Nếu như năm 2010, kim ngạch xuất khẩu nhóm mặt hàng này chỉ ở mức 2,3 tỉ USD thì đến năm 2019, con số này đã chạm ngưỡng 51,4 tỉ USD, đưa Việt Nam vào nhóm “cường quốc” sản xuất điện thoại di động.
Xuất khẩu điện thoại, linh kiện điện thoại tăng nhanh
Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam ghi nhận, trong năm 2021, số lượng điện thoại sản xuất trong nước đạt 233,7 triệu chiếc, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm 2020.
Tổng trị giá sản xuất linh kiện điện thoại đạt 580,8 nghìn tỷ đồng, tăng 29,5% so với cùng kỳ năm 2020.
Số liệu thống kê của Counterpoint Research ghi nhận, tiêu thụ điện thoại thông minh trên toàn cầu đạt 1,39 tỷ chiếc vào năm 2021, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2020. Theo tính toán, lượng smartphone “Made in Vietnam” chiếm tới gần 17% sản lượng tiêu thụ toàn cầu.
Năm 2021, kim ngạch xuất khẩu điện thoại và linh kiện của Việt Nam đạt 57,5 tỷ USD, tăng 12,4% so với năm 2020, chiếm trên 17,1% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trong năm 2021.
Với khối doanh nghiệp FDI, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này đạt trên 56,9 tỷ USD, tăng 13,8% so với năm 2020, chiếm gần 99,0% tổng kim ngạch xuất khẩu điện thoại và linh kiện của Việt Nam.
Xuất khẩu tăng trưởng ở nửa đầu năm nhưng tốc độ tăng đã giảm dần trong 6 tháng cuối năm do làn sóng dịch thứ 4, tác động xấu đến sản xuất, xuất khẩu: giảm mạnh ở tháng 6 (giảm 9,6%) và tăng trưởng thấp ở mức 3-4% ở các tháng tiếp theo. Sang tháng 11, xuất khẩu dần phục hồi với mức tăng trưởng trên 21,5%.
Kim ngạch xuất khẩu điện thoại di động nguyên chiếc đạt trên 33,1 tỷ USD, tăng 14,9% so với năm 2020, chiếm 57,6% kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng này. Xuất khẩu linh kiện, phụ kiện điện thoại đạt trên 24,4 tỷ USD, tăng 9,1% so với năm 2020, chiếm 42,4% còn lại.
Các thị trường xuất khẩu điện thoại và linh kiện chính của Việt Nam bao gồm: Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc đại lục, Hàn Quốc, UAE. Tỷ trọng xuất khẩu sang 5 thị trường này chiếm khoảng 71% tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này của cả nước.
Các thị trường xuất khẩu ghi nhận mức tăng mạnh là Hong Kong (tăng 35,0%), UAE (tăng 26,8%), Trung Quốc đại lục (tăng 23,0%). Một số thị trường khác tuy nhỏ nhưng có đà tăng trưởng mạnh là Peru (tăng 137,6%), Pakistan (tăng 120,3%) và Sri Lanka (tăng 109,3%).
Xuất khẩu điện thoại và linh kiện sang Trung Quốc tăng mạnh phần lớn là ở mảng linh kiện điện thoại. Xuất khẩu linh kiện điện điện thoại sang Trung Quốc đạt 13,5 tỷ USD, chiếm 89,1% giá trị xuất khẩu của nhóm hàng.
Trung tâm sản xuất điện thoại lớn nhất thế giới của Samsung
Bộ Công thương nhận định, điện thoại và linh kiện là mặt hàng chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.
Nếu như vào năm 2010, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng này chỉ ở mức 2,3 tỉ USD. Đến năm 2015, giá trị xuất khẩu mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện đạt 30,2 tỉ USD và đến năm 2019 thì con số này đã chạm ngưỡng 51,4 tỉ USD.
Trong điều kiện dịch bệnh phức tạp, xuất khẩu điện thoại và linh kiện vẫn tăng do nhu cầu tiêu dùng gia tăng, bởi đây là nhóm hàng phục vụ thông tin liên lạc cũng như phương tiện làm việc khi các nước áp dụng giãn cách xã hội, người lao động phải làm việc từ xa do dịch Covid-19.
Hiện Việt Nam đã trở thành trung tâm sản xuất điện thoại lớn nhất của Samsung, khi cho ra đời 60% tổng lượng điện thoại bán ra của thương hiệu này trên toàn cầu.
Việc xuất khẩu điện thoại và linh kiện cũng phải đối mặt với một số khó khăn do vấn đề về chuỗi cung ứng, đặc biệt là tình trạng thiếu chip bán dẫn trên toàn cầu bởi tác động tiêu cực của dịch bệnh đã ảnh hưởng đến sản xuất nhóm hàng điện thoại nói chung và các mặt hàng có sử dụng chip nói riêng.