Chuyến thăm của Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh góp phần tạo động lực mới thúc đẩy quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào không ngừng phát triển, đi vào chiều sâu và ngày càng hiệu quả.
Trong đó, đáng chú ý, Việt Nam thành ‘cánh tay nối dai’ giúp Lào phát triển kinh tế biển, ở chiều ngược lại, Lào tiếp tục bán điện (giá rất cạnh tranh) cho Việt Nam, đảm bảo mục tiêu an ninh năng lượng chung trong bối cảnh khủng hoảng toàn cầu.
Kết nối hai nền kinh tế Việt Nam-Lào về cả thể chế và hạ tầng
Chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh được đánh giá là “cuộc xông đất” thành công đầu năm 2022 với cả Hà Nội và Vientiane (Viêng Chăn).
Sáng 10/1, Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Lào đã tổ chức buổi họp báo thông tin kết quả Kỳ họp lần thứ 44 Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác song phương Việt Nam-Lào tại Hà Nội.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đón Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh đến cuộc họp
© Ảnh : Dương Giang-TTXVN
Chủ tịch Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Lào, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng và Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiêm Chủ tịch Ủy ban hợp tác Lào-Việt Nam Sonexay Siphandone đã đồng chủ trì sự kiện.
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, kết nối hai nền kinh tế Việt -Lào cả về thể chế lẫn hạ tầng là trọng tâm của Thỏa thuận về Kế hoạch hợp tác giữa Việt Nam-Lào năm 2022.
Theo ông Dũng, trong kỳ họp này, hai bên đã thảo luận và đi đến thống nhất, cụ thể hóa các ý kiến kết luận của Bộ Chính trị hai nước vào Thỏa thuận Kế hoạch hợp tác giữa hai quốc gia năm 2022.
Hai bên cũng đã ký kết, trao đổi 9 văn kiện hợp tác, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ hai nước, trong đó có thỏa thuận về Kế hoạch hợp tác Việt Nam-Lào năm 2022, Biên bản Kỳ họp lần thứ 44 Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác song phương Việt Nam-Lào, cùng với một thỏa thuận triển khai dự án trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và 5 thỏa thuận triển khai dự án trong lĩnh vực xây dựng.
Chủ tịch Ủy ban hợp tác hai nước cũng đã trao bản cam kết giữa 3 cổ đông Việt Nam và Lào về việc tăng tỷ lệ sở hữu của Chính phủ Lào từ 20% lên 60% vốn điều lệ tại Công ty cổ phần Cảng quốc tế Lào - Việt.
“Các văn bản hợp tác được ký kết trong kỳ họp đã cho thấy quyết tâm của hai phía về thúc đẩy hợp tác trên tất cả các lĩnh vực chính trị, đối ngoại, an ninh quốc phòng, đầu tư-thương mại”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, ngay sau kỳ họp này, Chính phủ sẽ quyết liệt chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, đơn vị liên quan, phối hợp chặt chẽ với các đối tác bạn Lào, triển khai ngay và có hiệu quả các cam kết tại kỳ họp.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu
© Ảnh : Dương Giang-TTXVN
“Mục tiêu của Chính phủ là tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh tại thị trường Lào”, vị Tư lệnh cho hay.
Về phần mình, Phó Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone nhấn mạnh những nội dung và định hướng trao đổi tại kỳ họp này có ý nghĩa quan trọng trong việc cụ thể hóa các thỏa thuận hợp tác cấp cao, tạo điều kiện thuận lợi cho các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp hai nước trong triển khai các hoạt động hợp tác, đi đến thực hiện thành công thỏa thuận về Kế hoạch hợp tác hai nước năm 2022.
Việt Nam và Lào đã thống nhất những gì?
Việt Nam và Lào thống nhất tập trung thực hiện tốt các tuyên bố chung; thỏa thuận hai Bộ Chính trị và các thỏa thuận khác, trong đó có Thỏa thuận tại Kỳ họp 44.
Đặc biệt, trong năm nay, hai bên sẽ đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư thương mại, nâng cao tăng trưởng kim ngạch thương mại, phấn đấu đạt mức tăng ổn định từ 10% trở lên so với năm 2021.
Hai phía cũng nhất trí tăng cường thu hút các tập đoàn, công ty có tiềm năng về tài chính, chuyên môn, ưu tiên đầu tư vào các lĩnh vực nông nghiệp sạch, công nghiệp chế biến chế tạo, khu vực có tiềm năng dọc biên giới giữa hai nước.
Hai phía cũng sẽ cùng nhau phân tích, tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ và thúc đẩy triển khai các dự án đầu tư quy mô lớn như thủy điện Xekaman 3, thủy điện Luang Prabang, khai thác và chế biến quặng bauxite, xây dựng nhà máy Alumina tại huyện Đắk Chưng tỉnh Sekong, cùng với Tổ hợp chăn nuôi bỏ và chế biến sữa tại tỉnh Xieng Khouang.
Việt Nam sẽ tiếp tục hỗ trợ những dự án mới được Lào cấp phép như dự án khai thác mỏ của Cavico tại tỉnh Bolikhamxay, dự án khai thác khoáng sản sắt của Tổng công ty Hợp tác kinh tế (COECCO), để các dự án này sớm được triển khai, góp phần phát triển kinh tế Lào.
Cũng theo thỏa thuận hợp tác năm 2022, Lào đồng ý về nguyên tắc điều chỉnh thời hạn BOT là 25 năm kể từ ngày nhà máy thủy điện Xekaman 3 phát điện trở lại. Đồng thời, xem xét điều chỉnh giá bán điện phù hợp với tình hình thực tế.
Trước đó, hôm 8/1, trong khuôn khổ chuyến thăm của Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh đến Hà Nội, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Dương Quang Thành và lãnh đạo Tập đoàn Phongsubthavy (Lào) đã trao đổi hợp đồng mua bán điện.
Theo thỏa thuận, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Tập đoàn Phongsubthavy sẽ hợp tác mua bán điện của Nhà máy Thủy điện Nậm Sum 3A, có tổng công suất 45MW.
Lãnh đạo song phương nêu rõ, việc ký kết hợp đồng mua bán điện tiếp tục đánh dấu bước tiến trong quan hệ hữu nghị giữa hai tập đoàn nói riêng, hai quốc gia nói chung, đặc biệt là hợp tác trong lĩnh vực năng lượng.
Trước đó, trong năm 2021, dưới sự chứng kiến của lãnh đạo cấp cao của 2 nhà nước, EVN và Tập đoàn Phongsubthavy cũng đã trao đổi hợp đồng mua bán điện đối với cụm nhà máy thủy điện Nậm Yeuang, các nhà máy thủy điện Nậm Mô 2, Nậm Tài, Nậm Sak, Nậm Sao, Nậm Chao, ký kết biên bản ghi nhớ về hợp tác nghiên cứu mua bán điện từ các nhà máy thủy điện Sê Công 5, Nậm Ngone 1 và Nậm Ngone 2.
Cũng trong ngày 10/1, Việt Nam và Lào nhất trí đẩy mạnh triển khai có hiệu quả Bản ghi nhớ giữa Chính phủ về Chiến lược hợp tác trong lĩnh vực giao thông vận tải giai đoạn 2016-2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam và Bộ Công chính và Vận tải Lào nhất trí đề xuất thứ tự ưu tiên các dự án. Trước mắt, tập trung nghiên cứu xây dựng và nâng cấp tuyến đường kết nối hành lang kinh tế Đông-Tây và kết nối với khu vực trong dự án phát triển giao thông vận tải trong các nước ASEAN và GMS, cũng như dự án xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hà Nội-Vientiane.
Việt Nam và Lào nhất trí hoàn thành hạng mục khảo sát, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và xã hội của Dự án nâng cấp tuyến đường 18B vào bước nghiên cứu khả thi nâng cấp tuyến đường 18B bằng nguồn vốn viện trợ của Chính phủ Việt Nam dành cho Chính phủ Lào trong năm 2022.
Liên quan đến dự án mỏ sắt Phu Nhuon tại bản Na To, huyện Khuôn, tỉnh Xieng Khouang, nước bạn Lào cam kết có giải pháp phù hợp nhằm đảm bảo quyền lợi của Công ty Vinacomin Lào, là đơn vị đã triển khai khảo sát và thăm dò.
Thỏa thuận cũng ghi nhận các điều khoản liên quan đến quan hệ chính trị, ngoại giao; hợp tác quốc phòng, an ninh; hợp tác giáo dục, phát triển nguồn nhân lực và đào tạo nghề; cũng như hợp tác trong các lĩnh vực khác...
Năm 2022, hai nước sẽ tổ chức Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Lào, kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao và 45 năm Ngày ký Hiệp ước hữu nghị Việt Nam-Lào và Lào-Việt Nam.
Hai phía tin tưởng, những thành quả đạt được trong kỳ họp sẽ là động lực mới, đưa hợp tác giữa hai quốc gia làng giềng thân thiết ngày càng đi vào thực chất, hiệu quả, từ đó củng cố và tăng cường hơn nữa mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào.
Cuộc ‘xông đất’ thành công
Như Sputnik đã đề cập, người đứng đầu Chính phủ Lào là chính khách nước ngoài đầu tiên ‘xông đất’, ‘mở hàng’ Việt Nam năm 2022.
Theo giới quan sát đánh giá, với việc hai Chính phủ ký kết đến 9 văn kiện hợp tác song phương, cuộc ‘xông đất’ của ông Phankham Viphavanh đã thành công rực rỡ.
Đồng thời, quan hệ Việt Nam – Lào được củng cố, nâng lên tầm cao mới, tin cậy chính trị được tăng cường, giao lưu, liên lạc giữa Hà Nội và Vientiane được thúc đẩy, bất chấp những biến động, ảnh hưởng từ chính trường thế giới nhất là hàng loạt thách thức phi truyền thống hiện nay.
Đúng như Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc từng phát biểu khi tiếp Thủ tướng Phankham Viphavanh sang thăm chính thức Việt Nam - tin tưởng nhà lãnh đạo Lào là vị khách quý “xông đất” Việt Nam trong những ngày đầu năm 2022, đồng thời, sẽ góp phần tạo xung lực mới thúc đẩy quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào không ngừng phát triển đi vào chiều sâu và ngày càng hiệu quả.
Trong các tuyên bố chính thức được đưa ra, lãnh đạo Việt Nam và Lào đều bày tỏ hài lòng về sự phát triển bền vững của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào. Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, hợp tác giữa hai nước vẫn không ngừng được củng cố trên tất cả các lĩnh vực. Điển hình như trụ cột kinh tế thương mại.
Năm 2021, dù gặp nhiều khó khăn trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, kim ngạch thương mại hai nước vẫn có bước tăng trưởng đáng khen. Cụ thể, kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước trong 11 tháng năm 2021 đạt 1,2 tỷ USD, tăng 33,6% so với cùng kỳ năm 2020. Ước cả năm 2021, kim ngạch thương mại hai nước sẽ đạt 1,3 tỷ USD, tăng 30,3% so với năm 2020.
Hiện Việt Nam có 209 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư sang Lào còn hiệu lực, với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 5,18 tỷ USD. Năm 2021, có 5 dự án cấp mới và 4 dự án điều chỉnh tăng vốn, với tổng vốn đăng ký 112,84 triệu USD, tăng 27% so với năm 2020. Tính tới thời điểm này, vốn thực hiện lũy kế đạt khoảng 2,5 tỷ USD, bằng 48,4% tổng vốn đăng ký.
Nhiều dự án của các nhà đầu tư Việt Nam tiếp tục hoạt động đạt hiệu quả tốt thực hiện các nghĩa vụ tài chính với các cơ quan nhà nước Lào, tạo việc làm ổn định cho hàng vạn lao động Lào, đóng góp quan trọng vào quá trình điều tiết nền kinh tế của Lào. Báo cáo của Bộ Công Thương Việt Nam cho thấy, kết quả ghi nhận nộp ngân sách Lào hơn 1 tỷ USD trong 5 năm qua, cũng như tài trợ cho hoạt động an sinh - xã hội tại Lào của các doanh nghiệp Việt Nam đạt khoảng 80 triệu USD.
Nhờ tin cậy chính trị cao mà Việt Nam và Lào luôn duy trì trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao thường xuyên, phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương, trong đó có các Kỳ họp Uỷ ban liên Chính phủ do Thủ tướng hai nước đồng chủ trì như ngày hôm nay.
Với sự chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau giữa hai nước trong công tác phòng, chống dịch bệnh thời gian qua, cả Lào và Việt Nam sẽ cùng sớm chiến thắng đại dịch, nhanh chóng phục hồi kinh tế - xã hội và tiếp tục phát triển bền vững.
Tam giác quan hệ Việt Nam – Lào – Campuchia tiếp tục được củng cố. Cả hai nước nhất trí cùng các quốc gia ASEAN ủng hộ Campuchia đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2022, giữ vững đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN.