Chia sẻ về khó khăn của lực lượng Quân đội, nhất là các chiến sĩ Biên phòng trong việc giám sát biên giới, ngăn chặn hành vi xuất nhập cảnh trái phép, tướng Trần Đơn cho biết, Việt Nam vừa phải chống Covid-19, vừa phải gìn giữ quan hệ láng giềng với các nước, tránh gay gắt, gây xung đột.
Quân đội Việt Nam chống Covid-19: Kích hoạt trạng thái như thời chiến
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng phụ trách hậu cần, tài chính, kinh tế, Trưởng Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 của Bộ Quốc phòng - Thượng tướng Trần Đơn đã có những chia sẻ đáng chú ý về việc Quân đội Nhân dân Việt Nam tham gia phòng, chống Covid-19 trong suốt thời gian qua cũng như chiến lược, kế hoạch trong thời gian sắp tới.
Theo đó, Quân đội Việt Nam vừa không để bị động bất ngờ, bảo vệ vững chắc chủ quyền của Tổ quốc, vừa đảm bảo mục tiêu cùng toàn hệ thống chính trị và nhân dân chiến thắng, kiểm soát thành công đại dịch do coronavirus gây nên.
Thượng tướng Trần Đơn thông tin cho biết, kể từ thời điểm 28/1, ngay khi có thông tin dịch Covid-19 bùng phát trở lại, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam – Thượng tướng Phan Văn Giang đã chỉ đạo toàn quân phải tăng cường công tác phòng chống dịch.
Theo đó, nhanh chóng dừng việc đi phép, đi công tác đến và đi từ hai tỉnh Hải Dương và Quảng Ninh nơi tập trung nhiều ổ dịch diễn biến phức tạp.
Tướng Trần Đơn bổ sung thêm rằng, Bộ Quốc phòng sau đó có ra Chỉ thị số 42 về tăng cường các biện pháp cấp bách phòng chống dịch trong tình hình hiện nay.
Cục Quân y yêu cầu các đơn vị trong toàn quân truy vết trường hợp liên quan đến hai ổ dịch tại Quảng Ninh và Hải Dương, chỉ đạo các đơn vị toàn quân thực hiện các biện pháp phòng chống dịch ở mức cao nhất, rà soát kế hoạch phòng chống, ứng phó với các cấp độ dịch.
Cùng với đó, lực lượng Quân đội, Quân y kiện toàn tổ đội phòng chống dịch, tăng cường năng lực xét nghiệm, chuẩn bị vật tư trang bị, hóa chất phòng chống dịch, “không để bị động trong mọi tình huống”.
Trong cuộc phỏng vấn đầu xuân Tân Sửu 2021 với VnExpress, Thượng tướng Trần Đơn khẳng định, để thực hiện công tác phòng chống dịch Covid-19, Quân đội Việt Nam đã kích hoạt toàn bộ hệ thống trong toàn quân ở cấp độ cao “như thời chiến”.
“Như vậy, chúng tôi đã cho kích hoạt lại toàn bộ hệ thống phòng chống dịch trong toàn quân, triển khai nhanh, bảo đảm ứng phó với mọi tình huống, kể cả cấp độ cao nhất, đưa các đơn vị quân đội vào trạng thái như thời chiến, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phòng chống dịch Covid-19”, Thượng tướng Trần Đơn nêu rõ.
Bộ Quốc phòng tăng quân số lên tuyến biên giới
Thông tin chi tiết về việc kích hoạt hệ thống phòng dịch ở mức cao nhất sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống, Thượng tướng Trần Đơn cho biết, trong quân đội, kích hoạt trạng thái “như thời chiến” là mức cao nhất.
Nghĩa là, tất cả hệ thống chỉ huy, từ sở chỉ huy Bộ Quốc phòng đến tất cả đơn vị đầu mối toàn quân, trung tâm phòng chống dịch cũng như các cơ quan tác chiến phải duy trì hệ thống trực ban, trực dịch 24/24h.
Cùng với đó, các đơn vị trong toàn quân phải có báo cáo kịp thời, hàng ngày và đột xuất về Bộ Quốc phòng để chỉ đạo. Phương tiện, thuốc men, vật tư... phòng chống Covid-19 phải đảm bảo như thời chiến, nghĩa là phải chuẩn bị tăng lên 2-3 cơ số.
“Bộ Quốc phòng cũng có kịch bản ứng phó với dịch ở các mức độ, tùy diễn biến thực tế để chỉ đạo các đơn vị tự giác thực hiện”, tướng Trần Đơn nhấn mạnh.
Ông lấy dẫn chứng việc các bệnh viện dã chiến đã được kích hoạt, đồ đạc chuẩn bị sẵn trên xe, khi ra lệnh triển khai phương tiện dã chiến cấp 1 ở đâu là lập tức trong vòng hai giờ phải dựng xong bệnh viện phục vụ cho nhân dân và đội ngũ y tế.
Cũng liên quan đến công tác phòng chống dịch, nói về nỗ lực ngăn chặn hoạt động xuất nhập cảnh trái phép, Thượng tướng Trần Đơn cho biết, riêng Bộ đội Biên phòng - lực lượng ở tuyến đầu bảo vệ biên giới, ngăn chặn người xuất nhập cảnh trái phép, không để dịch bệnh vào nội địa qua biên giới, đã căng mình làm nhiệm vụ suốt một năm qua.
“Tuy nhiên, tuyến biên giới trên bộ của đất nước dài gần 5.000 km, chúng tôi thường xuyên phải chỉ đạo tăng cường quân số lên biên giới”, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho hay.
Vị lãnh đạo cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam cũng cho biết, có hàng trăm học viên Học viện Biên phòng, khoảng 2.000 cán bộ chiến sĩ ở Biên phòng các tỉnh phía sau cũng được tăng cường cho biên phòng các tỉnh phía trước.
Cùng với đó, Bộ Quốc phòng chỉ đạo các Quân khu có tuyến biên giới hỗ trợ Biên phòng, chỉ đạo lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ tham gia các chốt trực ở sát biên.
Theo chia sẻ của Thượng tướng Trần Đơn, dịp Tết Nguyên đán này, hầu hết đơn vị phải duy trì 100% quân số trực Tết, sẵn sàng chiến đấu và ứng phó với diễn biến mới của Covid-19.
Đặc biệt, các đơn vị trong vùng dịch như Quân khu 3 (có Hải Dương, Quảng Ninh), Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội và Quân khu 7 (có TP HCM) thời gian qua phải dốc toàn bộ lực lượng giúp địa phương chống dịch.
Để có nơi ăn chốn ở cho bà con, các cán bộ, chiến sĩ phải nhường doanh trại cắm nhà bạt dã chiến ngủ bên ngoài để đồng bào yên tâm cách ly an toàn.
“Quân đội ở Bộ Tư lệnh thủ đô cũng vất vả không kém, có hôm nửa đêm, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Chu Ngọc Anh còn gọi điện cho tôi báo cáo là các doanh trại đều đã kín chỗ, phải nhờ những Quân đoàn ở xung quanh thủ đô như Quân đoàn 1, 2 hỗ trợ tổ chức cách ly. Còn ở Chí Linh, Hải Dương, anh em viết đơn tình nguyện vào vùng dịch để giúp địa phương và nhân dân”, Thứ trưởng Trần Đơn bày tỏ.
Bộ đội Biên phòng vừa chống dịch, vừa phải đảm bảo giữ quan hệ ngoại giao
Thượng tướng Trần Đơn khẳng định, tất cả đơn vị trong toàn quân đều tham gia chống dịch. Bộ đội Biên phòng canh giữ biên giới, bác sĩ Quân y tham gia xét nghiệm, điều trị, nhiều lực lượng tổ chức khu cách ly, chăm sóc người dân.
“Công việc nào cũng khó khăn, vất vả và nguy hiểm, thế nhưng điều kiện làm việc của cán bộ, chiến sĩ Biên phòng luôn khiến tôi trăn trở nhất”, vị tướng chia sẻ.
Tướng Trần Đơn cho biết, lính biên phòng phải rời Đồn ra sát đường biên, sinh hoạt trong những lều bạt dã chiến, chống chọi với sự khắc nghiệt của khí hậu miền biên viễn.
Ông nói trong niềm ưu lo, mùa hè thì lực lượng Biên phòng chịu nắng nóng đến “khô héo da thịt”, mùa đông thì “lạnh thấu xương”, chưa kể mưa đá phá tan lều bạt khiến bộ đội phải thức trắng đêm nơi biên ải, hay băng tuyết phủ kín khiến đường tuần tra của những người lính thêm muôn vàn khó khăn.
Trong khi đó, dịp trước và trong Tết Nguyên đán, bà con đang lao động ở các nước láng giềng như Trung Quốc, Lào, Campuchia... về Việt Nam ồ ạt. Tướng Trần Đơn cho hay, có tuần lên tới 20.000 người khiến áp lực kiểm soát biên giới của Biên phòng càng lớn.
Để hỗ trợ phần nào cho lực lượng Biên Phòng khi xác định cuộc chiến chống dịch còn kéo dài, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo bán kiên cố các chốt phòng chống dịch, thay lán trại dã chiến bằng những căn nhà tạm lợp mái tôn. Tuy nhiên, đến nay mới khoảng 250 chốt được bán kiên cố.
“Chúng tôi cũng cấp cho mỗi cán bộ, chiến sĩ thêm bốn bộ đồ dã chiến so với quy định. Giày dép, chăn màn đều phải tăng thêm 2-3 lần để có đồ sử dụng khi bị mưa ướt, gió cuốn bay. Các bữa ăn của bộ đội được chú ý hơn, đảm bảo sức khỏe chiến đấu lâu dài”, đại diện lãnh đạo Bộ Quốc phòng bày tỏ.
Điểm đáng chú ý nữa trong chia sẻ của Thượng tướng Trần Đơn chính là nhiệm vụ kép – vừa chống dịch Covid-19, vừa phải đảm bảo giải quyết và gìn giữ quan hệ giao bang với các nước láng giềng.
“Điểm rất quan trọng nữa là chúng ta vừa chống dịch nhưng vẫn phải giữ được quan hệ ngoại giao với các nước”, Thứ trưởng Quốc phòng khẳng định.
“Trên tuyến biên giới đường bộ gần 5.000 km, có những lúc một số nước phản ứng gay gắt với các chốt chống dịch sát biên, khiến chúng ta phải rút ra phía sau. Việc kiểm soát đường mòn, lối mở vì thế càng trở nên khó khăn”, Thượng tướng Đơn cho hay.
Trong hoàn cảnh khó khăn là thế nhưng kinh phí chống dịch, duy trì các khu cách ly hiện nay phần lớn sử dụng ngân sách Nhà nước cấp dành cho Quốc phòng. Cán bộ, chiến sĩ Biên phòng đến nay vẫn chưa được trợ cấp, bồi dưỡng gì.
Dù Chính phủ có quy định thu phí nhưng hiện nay các cơ sở cách ly của Quân đội cũng không thu được bao nhiêu vì người già, trẻ em từ các nước trở về không có tiền. Đa số người cách ly vẫn do Quân đội bao tiêu.
Vì sao lắp camera bảo vệ biên giới còn khó khăn đối với Việt Nam?
Thượng tướng Trần Đơn cũng có những chia sẻ liên quan đến đề xuất lắp camera bảo vệ biên giới, hạn chế và kiểm soát hành vi xuất nhập cảnh trái phép.
Theo đó, ông cho biết, đây là một trong những giải pháp Bộ Quốc phòng đang nghiên cứu, lên phương án trình Chính phủ để hỗ trợ Bộ đội Biên phòng kiểm soát biên giới.
“Đây là một thiết bị rất khoa học, hiện đại, giúp giảm bớt quân số và khắc phục được những hạn chế về thời gian, thời tiết. Tuy nhiên, để thực hiện được còn rất nhiều khó khăn”, Tướng Trần Đơn chia sẻ.
Cụ thể, khó khăn thứ nhất là về vấn đề kinh phí. Để lắp đặt camera trên toàn tuyến biên giới gần 5.000 km cần vốn đầu tư ban đầu lớn. Đó không chỉ là kinh phí mua thiết bị mà còn đầu tư vào hạ tầng đảm bảo như đường điện, đường truyền, hệ thống bảo vệ.
Đồng thời, khi lắp đặt cũng cần tổ chức Trung tâm chỉ huy ở Bộ Tư lệnh Biên phòng đến Biên phòng các tỉnh trên khắp cả nước.
“Công an lắp camera trên các tuyến giao thông đã có sẵn cột điện, chỉ cần mua máy về lắp cũng trầy trật mới làm được chứ không dễ. Trong khi đó, địa bàn biên giới hiểm trở, thăm thẳm, hạ tầng không có. Đó là chưa kể khu vực biên viễn khí hậu khắc nghiệt, mưa đá, mây mù có thể hạn chế tầm quan sát”, Thượng tướng Trần Đơn cho biết.
Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận việc sử dụng quân như hiện tại - chỉ dựa vào sức người khiến lãnh đạo Bộ Quốc phòng hết sức trăn trở.
“Lần nào họp tôi cũng đưa vấn đề này ra để bàn. Trước mắt, Quân đội trình Chính phủ phương án lắp camera ở một số địa bàn trọng điểm, là điểm nóng về xuất nhập cảnh trái phép để thực hiện thí điểm trước”, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh.
Vị lãnh đạo cũng bổ sung thêm, bên cạnh lắp camera dọc biên giới các tuyến của Việt Nam với các nước, Bộ Quốc phòng cũng đang nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước là dựng hàng rào dây thép gai cao để ngăn chặn mọi xâm nhập trái phép.
Hàng rào dây thép gai được chứng minh hiệu quả trong đặc thù đất liền đất, trời liền trời, tình trạng những người địa phương thành thạo địa bàn dẫn đường cho người xuất nhập cảnh trái phép đang gây khó khăn lớn cho lực lượng chức năng, nhất là gánh nặng đè lên vai các chiến sĩ Biên phòng.
Dù khó khăn, vất vả đến đâu, Quân đội cũng sẽ làm hết mình. Đúng như lời Thứ trưởng Trần Đơn từng khẳng định tại Hội nghị Triển khai nhiệm vụ giải pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19 trong tình hình mới ở Hà Nội hôm 29/1 vừa qua, vì sức khỏe, vì sự bình an cho nhân dân, toàn quân sẽ dốc hết sức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19.