Tuy nhiên, cuộc đối thoại giữa Thanh tra Chính phủ và người dân Sài Gòn chưa tìm được tiếng nói chung. Tổ kiểm tra liên ngành khẳng định chỉ có 4,3 héc-ta là nằm ngoài quy hoạch. Việc người dân khiếu nại là không đúng. Trong khi đó, người dân không đồng tình và đề nghị Thanh tra Chính phủ làm rõ việc mất bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm.
Liên quan đến vấn đề quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, đây đã là lần thứ 4 Thanh tra Chính phủ và Ủy ban Nhân dân (UBND) TP.HCM tổ chức đối thoại với người dân Thủ Thiêm tính từ năm 2016, chưa kể những lần tiếp xúc giữa Đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân TP.HCM với cử tri khu vực Quận 2.
Người dân Thủ Thiêm đề nghị Thanh tra Chính phủ làm rõ việc mất bản đồ
Tại buổi tiếp, người dân đã đề nghị Thanh tra Chính phủ làm rõ việc làm mất bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm.
Chủ trì phiên đối thoại hôm nay là ông Đặng Công Huẩn - Phó tổng Thanh tra Chính phủ. Ngoài ra, thành phần tham dự còn có Phó chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan và đại diện các đơn vị liên quan. Về phía người dân, có 20 người thay mặt các hộ của 5 khu phố, 3 phường tham gia.
Phát biểu mở đầu phiên đối thoại, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn cho biết, cuộc đối thoại hôm nay được tổ chức để tập trung thảo luận về những khiếu nại của người dân đối với ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, sau đó sẽ lắng nghe ý kiến kiến nghị của người dân.
“Đúng ra, buổi đối thoại này được diễn ra vào tháng 5/2020, nhưng do dịch bệnh và nhiều lý do khác nên hôm nay buổi đối thoại mới diễn ra được. Cuộc đối thoại hôm nay chủ yếu tập trung vào những khiếu nại của người dân về ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, sau đó sẽ nghe ý kiến kiến nghị của người dân”, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ nói tại buổi đối thoại.
Đại diện người dân phát biểu, ông Nguyễn Văn Thạch (ngụ khu phố 1, phường Bình An, Quận 2) đề nghị chính quyền địa phương cung cấp các văn bản, bản đồ liên quan đến kết luận Khu phố 1 nằm trong ranh hay ngoài ranh. Đồng thời ông cũng yêu cầu làm rõ việc thất lạc bản đồ và kiểm tra vị trí 160 ha đất tái định cư để trả lại cho người dân.
Bên cạnh đó, người dân mong muốn cơ quan chức năng làm rõ các thiệt hại của người dân Thủ Thiêm để đền bù và giải tỏa, cũng như xem xét lại mức giá bồi thường và bố trí tái định cư cho người dân. Thể theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành và UBND TP.HCM cần tổ chức đối thoại với người dân khu phố.
Theo ý kiến của đại diện người dân, 5 khu phố thuộc 3 phường nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Việc này có tính thống nhất của hệ thống văn bản và bản đồ quy hoạch.
“Người dân đã chờ đợi quá lâu, bản thân tôi chờ đợi lúc 39 tuổi, giờ tôi đã 60 tuổi. Yêu cầu UBND TP.HCM và Thanh tra Chính phủ làm rõ việc mất bản đồ”, người dân kiến nghị.
Trả lời vấn đề này, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn cho biết, dựa trên bản đồ địa chính Quận 2 đã cấp số thửa, vị trí, ranh giới nhà đất của từng hộ dân, cũng như đối chiếu với ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, có thể thấy vị trí nhà đất các hộ dân của 5 khu phố thuộc 3 phường đang khiếu nại đều nằm trong ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Thanh tra Chính phủ đối thoại gì với người dân Thủ Thiêm?
Tại buổi đối thoại, thanh tra viên cao cấp Đinh Đăng Lập, Tổ trưởng Tổ kiểm tra liên ngành, đã có những chia sẻ về dự thảo báo cáo kết quả kiểm tra khảo sát về khiếu nại của người dân.
Theo đó, để phục vụ quá trình kiểm tra, Thanh tra Chính phủ được cung cấp 2 bản đồ từ UBND TP.HCM và bộ bản đồ do nguyên Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Viết Thanh lưu giữ về quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Ông Võ Viết Thanh cho hay, những bản đồ này được gửi kèm theo văn bản để trình Thủ tướng để ban hành Quyết định 367 phê duyệt quy hoạch xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Trên các bản đồ này đều đã được cơ quan chức năng đóng dấu.
Kết quả kiểm tra, đối chiếu các bản đồ mà nguyên Chủ tịch UBND TPHCM lưu giữ với bản đồ do UBND TPHCM cung cấp, Tổ công tác nhận thấy các bản đồ đều trùng khớp nhau về ranh quy hoạch. Do đó, Tổ công tác khẳng định việc xác định ranh quy hoạch Thủ Thiêm theo Thông báo 1483 của Thanh tra Chính phủ là đúng quy định và thực tế.
Bên cạnh đó, thời điểm trước ngày 7/8/2005 chưa có quy định cụ thể nào về hệ thống ký hiệu bản vẽ dùng trong các đồ án quy hoạch xây dựng. Trên bản vẽ quy hoạch không bắt buộc ghi các thông tin liên quan đến quyết định phê duyệt. Chính vì vậy, việc cơ quan phê duyệt không ký, đóng dấu vào bản vẽ quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm được lập trước ngày 7/8/2005 – kể cả các bản vẽ được sử dụng làm căn cứ kết luận - là phù hợp với quy định khi đó.
“Căn cứ vào bản đồ địa chính quận 2 đã xác định số thửa, vị trí, ranh giới nhà đất của từng hộ dân, đối chiếu ranh quy hoạch của Khu đô thị mới (KĐTM) Thủ Thiêm, cho thấy vị trí ranh giới của những hộ dân khiếu nại đều nằm trong ranh quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm”, theo kết luận dự thảo.
Theo Tổ công tác, hai văn bản này của chính quyền TP.HCM là không đúng quy định và hai quyết định này không phải cơ sở xác định ranh quy hoạch thu hồi đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Thanh tra Chính phủ đã kết luận về sai sót này tại thông báo 1483 trước đó.
“Do đó, việc người dân căn cứ Quyết định số 255 và Quyết định 13585 để cho rằng nhà đất của mình nằm ngoài ranh quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm là không có cơ sở giải quyết theo quy định”, đại diện Tổ công tác phân tích.
Bộ Xây dựng nói gì về quy hoạch Thủ Thiêm?
Tại buổi làm việc, người dân cho biết không đồng thuận với dự thảo kết quả báo cáo của Tổ công tác.
Đại diện người dân Thủ Thiêm đề nghị Tổ công tác chứng minh tính pháp lý của những bản đồ mà đơn vị dùng làm căn cứ để kết luận.
Về vấn đề này, Vụ phó Vụ Quy hoạch Kiến trúc (Bộ Xây dựng) Vũ Anh Tú đã giải thích về quy định pháp luật của quy hoạch xây dựng cũng như tính hợp lý, hợp lệ của tài liệu mà nguyên Chủ tịch TP.HCM Võ Văn Thanh lưu giữ.
Theo ông, pháp luật hiện hành quy định rằng, hồ sơ quy hoạch phải được lưu trữ ở các bên, bao gồm cả Bộ Xây dựng.
“Trách nhiệm của Bộ Xây dựng là lưu trữ hồ sơ tài liệu về quy hoạch. Chúng tôi đã báo cáo là không tìm thấy và trách nhiệm là của chúng tôi”, đại diện Bộ Xây dựng nhận trách nhiệm.
Ông Tú cho biết, theo quy định pháp luật, hồ sơ đồ án quy hoạch gồm 2 hình thức - hồ sơ báo cáo và hồ sơ kỹ thuật. Ở đây, hồ sơ của nguyên Chủ tịch UBND TP Võ Viết Thanh là hồ sơ báo cáo và là tài liệu dùng làm cơ sở để trình Thủ tướng phê duyệt.
Đại diện Bộ Xây dựng cho biết, căn cứ xác định ranh quy hoạch hiện tại là dựa trên 2 bản đồ do UBND TP.HCM cung cấp. Tài liệu còn lại là bộ hồ sơ bản vẽ do nguyên Chủ tịch UBND TP.HCM lưu giữ.
“Qua kiểm tra, đối chiếu thì ranh quy hoạch trong 3 tài liệu này thống nhất với nhau, trong chuỗi 13 bản vẽ của nguyên Chủ tịch cũng có phần mô tả khu 4,3 ha nằm ngoài ranh quy hoạch”, ông Tú nhấn mạnh, đồng thời giải thích thêm rằng các bản đồ này là những tài liệu hợp lý để tham chiếu, tuy nhiên, không giúp đưa ra kết luận về mặt pháp lý.
Chưa thể kết luận, chưa tìm được tiếng nói chung vụ Thủ Thiêm
Kết luận phiên đối thoại, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan cho rằng mỗi người dân, mỗi cơ quan đơn vị đều có điều kiện tiếp cận pháp lý khác nhau và buổi đối thoại chưa tìm được điểm chung.
“Mục tiêu là thống nhất, nhưng thống nhất cái gì dễ chứ thống nhất về mặt pháp lý không bao giờ dễ cả. Nói cách nào đó, chúng ta chưa thể có kết luận gì cả”, ông Hoan nhận định.
“Người dân cần bình tĩnh và trình bày những ý kiến ngắn ngọn, đúng trọng tâm và tôn trọng những thông tin mà các cơ quan chức năng cung cấp, dẫn chứng. Do điều kiện tiếp cận pháp lý khác nhau, nhận thức pháp lý cũng khác nên buổi đối thoại hôm nay chưa thể kết luận”, ông Võ Văn Hoan lưu ý.
Về phần mình, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn khẳng định ghi nhận tất cả ý kiến đóng góp cùng hồ sơ tài liệu của người dân và sẽ báo cáo lên Thủ tướng để có quyết định cuối cùng. Đồng thời, cơ quan chức năng sẽ tiếp tục rà soát các yêu cầu, khiếu nại của người dân để thực hiện.
“Tôi hết sức chia sẻ với bà con chứ không phải ai cũng muốn làm sai và phải tìm chứng minh cho đúng. Qua ý kiến của bà con, thay mặt Thanh tra Chính phủ, chúng tôi ghi nhận và sẽ tiếp tục rà soát, xin ý kiến Thủ tướng”, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn nhấn mạnh.
Thủ Thiêm “chưa hồi kết”
Trước đó, vào tháng 4/2019, Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã yêu cầu Thanh tra Chính phủ, UBND TP.HCM và các Bộ Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tư pháp tổ chức đối thoại với người dân ở 5 khu phố thuộc 3 phường Bình Khánh, An Khánh và Bình An (quận 2). Tuy nhiên, cuộc đối thoại phải hoãn lại nhiều lần do cận Tết Nguyên đán và sau đó là sự bùng phát của đại dịch Covid-19.
Đối thoại nhằm mục địch làm rõ khiếu nại của nhiều hộ dân 5 khu phố thuộc 3 phường ở Thủ Thiêm về việc phần đất tại 5 khu phố thuộc 3 phường nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Điều này khác với thông báo 1483 của Thanh tra Chính phủ năm 2018 kết luận chỉ khu 4,3 ha nằm ngoài ranh quy hoạch. Các hộ dân cho rằng trong quá trình kiểm tra dự án, Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ đã không đối thoại với các hộ dân, không làm rõ nội dung diện tích đất thu hồi tại 5 khu phố thuộc 3 phường.