Nhật Bản đã bắt đầu lại giai điệu cũ với lý do "an ninh quốc gia". Cổng thông tin Global Times của Trung Quốc đã bình luận như vậy về kế hoạch của chính phủ Nhật Bản nhằm cấm sử dụng máy bay không người lái do Trung Quốc sản xuất. Các kế hoạch này đã được Reuters đưa tin vào ngày 30 tháng 10, trích dẫn các nguồn tin trong chính phủ và Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền Nhật Bản.
Các quy tắc mới quy định về phạm vi sử dụng máy bay không người lái nước ngoài sẽ có hiệu lực vào tháng 4 năm 2021. Trong các tài liệu đó không đề cập cụ thể đến quốc gia nào. Trong khi đó, theo một trong những nguồn giấu tên được cơ quan này trích dẫn, các quy tắc mới đang được thiết lập có tính đến vai trò ngày càng tăng của Trung Quốc.
"Trung Quốc là một thị trường lớn và quan trọng đối với Nhật Bản. Mặt khác, có những lo ngại các công nghệ và thông tin tiên tiến có thể bị rò rỉ vào Trung Quốc và được chuyển hướng sử dụng cho mục đích quân sự", - nguồn tin lưu ý.
Quyết định tương lai liên quan đến máy bay không người lái của Trung Quốc tại thị trường Nhật Bản được chuẩn bị có tính đến các vấn đề liên quan đến công nghệ thông tin, chuỗi cung ứng, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Những vấn đề này cũng phát sinh bên ngoài lãnh thổ Nhật Bản, theo các nguồn tin trong chính phủ và đảng cầm quyền Nhật Bản. Họ kêu gọi Nhật Bản tìm sự cân bằng giữa việc phụ thuộc kinh tế to lớn của nước này vào Trung Quốc và việc Trung Quốc ngày càng thúc đẩy xuất khẩu các công nghệ nhạy cảm như droner thương mại và camera an ninh.
Nhật Bản tuân theo chính sách phong tỏa công nghệ của Mỹ đối với Trung Quốc
Nhật Bản chứng tỏ họ đang hành động phù hợp với chính sách của Mỹ. Phó Giám đốc Viện kinh tế thế giới và quan hệ thế giới thuộc Viện hàn lâm khoa học Nga Alexandr Lomanov bình luận về thông tin máy bay không người lái của Trung Quốc tại Nhật Bản như sau:
"Donald Trump đã đạt được tiến bộ lớn trong việc tạo ra một định dạng phòng thủ bốn bên - “bộ tứ”, trong đó có cả Nhật Bản, vốn thường tuân theo xu hướng chủ đạo của chính sách Mỹ cả ở Thái Bình Dương và trong mối quan hệ liên quan đến Trung Quốc. Chính sách của Mỹ dẫn đến phong tỏa công nghệ đối với Trung Quốc, và có hai mặt. Không chỉ là ngăn chặn các công nghệ hiện đại của nước ngoài thâm nhập vào Trung Quốc, mà còn cản trở việc cung cấp các công nghệ tiên tiến Trung Quốc ra nước ngoài. Một ví dụ là chiến dịch Mỹ thúc đẩy đồng minh liên quan đến việc mua thiết bị 5G từ Huawei. Logic trong ví dụ của Nhật Bản cũng rất rõ ràng - làm suy yếu và tước đi thị trường nước ngoài của lĩnh vực công nghệ Trung Quốc. Nguy cơ máy bay không người lái thương mại của Trung Quốc làm rò rỉ thông tin từ Nhật Bản hầu như không quá lớn. Ít nhất, trong trường hợp này, Nhật Bản và tất cả các quốc gia khác nói chung nên từ bỏ bất kỳ máy bay không người lái nào do nước ngoài chế tạo, hay chỉ sản xuất trên cơ sở phần mềm và công nghệ của riêng họ để có được sự đảm bảo đầy đủ về việc không rò rỉ thông tin ra nước ngoài. Trong trường hợp này, điều thú vị nhất là Nhật Bản sẽ thay thế những chiếc máy bay không người lái này bằng gì - nếu đây là những chiếc máy bay không người lái do chính nước này sản xuất, thì điều này ít nhất cũng có thể giải thích được, đây là "chủ nghĩa dân tộc công nghệ". Nếu vì lợi ích này, Nhật Bản mua máy bay không người lái từ Hoa Kỳ và các nước NATO khác, thì trong trường hợp này, họ sẽ thay thế một nhà sản xuất nước ngoài này bằng một nhà sản xuất khác, dựa trên các ưu đãi địa chính trị".
Nhật Bản có ý định cạnh tranh với Trung Quốc trong sản xuất máy bay không người lái
Chuyên gia Mikhail Belyaev của Viện Nghiên cứu Chiến lược Nga (RISS) cho biết, việc thay thế máy bay không người lái Trung Quốc bằng sản phẩm Mỹ có thể dẫn đến việc liên kết công nghệ chặt chẽ hơn nữa giữa Nhật Bản với Hoa Kỳ. Ông cho rằng sự phụ thuộc của thị trường Nhật Bản với máy bay không người lái Mỹ sẽ làm giảm khả năng hiện tại của Nhật Bản rời xa Hoa Kỳ vì lý do kinh tế và sau đó là chính trị. Mỹ không muốn để mất Nhật Bản, và hành động ngay từ bây giờ - cắt đứt với Trung Quốc trong lĩnh vực này, họ ràng buộc Nhật Bản với chính mình, chuyên gia nói.
Vị chuyên gia này gọi kế hoạch cấm máy bay không người lái Trung Quốc là một yếu tố vi mô, nếu không phải là một cuộc chiến thương mại, thì trong mọi trường hợp, nhằm thể hiện sự độc lập của nước này trong mối quan hệ với Trung Quốc. Chuyên gia không loại trừ việc Nhật Bản có ý định tham gia cạnh tranh công nghệ với Trung Quốc trong lĩnh vực này:
"Trong lĩnh vực điện tử, mà máy bay không người lái thuộc nhóm sản phẩm này, Nhật Bản đã có thời chiếm vị trí khá cao và tiên tiến. Ngày nay, Nhật Bản có thể đã tìm thấy một số cơ hội mới trong lĩnh vực thương mại và hoạt động khoa học kỹ thuật khá hẹp nhưng đầy hứa hẹn này để phát triển cơ sở của riêng mình, thậm chí cạnh tranh với Trung Quốc ở đâu đó".
Ban đầu Trung Quốc chỉ dựa vào nhập khẩu thiết bị bay không người lái, nhưng ngày nay nước này đã trở thành nhà sản xuất và tiếp thị hàng đầu thế giới của sản phẩm quân sự và dân sự được săn đón nhiều này. Đặc biệt, Pakistan, Iraq và Nigeria đã tấn công các mục tiêu khủng bố bằng cách sử dụng UAV do Trung Quốc cung cấp hoặc phát triển. Trung Quốc hiện đang bán máy bay không người lái tấn công cho hơn 10 quốc gia, cung cấp hơn 200 chiếc cho khách hàng mỗi năm, theo báo The Print (Ấn Độ) cho biết vào ngày 29 tháng 10, ca ngợi vị trí của Trung Quốc trên thị trường UAV toàn cầu.
Bài báo cũng lưu ý tại cuộc duyệt binh kỷ niệm ngày thành lập CHND Trung Hoa tháng 10 năm 2019, quân đội Trung Quốc đã trình diễn một số máy bay không người lái. Đó là UAV trinh sát siêu thanh DR-8, UAV chiến đấu tàng hình GJ-11 và UAV tấn công trinh sát GJ-2. Họ cũng triển khai máy bay không người lái CH-4, được thử nghiệm ở cao nguyên Tây Tạng vào năm 2018 và UAV BZK-005C, được sửa đổi đặc biệt để sử dụng ở độ cao lớn.
Những thành tựu của Trung Quốc trong thị trường máy bay không người lái đã được Asia Times, một ấn phẩm trực tuyến có trụ sở tại Hồng Kông, ghi nhận trong tuần này, tập trung chú ý đến một mẫu UAV mới, được công ty DJI Trung Quốc giới thiệu vào tháng 9 năm ngoái.
Dùng trong nông nghiệp, mẫu máy bay này được coi là UAV chụp ảnh đa phổ tích hợp đầu tiên trên thế giới, để thu được những hình ảnh trong quá trình điện khí hóa và khai hoang nông nghiệp cũng như đảm bảo quản lý đất đai môi trường hiệu quả.