Sputnik nhắc lại những sự kiện quan trọng nhất của quan hệ hợp tác kỹ thuật-quân sự Nga-Việt trong năm qua.
Cuộc họp tháng 2 của các bộ trưởng quốc phòng
Ngày 5 tháng 2 năm 2020, các cuộc đàm phán giữa Bộ trưởng Quốc phòng Nga, Đại tướng Lục quân Sergei Shoigu và người đồng cấp Việt Nam Ngô Xuân Lịch đã diễn ra tại Moskva, diễn ra trùng với dịp kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Liên Xô và Việt Nam Dân chủ cộng hòa, mà Liên Bang Nga và CHXHCN Việt Nam là quốc gia kế nhiệm hợp pháp.
Trong cuộc gặp, Bộ trưởng Quốc phòng hai nước thảo luận về các vấn đề phát triển hơn nữa quan hệ hợp tác quân sự. Cuộc gặp xác nhận phương hướng tăng cường hợp tác giữa quân đội Nga và Việt Nam, ký kết Tuyên bố chung về hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng.
Hợp tác quân sự và kỹ thuật quân sự giữa Nga và Việt Nam sẽ tiếp tục không chỉ trong việc cung cấp vũ khí, trang bị, mà còn cả việc chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân sự. Chỉ tính riêng trong lĩnh vực hợp tác quân sự - kỹ thuật, hai nước gần đây đã ký các hợp đồng tổng trị giá hơn 4,5 tỷ USD.
"Yak" cho Việt Nam
Tháng 8 năm 2020, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã đến thăm nhà máy sản xuất máy bay Irkutsk trong chuyến công tác tới Siberia và vùng Viễn Đông Nga. Phóng sự truyền hình Nga về chuyến đi này đã có cảnh lắp ráp một trong những máy bay huấn luyện chiến đấu Yak-130. Quốc kỳ Việt Nam và các nhãn hiệu công nghệ sơn trên thân máy bay chứng tỏ chiếc Yak này dành để xuất khẩu.
Thông tin về việc Nga - Việt ký kết hợp đồng cung cấp phi đội máy bay huấn luyện chiến đấu hiện đại đã lan truyền trên các phương tiện truyền thông vào đầu năm nay. Việt Nam trở thành khách hàng nước ngoài thứ 6 đối với loại phương tiện này. Rõ ràng, Yak-130 sẽ thay thế các máy bay L-39 đã lỗi thời do Tiệp Khắc sản xuất trong trang bị Không quân Việt Nam.
Đội tuyển Việt Nam tại "ArMY - 2020"
Từ ngày 23 tháng 8 đến ngày 5 tháng 9, tại các thao trường quân sự một số nước SNG - Nga, Belarus, Azerbaijan, Armenia và Uzbekistan — diễn ra các cuộc thi Hội thao quân đội quốc tế lần thứ VI. Tổng số khoảng 4000 người tham gia «ArMY - 2020». Ngay cả đại dịch COVID-19 cũng không trở thành trở ngại: đội tuyển tất cả các nước tham dự đều phải trải qua quá trình kiểm dịch nghiêm ngặt ngay từ khi ở nhà và tại địa điểm thi đấu.
Đội tuyển Quân đội Việt Nam lần thứ 3 tham dự và trở thành một trong những đội đông nhất - hơn 180 người. Các chiến sĩ Việt Nam tham gia 11 nội dung thi đấu: "Tank Biathlon", "Môi trường an toàn" (Phòng hóa - bảo vệ phóng xạ, hóa học và sinh học), "Pháo thủ giỏi" (pháo binh-súng cối), “Ranh giới xạ thủ”, "Người bạn trung thành" - ( người điều khiển chó quân sự), "Khu vực khẩn cấp" (cứu hộ khẩn cấp), "Tự tin đón nhận" (lính thông tin và "kỹ thuật viên máy tính"), "Bầu trời quang đãng" (phòng không), "Lộ trình an toàn" (kỹ thuật công binh), "Tiếp sức quân y” (quân y) và “Bếp dã chiến” (nấu ăn).
Các chiến sĩ Việt nam thành công nhất tại "ArMY - 2020" là cuộc thi "Tank Biathlon" (Xe tăng hành tiến). Bắt đầu từ năm 2018 với tư cách là đội ra mắt, một năm sau họ đã giành được huy chương bạc ở giải đấu của mình. Và năm 2020, họ trở thành người hùng - trở thành đội xuất sắc nhất trong bảng hạng hai cuộc thi Tank Biathlon, và năm sau sẽ có thể thi đấu trong bảng hạng nhất giữa những đội mạnh nhất tham dự.
Các kết quả khác của đội Việt Nam tại «ArMY - 2020» đáng chú ý:
- Hạng 3 trong cuộc thi của những người làm công tác truyền thông “Tự tin đón nhận”
- Hạng 3 thi đơn vị công binh “Lộ trình an toàn”
- Hạng 3 trong phần thi cứu hộ "Khu vực khẩn cấp"
- Vị trí thứ 4 trong cuộc thi súng cối "Pháo thủ giỏi"
- Hạng 4 trong cuộc tranh tài của các đội phòng hóa “Môi trường an toàn”.
Tôi hy vọng ở lần ra quân tới, đội tuyển Việt Nam sẽ nâng cao kết quả, tham gia thêm các môn thi dành cho phi công quân sự, đặc nhiệm.
Bổ sung trang bị xe tăng của quân đội Việt Nam
Vào mùa thu, các phương tiện truyền thông đưa tin về ý định của giới lãnh đạo quân đội Việt Nam trong việc bổ sung các phương tiện mới cho binh chủng xe tăng - xe tăng "Đại bàng trắng" T-72MS của Nga. Rõ ràng, quyết định này được đưa ra do thành công tại giải thi "Tank Biathlon", cũng như việc nước láng giềng trong khu vực Lào đã nhận được lô tăng "72" trước đó.
T-72MS là một lựa chọn nâng cấp không tốn kém từ xe tăng T-72B. Về hỏa lực, nó không hề thua kém T-90S hay T-72B3. Dù cho giáp phản ứng nổ (DZ) Kontakt-1 dành cho T-72MS đã lỗi thời một chút và không "chống" được nhiều loại đạn xuyên giáp hiện đại và tên lửa chống tăng. Tuy nhiên, như chuyên gia Nga về xe bọc thép Viktor Murakhovsky đã nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Sputnik, vấn đề hoàn toàn có thể giải quyết được:
“…T-72MS rẻ hơn nhiều so với T-90MS. Nhưng xe vẫn có thể tự bảo vệ đầy đủ! Bạn có thể đặt một khẩu DZ hiện đại, như trên bản sửa đổi mới nhất của loại này - T-72B3M. Tất nhiên, sẽ không thể đạt được mức độ phòng vệ cao như của T-90, vì để làm được điều này thì cần phải thay đổi cả thân xe và tháp pháo".
Dù vậy, việc Việt Nam lựa chọn T-72MS là một bước đi hợp lý. Và nếu lính tăng Việt Nam phải vào trận thực chiến một cách bất ngờ, thì với T-72MS và T-90S, họ sẽ dạy cho đối phương một bài học. Tất nhiên, với sự hỗ trợ của bộ binh, pháo dã chiến, không quân tiền phương và hệ thống phòng không quân sự.
Cuộc họp trực tuyến mùa thu của các Bộ trưởng Quốc phòng
Vào ngày 30 tháng 10, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga và Việt Nam Sergei Shoigu và Ngô Xuân Lịch gặp lại nhau, nhưng lần này ở chế độ "trực tuyến". Bắt đầu cuộc đàm phán, người đứng đầu cơ quan quân sự Nga đánh giá cao công việc của các quân nhân và sĩ quan Việt Nam trong việc khắc phục hậu quả lũ lụt và sạt lở đất nghiêm trọng. Nhớ lại trước đó ông Sergei Shoigu đã từng đứng đầu Bộ Tình trạng Khẩn cấp LB Nga trong nhiều năm và hàng chục lần tự mình đích thân giám sát công việc tại các địa điểm xảy ra thiên tai và tai nạn.
Hai bên khẳng định hướng tới việc mở rộng hơn nữa quan hệ giữa các cơ cấu quân sự của Liên bang Nga và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện các thỏa thuận hiện có và Tuyên bố chung về hợp tác quốc phòng, được ký kết vào tháng Hai. Tướng Shoigu cũng bày tỏ sẵn sàng tiếp tục phối hợp trong khuôn khổ cơ chế các cuộc họp của Hội đồng Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN với đối tác (định dạng "SMOA plus"). Theo ông, với định dạng này, các bên có thể thảo luận cởi mở về các vấn đề của khu vực.
Về phần mình, Đại tướng Ngô Xuân Lịch ca ngợi công sức của các chuyên gia quân sự Nga trong việc chống lại COVID-19 và chế tạo vắc xin Sputnik V. Ông cũng chúc mừng người đồng cấp Nga về việc khai trương khu tưởng niệm lịch sử của những người tham gia Thế chiến thứ hai "Con đường ký ức" tại Công viên Patriot ngoại ô Moskva và tổ chức thành công Diễn đàn «Army - 2020» và Hội thao quân sự quốc tế "ArMY - 2020". (Hai sự kiện quy mô lớn trong năm nay đã được tổ chức đồng thời.)
Việt Nam - một trong những đối tác quan trọng
Trả lời câu hỏi của phóng viên liệu có thể còn cho rằng việc phát triển quan hệ với khu vực này là một trong những lĩnh vực hợp tác quốc tế quan trọng nhất của Bộ Quốc phòng Nga hay không, Đại tướng Alexander Fomin cho biết:
“Hiện nay, chúng ta ghi nhận sự tăng trưởng rõ ràng về tầm quan trọng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương không chỉ đối với nền kinh tế thế giới, mà còn đối với ổn định quốc tế và khu vực. Các đối tác quan trọng của chúng ta trong vùng, trong lĩnh vực quân sự và hợp tác quân sự - kỹ thuật, chắc chắn năm nay vẫn là Trung Quốc, Việt Nam và Myanmar. Hiện các nước này là nhà nhập khẩu vũ khí chính của Nga trong khu vực. Trong hợp tác quân sự, chúng ta đang tích cực hợp tác với Lào, Indonesia, Philippines, Thái Lan và các nước khác trong vùng”.