Tình hình COVID-19 tại Việt Nam đang có nhiều đột biến nhanh và phức tạp. Sputnik đã phỏng vấn chuyên gia về các vấn đề chính trị, quân sự và kinh tế, đại tá Nguyễn Minh Tâm, cộng tác viên trung thành của Sputnik về giai đoạn 3 của cuộc chiến dịch phòng chống COVID-19, đặc biệt là những biện pháp Việt Nam đang thực hiện trong tình hình hiện nay.
Tốc độ lây lan tăng nhanh
Sputnik: Chào ông Nguyễn Minh Tâm! Tình hình COVID-19 hiện nay ở Việt Nam như thế nào, thưa ông? Có lý do để hoảng loạn hay không?
Chuyên gia Nguyễn Minh Tâm: Việt Nam đã bước vào giai đoạn thứ 3 của Chiến dịch phòng chống COVID-19 với các đặc điểm sau:
Số ca nhiễm COVID-19 xuất hiện nhanh và đột ngột tại cùng một thành phố Đà Nẵng và sau đó, lan sang các tỉnh lân cận như Quảng Nam, Quảng Ngãi chỉ sau 3 đến 5 ngày. Tính đến 12h trưa 29-7-2020, đã có 31 ca nhiễm COVID-19 được xác nhận. Trong đó: 1 ca nhập cảnh từ Nga qua cảng hàng không Cần Thơ, 6 ca có nguồn lây chưa xác định tại Đà Nẵng, 24 ca lây chéo tại Đà Nẵng, chủ yếu ở 5 bệnh viện: BV Đà Nẵng, BV C Đà Nẵng, BV Phổi Đà Nẵng, BV Giao thông vận tải Đà Nẵng và BV 199 (Bộ Công an).
Có thể nói, tốc độ lây lan tăng nhanh đột ngột. Hiện tại có 3 ca diễn biến nặng ngay sau khi nhập viện, phải thở máy và sử dụng ECMO ngoài cơ thể, tiên lượng xấu. Trong số đó, có 2 ca có triệu chứng sốt, ho từ hàng tuần trước nhưng không đi thăm khám ở các trung tâm y tế hiện đại để được trợ giúp mà lại tự điều trị hoặc thăm khám ở các cơ sở y tế tư nhân không đủ năng lực chẩn đoán và điều trị.
Trong giai đoạn 3 chủng virus SARS-COV-2 mới
Sputnik: Chủng virus SARS-COV-2 trong giai đoạn 3 này có gì khác với 2 đợt trước không?
Hiện tai, chưa xác định đươc F0. Không loại trừ ngồn F0 “lọt lưới” qua các đường mòn, lối mở trên biên giới từ những trường hợp nhập cảnh trái phép, chủ yếu từ Trung Quốc. Việc xác lập và khám phá chuyên án chống các tổ chức đường dây nhập cảnh trái phép có thể sẽ cho “đáp số” về nguồn lây nhiễm mới. Cũng không loại trừ việc cách ly những người nhập cảnh có sơ hở, để mầm bệnh lọt ra ngoài khu vực cách ly và lây lan ra cộng đồng.
Việt Nam phản ứng nhanh
Sputnik: Việt Nam đang tổ chức chống dịch trong tình hình hiện nay như thế nào?
Chuyên gia Nguyễn Minh Tâm: Như trong các giai đoạn trước đây, Chính phủ Việt Nam và các cơ quan chức năng đã phản ứng rất nhanh, chỉ sau 3 ngày kể từ khi phát hiện ca bệnh số 416 (ca bệnh đầu tiên của giai đoạn 3), đã thực hiện cấp tốc các biện pháp đối phó gồm có:
a) Về phòng ngừa, chống lây lan:
- - Thực hiện cách ly xã hội trên toàn thành phố Đà Nẵng theo Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31-3-2020 của Thủ tướng Chính phủ. Có thể tham khảo về chỉ thị này trên link https://moh.gov.vn/hoat-dong-cua-lanh-dao-bo/-/asset_publisher/TW6LTp1ZtwaN/content/huong-dan-thuc-hien-chi-thi-16-ct-ttg-ve-cach-ly-xa-hoi. Các địa phương khác có người đi đến hoặc trở về từ Đà Nẵng thì thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 24-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ (tham khảo link https://thuvienphapluat.vn/van-ban/the-thao-y-te/Chi-thi-19-CT-TTg-2020-tiep-tuc-thuc-hien-bien-phap-phong-chong-dich-COVID-19-trong-tinh-hinh-moi-440991.aspx )
- Phong tỏa cách ly tuyệt đối khu vực có 3 bệnh viện của Đà Nẵng nằm liền kề nhau. Phong tỏa và cách ly các điểm dân cư cấp tổ dân phố, khu dân phố có bệnh nhân COVID-19 tại Đà Nẵng và các điểm phát hiện có ca lây nhiễm. Đưa đi cách ly tập trung những người đã tiếp xúc trực tiếp với các ca lây nhiễm.
- Trong vòng 24 giờ, giải tỏa khách du lịch đang ở Đà Nẵng bằng đường bộ, đường sắt và đường hàng không. Các địa phương có khách du lịch trở về từ Đà Nẵng thực hiện cách ly tập trung đối với những người đã đến 20 địa điểm có các ca nhiễm bệnh lui tới theo Thông báo số 17/TB-BYT ngày 28-7-2020 của Bộ Y tế; thực hiện cách ly tại nơi cư trú với những người trở về từ Đà Nẵng sau ngày 17-7-2020; thực hiện khai báo y tế bắt buộc đói với những người trở về từ Đà Nẵng sau ngày 8-7-2020.
- Khách du lịch còn bị kẹt lại tại Đà Nẵng phải ở nguyên nơi đã tạm trú, chỉ ra ngoài khi có việc thật cần thiết. Chính quyền Đà Nẵng sẽ bảo đảm cung cấp lương thực, thực phẩm, thuốc men, chăm sóc sức khỏe cho các du khách chưa kịp rời Đà Nẵng trước 0 giờ ngày 28-7-2020.
- Tạm dừng giao thông đường bộ, đường sắt, đường hàng không, đường thủy và đường biển đến và đi từ Đà Nẵng từ 0 giờ ngày 28-7-2020, trừ các phương tiện phục vụ phòng chống dịch, cấp cứu bệnh nhân, vận chuyển hàng y tế và các phương tiện bảo đảm quốc phòng, an ninh.
- Các địa phương trong cả nước tiến hành đeo khẩu trang khi đi ra đường và đến nơi công cộng, thực hiện giản cách xã hội (khoảng cách tiếp xúc 2 m); hạn chế tập trung đông người, hủy bỏ một số sự kiện, giải đấu thể thao, hoạt động văn hóa, nghệ thuật, lễ nghi tôn giáo. Riêng kỳ thi tốt nghiệp PTTH vẫn tiếp tục thực hiện bình thường theo kế hoạch nhưng phải bảo đảm giãn cách xã hội trong và ngoài phòng thi.
- Lực lượng phòng hóa tại Quân khu 5 chịu trách nhiệm tiêu độc khử trùng tại các bệnh viện có bệnh nhân COVID-19 đang điều trị; các khu vực có bệnh nhân COVID-19 cư trú hoặc lui tới trước đó.
- Lực lượng Công an Nhân dân tại Đà Nẵng bảo đảm an ninh trật tự, phối hợp với các lực lượng chuyên trách y tế và quân đội phong tỏa nghiêm ngặt các khi vực cách ly, phối hợp truy vết các ca lây nhiễm, làm rõ lịch trình đi lại, tiếp xúc của các bệnh nhân phục vụ cho công tác cách ly phòng ngừa lây lan.
- Bộ Công an khẩn trương lập án, điều tra, làm rõ các đường dây, tổ chức, cá nhân có hành vi tổ chức cho người nước ngoài nhập cảnh trái phép, kiểm tra rà soát toàn bộ các trường hợp tạm trú, tạm vắng, phát hiện sớm các trường hợp nhập cảnh trái phép để xử lý theo pháp luật.
- Bộ đội Biên phòng trên tất cả toàn bộ các tuyến biên giới tăng cường chốt trực, tuần tra, nhất là các khu vực có địa hình phức tạp, có đường mòn, lối mở, không được để lọt bất kỳ một trường hợp nhập cảnh trái phép nào.
- Bộ Công thương và các bộ có liên quan bảo đảm cung cấp đầy đủ lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm cho Đà Nẵng trong thời gian cách ly xã hội.
- Bộ Thông tin truyền thông phối hợp với Bộ Y tế tăng cường tuyên truyền vận động người dân tham gia phòng chống dịch, tự bảo vệ mình; phối hợp với các lực lượng chức năng ngăn chặn, xử lý các thông tin sai sự thật, thông tin xấu độc về dịch COVID-19 trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội; bảo đảm thông tin công khai, minh bạch, chính xác, tránh gây hoang mang trong nhân dân.
b) Về điều trị:
- Tái kích hoạt hệ thống ứng phó khẩn cấp, đặt các đội ứng cứu khẩn cấp vào tình trạng sẵn sàng.
- Tăng cường lực lượng y bác sĩ có nhiều kinh nghiệm điều trị bệnh nhân COVID-19 từ Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện Nhiệt đới TP Hồ Chí Minh, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Chợ Rẫy đến Đà Nẵng. Khẩn trương hội chẩn và có biện pháp điều trị thích hợp đối với các bệnh nhân nặng; hạn chế tử vong tới mức thấp nhất.
- Bổ sung tối đa phương tiện, vật tư y tế cho Đà Nẵng để điều trị bệnh nhân.
- Khẩn trương phân lập chủng virus mới phát hiện để có phác đồ điều trị thích hợp. Tiếp tục hoàn thiện phác đồ điều trị bệnh nhân COVID-19 ở mọi cấp độ và nhiều bệnh cảnh khác nhau.
- Đẩy nhanh tốc độ nghiên cứu chế tạo vaccine phòng ngừa virus SARS-COV-2 và các loại thuốc điều trị đặc hiệu COVID-19
Xã hội Việt Nam bình tĩnh và cảnh giác cao độ
Sputnik: Có sự hoảng loạn không, thưa ông? Theo đánh giá của ông, có lý do để hoảng loạn hay không?
Chuyên gia Nguyễn Minh Tâm: Trong vụ bùng phát COVID-19 mới ở Đà Nẵng, một số người có lo lắng, hoang mang, nhưng nhìn chung, người dân Việt Nam rất bình tĩnh, thực hiện nghiêm các chỉ thị của Chính phủ và các biện pháp phòng chống dịch.
Trong đợt dịch mới này, không có hiện tượng người dân đổ xô đi mua vét lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm. Mọi người bình tĩnh theo dõi chặt chẽ các thông tin khuyến cáo từ Bộ Y tế và các cơ quan chức năng, không có một số biểu hiện hoảng loạn như khi bắt đầu hai đượt dịch trước đó, khi phát hiện bệnh nhân số 1 và bệnh nhân số 17.
Ngay cả khi Bộ Y tế công bố phát hiện chủng virus SARS-COV-2 lần này là một chủng mới, người dân Việt nam nói chung cho rằng không có lý do gì để hoảng loạn. Đa số người dân Việt Nam đã nhận thức được sự nguy hiểm của dịch bệnh, nhưng còn cao hơn nữa, họ đã nhận thức được vai trò chủ động của chính mình cũng như tinh thần đoàn kết, tính kỷ luật tự giác. Vì vậy, kể từ khi dịch bệnh COVID-19 tái bùng phát tại Đã Nẵng, tại các địa phương trong cả nước, kể cả Thủ đô Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, cuộc sống vẫn diễn ra bình thường và người dân lại tiếp tục thực hiện những biện pháp phòng dịch căn bản như đeo khẩu trang, thường xuyên rửa tay, giữ cự ly giãn cách khi tiếp xúc, v.v…
Không khí xã hội Việt Nam hiện nay, theo đánh giá của tối, là bình tĩnh và cảnh giác cao độ, không thể nói là có dấu hiệu hoảng loạn!
Khả năng sẽ chưa mở đường bay
Sputnik: Trong tình hình hiện nay, khả năng là việc mở một số đường bay từ 1/8 sẽ không thực hiện được?
Sputnik: Cảm ơn ông Nguyễn Minh Tâm đã chia sẻ thông tin với Sputnik.