"Một vài người thiếu trách nhiệm thì phê bình cả lực lượng"
Chiều 10-5, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ với Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống COVID-19. Phát biểu kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng về cơ bản chúng ta vẫn kiểm soát được tình hình, mặc dù đợt bùng phát dịch lần này có tốc độ lây lan nhanh hơn, rộng hơn, phức tạp hơn, khó kiểm soát hơn và ảnh hưởng nhiều hơn.
Tuy nhiên, nếu chúng ta không tiếp tục có những giải pháp thần tốc, quyết liệt, mạnh mẽ, nếu vẫn còn tình trạng lơ là, chủ quan, mất cảnh giác hay trông chờ, ỷ lại, chúng ta sẽ phải gánh hậu quả khôn lường, trả giá rất đắt. Thủ tướng lưu ý Bộ Y tế việc vừa qua một số bệnh viện lơ là, mất cảnh giác trong phòng chống dịch. Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu ngành Y tế phải rút kinh nghiệm, siết chặt kỷ luật kỷ cương trong ngành, thực hiện đúng quy định, quy trình, trước hết là thực hiện 5K. Thủ tướng nói:
“Chúng ta làm việc ngày đêm vất vả, làm trăm việc tốt nhưng chỉ một việc không tốt cũng để xảy ra hậu quả”.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cho rằng lực lượng công an, quân đội, biên phòng đã căng mình thực hiện nhiệm vụ nhưng vẫn cần rà soát lại các điểm sơ hở trong việc kiểm soát biên giới. Từ đó phát hiện, xử lý các trường hợp xuất nhập cảnh trái phép, cư trú bất hợp pháp. Thủ tướng lưu ý:
“Rất nhiều người có trách nhiệm, rất nhiều cơ quan có trách nhiệm nhưng chỉ một cơ quan, một vài người thiếu trách nhiệm thì người ta phê bình cả lực lượng”.
Đối với các địa phương, Thủ tướng yêu cầu chấm dứt ngay tâm lý chủ quan, lơ là, mất cảnh giác khi chưa có dịch, nhưng khi dịch xuất hiện lại hốt hoảng, mất bình tĩnh, áp dụng các biện pháp cực đoan, thái quá. Nhấn mạnh tinh thần phải phân cấp, Thủ tướng yêu cầu:
“Tỉnh lo cho tỉnh, huyện lo huyện, xã lo xã, thôn lo cho thôn và từng người phải tự lo cho chính mình vì sức khỏe cộng đồng, vì lợi ích quốc gia, dân tộc”.
Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu huy động cả hệ thống chính trị, toàn quân, toàn dân vào cuộc, chung sức, đồng lòng ngăn chặn, đẩy lùi đại dịch. Dẫn lại câu nói của Nguyễn Trãi “đẩy thuyền cũng là dân mà lật thuyền cũng là dân” và câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định “dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”, Thủ tướng nhấn mạnh:
“Nhân dân không vào cuộc, chúng ta không thể làm được, không thể chiến thắng trong cuộc chiến này”.
Đặc biệt, trong bối cảnh “cháy nhà chết người, nước sôi lửa bỏng”, Thủ tướng yêu cầu siết chặt kỷ luật, kỷ cương, thực hiện rất nghiêm minh nguyên tắc tập trung dân chủ, cấp dưới phục tùng cấp trên, thiểu số phục tùng đa số, cá nhân phục tùng tập thể, nguyên tắc nêu gương, cấp trên nêu gương cho cấp dưới, chức vụ càng cao, càng phải gương mẫu.
Báo động ổ dịch từ quán bar, karaoke, vũ trường, dịch vụ massage
Trong đợt dịch mới nhất này, ngoài nguồn lây nhiễm đến từ 2 bệnh viện lớn là Nhiệt đới TW và bệnh viện K cơ sở Tân Triều, một trong những nguồn lây nhiễm đáng báo động là từ quán bar, karaoke và vũ trường. Theo thang đo của Hiệp hội Y khoa Texas, Mỹ, bar, karaoke, vũ trường, massage là những địa điểm có nguy cơ lây nhiễm cao nhất (9 điểm trên thang đo từ 1 đến 10).
Trước đó, tại Thái Lan cũng đã bùng dịch Covid-19 từ ổ dịch là 1 quán bar hay đơn cử như quán bar Budha ở TPHCM ở đợt dịch trước. Những bữa tiệc tùng đông đúc, chuyến bay, du thuyền hạng sang trở thành “quả bom Covid-19 nổ chậm” khi một trong số vị khách có mặt nhiễm virus.
Quả bom” Covid-19 đầu tiên phải kể đến ổ dịch tại quán bar Sunny Vĩnh Phúc. Tổng số ca mắc Covid-19 liên quan ổ dịch này là 9 người, gồm 6 nhân viên quán bar, 3 khách tới hát. Nguồn lây nhiễm của ổ dịch này xuất phát từ chuyên gia Trung Quốc mắc Covid-19 sau khi hết thời gian cách ly tại khách sạn Như Nguyệt 2 (Yên Bái).
Sau đó, một bác sĩ tại bệnh viện Nhiệt đới TW cũng có kết quả dương tính với Covid-19 và có lịch sử đi hát karaoke ngày 28/4 dù chưa rõ nguồn lây. Đêm 29/4, Hà Nội chính thức tạm dừng hoạt động các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, quán bar, vũ trường, game từ 0h ngày 30/4.
Đặc biệt, tại Đà Nẵng, sáng 5/5, nữ quản lý của quán bar New Phương Đông có kết quả dương tính với SARS-CoV-2. Người phụ nữ này được phát hiện mắc Covid-19 sau khi đáp chuyến bay và đi xe khách về Đồng Nai.New Phương Đông là quán bar lớn nhất Đà Nẵng. Mỗi đêm, nơi này quy tụ hàng nghìn người đến vui chơi. Cơ quan y tế Đà Nẵng đã xét nghiệm cho hơn 300 nhân viên tại quán. Hàng trăm F1, F2 tại Đà Nẵng, Đồng Nai được truy vết. Đến tối 10/5, Bộ Y tế đã công bố 17 người liên quan ổ dịch quán bar New Phương Đông.
Mới đây, Đà Nẵng ghi nhận thêm ổ dịch lớn tại Thẩm mỹ viện AMIDA với số bệnh nhân liên quan lên tới 19 người. Ngoài Đà Nẵng, ổ dịch này đã lan thêm sang 3 tỉnh, thành khác là Quảng Nam (1), Huế (2), Quảng Trị (1). Tổng số F1, F2 liên quan ổ dịch này lên tới hơn 10.000 người.
"Mảnh đất màu mỡ" cho virus lây lan
Theo Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), các sự kiện y tế công cộng, quán bar, karaoke, vũ trường..., là những môi trường rất thuận lợi để virus lây lan bởi 3 nguyên nhân chính:
- Đây là địa điểm kín, không thông gió. Khi hát, mọi người thường ngồi gần nhau, trò chuyện trực tiếp với khoảng cách gần, không đeo khẩu trang, không thực hiện theo hướng dẫn 5K của Bộ Y tế.
- Các nhân viên của những quán bar, vũ trường, karaoke thường xuyên tiếp xúc nhiều người nên có nguy cơ cao nhiễm nCoV và lây cho người khác. Thậm chí, nhiều người là khách nhập cảnh, mang trùng, nhưng họ không nắm được nguy cơ của nhau. Nếu không may có ca mắc bệnh, dịch sẽ lây lan nhanh sang nhiều tỉnh, thành phố, địa bàn khác. Bởi khách đến những nơi này không chỉ người dân địa phương mà từ nhiều khu vực khác, thậm chí nhập cảnh như thực tế đã chứng minh ở quán bar Sunny.
- Trong đợt dịch lần này, hai biến chủng từ Anh và Ấn Độ đã xâm nhập nước ta. Chúng đều có tốc độ lây nhiễm rất cao. Trong trường hợp virus lọt vào các quán bar, karaoke…, khả năng cao sẽ tạo thành ổ dịch lây đến vòng thứ 2, 3. Chính vì thế, tại những nơi phát hiện ca bệnh, khi chưa kịp khoanh vùng F1, F2, F3, chúng ta nên đóng cửa các quán bar, karaoke, vũ trường để tránh nguy cơ lây nhiễm.
Do đó, để bảo vệ bạn và gia đình, người thân, chúng ta nên tuân thủ khuyến cáo 5K của Bộ Y tế, tránh những nơi đông đúc như quán bar, vũ trường, karaoke, phòng tập gym… Đặc biệt, nếu trong thời gian cách ly tại nhà, người cách ly và gia đình không được tổ chức tiệc, tụ tập đông người.