Mọi việc khởi đầu thế nào?
Năm 2017, cùng với nhóm bạn cùng chí hướng, Tommy Gustafson đã bắt đầu xây dựng một trung tâm tái chế rác thải từ Everest ở vùng Khumbu, trong Công viên Quốc gia Sagarmatha, ngay gần điểm cao nhất của Everest. Trung tâm Sagarmatha Next nằm ở độ cao 3.775 mét so với mực nước biển vẫn đang trong quá trình xây dựng, nhưng đã mời các nghệ sĩ và các nhà thiết kế từ khắp nơi trên thế giới đến để tạo ra tác phẩm nghệ thuật từ rác thải.
“Năm 2011, chúng tôi tổ chức một cuộc thám hiểm lớn để nhặt rác ở Sagarmatha, khi đó chúng tôi đã thu gom được tổng cộng khoảng 10 tấn rác. Chúng tôi tổ chức các lớp hướng dẫn làm đối tượng điêu khắc. Các tác phẩm đã được triển lãm và 8 tác phẩm điêu khắc được bán đấu giá ở châu Âu. Như vậy, chúng tôi nhận ra rằng khái niệm tạo ra các tác phẩm nghệ thuật từ rác thải sẽ được đền đáp”, - Tommy nói.
Các thách thức hiện nay
Theo Tommy, tình hình đã được cải thiện đáng kể trong vòng 10-12 năm qua, và tất cả là nhờ nhiều cuộc thám hiểm của các nhà hoạt động, cũng như sự hỗ trợ của chính quyền.
“Tuy nhiên, rất nhiều cuộc thám hiểm (được thực hiện bởi những người leo núi) trong vòng 30-40 năm qua đã để lại khối lượng rác rất lớn. Một số chất thải bị đóng băng vững chắc trong băng và tuyết, một số khác có thể nhìn thấy và loại bỏ”, - Tommy nói.
Bất chấp mọi nỗ lực, tình hình vẫn phức tạp bởi số lượng người muốn leo lên Everest không hề giảm, đồng nghĩa với việc ngoài rác cũ, rác thải mới liên tục xuất hiện.
“Hoạt động của chúng tôi mở rộng đến toàn bộ khu vực Khumbu, nơi mà hàng năm có khoảng 600-800 người đến leo núi. Ngoài những người leo núi, phải kể đến 80.000 khách du lịch, hướng dẫn viên, nhân viên công viên. Họ chủ yếu tới Trại cơ sở Everest. Bên cạnh những lợi ích mà khách du lịch mang lại cho người dân địa phương, cũng cần tạo điều kiện thích hợp và cung cấp cho họ mọi thứ cần thiết. Do đó, những chuyến thăm của du khách thường để lại khối lượng rác khổng lồ”, - Tommy nói.
Đáng tiếc là trong tổng số rác thải du lịch, chỉ có khoảng 10% là có thể được chuyển đổi thành các tác phẩm điêu khắc và đối tượng nghệ thuật. Phần còn lại phải được chuyển tới Kathmandu để xử lý.
“Thách thức lớn nhất là làm thế nào để loại bỏ rác thải này. Chúng tôi nghĩ một hệ thống đặc biệt cho việc này, gọi là “Hãy mang tôi theo bên bạn” (Carry Me Back). Hệ thống gồm những điều sau đây - chúng tôi thu thập các túi nhựa và kim loại vụn nặng khoảng 1 kg mỗi túi, và mời du khách hoặc hướng dẫn viên mang theo chiếc túi đựng rác đó đến thị trấn Lukla ở vùng Khumbu, từ đó máy bay bay đến Kathmandu. Các hãng hàng không địa phương hợp tác với Ủy ban Kiểm soát Ô nhiễm Công viên Sagarmatha và mang tất cả rác đến Kathmandu khi mùa leo núi kết thúc” - Tommy nói với phóng viên Sputnik.
Triển lãm các đối tượng nghệ thuật
Trung tâm Sagarmatha Next có kế hoạch mở cửa trong tương lai gần, và sau đó công việc triển lãm sẽ bắt đầu. Lần này, các nghệ sĩ được mời từ các quốc gia khác nhau sẽ tham gia vào quá trình sáng tạo. Bất kỳ ai cũng có thể đăng ký tham gia.
Khi nào cuộc triển lãm sẵn sàng, điều đó phụ thuộc vào các nghệ sĩ sẽ tập hợp tại đây. Những người tạo ra dự án có kế hoạch tổ chức giao tiếp tích cực với các nghệ sĩ và các nhà điêu khắc để thực hiện chương trình.
Các tác giả của dự án có kế hoạch thu hút sự chú ý đến vấn đề của khách du lịch và nhân viên vườn quốc gia, dạy du khách làm quen với du lịch bền vững, để mọi người tích cực tham gia vào công việc tái chế và tái sử dụng rác thải.