không phải chữ ký của bác sỹ Tuấn.
Ở đây đã có dấu hiệu của hành vi giả mạo giấy tờ, làm khống hồ sơ sức khỏe của nhân viên hàng không. Tuy nhiên, Hội đồng đánh giá kết quả Giám định sức khỏe nhân viên hàng không và Trung tâm Y tế Hàng không lại có cách xử lý được đánh giá là “xuê xòa”, có dấu hiệu bao che cho sai phạm.
Hiện nay, Việt Nam chỉ có hai cơ sở đáp ứng đủ điều kiện để giám định sức khỏe cho nhân viên hàng không là Trung tâm y tế hàng không thuộc Cục hàng không Việt Nam và Viện y học phòng không – không quân.
Mỗi cơ sở này đều có Hội đồng giám định đánh giá. Thành viên của Hội đồng này gồm các bác sĩ chuyên khoa và phải có chứng chỉ y khoa hàng không, được bổ nhiệm đảm nhận vai trò giám định viên chuyên khoa.
Sau khi hoàn tất việc giám định, các cơ sở này sẽ đưa danh sách các nhân viên hàng không lên Hội đồng đánh giá kết quả Giám định sức khỏe nhân viên hàng không thuộc Cục Hàng không Việt Nam. Hội đồng đánh giá sẽ thực hiện đánh giá kết quả trước khi cấp giấy chứng nhận sức khỏe cho nhân viên hàng không.
Trao đổi về vụ việc với Vietnamnet, ông Nguyễn Thanh Hải - Giám đốc Sở Y tế tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, bác sĩ Lê Minh Tuấn thuộc dạng hợp đồng thuê ngoài. Trách nhiệm chính trong vụ việc này vẫn thuộc về Trung tâm Y tế Hàng không khi để xảy ra vụ việc.
Giám đốc Sở Y tế tỉnh Vĩnh Phúc cho rằng, với việc chữ ký của bác sỹ Tuấn bị giả mạo dưới các kết quả siêu âm, cơ quan chức năng cần vào cuộc điều tra, xác minh.
Ông Nguyễn Thanh Hải cũng cho hay, về vấn đề bác sỹ Tuấn thực hiện hợp đồng dịch vụ y tế (làm thuê) với Trung tâm Y tế Hàng không, Sở sẽ cho kiểm tra xem bác sỹ Tuấn có làm đúng chức năng, nhiệm vụ của mình tại cơ quan mà bác sỹ này đang công tác hay không.
Cục Hàng không nói gì về vụ việc 600 bản siêu âm tim giống nhau?
Như đã thông tin ở trên, Cục Hàng không Việt Nam sau đó đã có công văn số 1114/CHK- TCATB gửi Trung tâm Y tế Hàng không yêu cầu “tổ chức giám định lại sức khỏe phi công và tiếp viên”. Theo đó, tổ chức siêu âm lại cho phi công và tiếp viên trước ngày 30/6/2020.
Đến ngày 25/3/2020, Cục Hàng không Việt Nam mới có công văn số 1235/CHK-TCATB yêu cầu tạm thời đình chỉ công tác giám định nhân viên Hàng không là hai bác sĩ Lê Minh Tuấn và Nguyễn Tuấn Anh khỏi hệ thống giám định sức khỏe nhân viên hàng không của Trung tâm Y tế Hàng không cho tới khi có ý kiến tiếp theo của Cục.
Ngày 24/7, đại diện Cục Hàng không Việt Nam cho biết, vụ việc này đã được Cục Hàng không phát hiện từ tháng 7/2019.
Vị này cũng khẳng định, sau khi phát hiện Cục Hàng không đã tiến hành xử lý kỷ luật những người có liên quan.
Còn về hình thức kỷ luật hay biện pháp cụ thể, đại diện Cục Hàng không cho biết, Cục đang tổng hợp báo cáo Bộ GTVT về việc này và sẽ thông báo lại sau.