Trước đó, năm 2009, dù phát hiện sai phạm tại Công ty CP Dược phẩm Cửu Long, Thứ trưởng Bộ Y tế khi đó là ông Cao Minh Quang vẫn không có biện pháp xử lý để thu hồi tài sản thất thoát của nhà nước.
Công ty dược ém thông tin để “ẵm” hàng trăm triệu USD
Mới đây, Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố 8 bị can trong vụ án hình sự gây thiệt hại hơn 3,84 triệu USD xảy ra tại Bộ Y tế, Công ty CP Dược phẩm Cửu Long và một số đơn vị liên quan, xảy ra từ năm 2006.
Trong số 8 bị can, có 4 người bị đề nghị truy tố tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, bao gồm ông Cao Minh Quang (cựu Thứ trưởng Bộ Y tế), Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ phó Vụ Kế hoạch - Tài chính), Dương Huy Liệu (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính) và Phạm Thị Minh Nga (cựu kế toán trưởng Ban quản lý kế hoạch phòng chống dịch cúm A).
Bị can Lương Văn Hóa cùng 3 đồng phạm tại Công ty dược Cửu Long bị đề nghị truy tố về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Ngoài ra, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an cũng đã có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước; Văn phòng đăng ký đất đai Hà Nội, TP.HCM đề nghị rà soát và tạm ngừng các giao dịch liên quan đến tài khoản, sổ tiết kiệm, nhà đất của bị can Cao Minh Quang và bị can Dương Huy Liệu.
Kết luận điều tra cho thấy, năm 2005, để đối phó với dịch cúm A (H5N1), Bộ Y tế được Chính phủ giao thực hiện kế hoạch dự trữ thuốc Tamiflu và sản xuất thuốc Oseltamivir.
Trong số những doanh nghiệp được Bộ Y tế chọn ký hợp đồng sản xuất thuốc Oseltamivir, Công ty dược Cửu Long được đặt hàng số lượng 5 triệu viên, đơn giá 27.765 đồng/viên, tổng giá trị hơn 145 tỉ đồng.
Theo hợp đồng, trong trường hợp đàm phán giảm giá nguyên liệu thì doanh nghiệp báo cáo để điều chỉnh giá thành sản xuất và giá trị hợp đồng.
Trong giao đoạn từ tháng 2 đến 4/2006, Công ty dược Cửu Long đã nhập 520 kg nguyên liệu Oseltamivir với giá 9,1 triệu USD của Công ty Mambo (Singapore); trong đó thanh toán 5,25 triệu USD, còn lại hơn 3,84 triệu USD được trả chậm. Từ đó, Công ty dược Cửu Long sản xuất 2,5 triệu viên thuốc, còn lại lưu trữ 257 kg dưới dạng nguyên liệu.
Do giá nguyên liệu giảm, Lương Văn Hóa đã chỉ đạo cấp dưới đàm phán và được Công ty Mambo giảm giá số tiền 3,84 triệu USD chưa thanh toán. Tuy nhiên, Hóa không báo cáo vụ việc cho Bộ Y tế mà vẫn yêu cầu tính đúng, tính đủ số tiền như thỏa thuận ban đầu nhằm “ẵm trọn” hơn 3,8 triệu USD nói trên.
Đến giữa năm 2006, Công ty dược Cửu Long đã được Bộ Y tế thanh toán tổng số tiền hơn 143 tỉ đồng, trừ đi khoản gia công nguyên liệu chưa sản xuất. Đến năm 2009, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) phát hiện sự việc và yêu cầu Công ty dược Cửu Long thanh toán số tiền trên. Tuy nhiên, cho đến nay khoản tiền hơn 3,84 triệu USD vẫn chưa thu hồi được.
Trong quá trình ký hợp đồng với Công ty dược Cửu Long và thanh toán, thanh lý hợp đồng, các bị can tại Bộ Y tế đã làm không đúng nhiệm vụ được giao, không phát hiện số tiền mà công ty này đã “ém”.
Sai phạm của cựu Thứ trưởng Cao Minh Quang
Từ năm 2009, Thứ trưởng Bộ Y tế khi đó là ông Cao Minh Quang, với trách nhiệm là Trưởng ban chỉ đạo giải quyết những vấn đề liên quan thuốc Tamiflu, nguyên liệu và thuốc Oseltamivir, đã phát hiện ra sự việc nhưng không có biện pháp xử lý để thu hồi tài sản về cho nhà nước.
Bộ Tài chính sau đó có công văn đề nghị kiểm tra, nhưng ông Quang vẫn không chỉ đạo thu hồi cho nhà nước số tiền mà Công ty Cửu Long được giảm giá.
Thậm chí, kể cả đến khi ký báo cáo trình Thủ tướng, ông Quang vẫn không chỉ đạo cơ quan chuyên môn Bộ Y tế kiểm tra lại việc thanh toán tiền mua nguyên liệu của Công ty Cửu Long để làm rõ số tiền hơn 3,8 triệu USD.
Theo ông Quang, việc kiểm tra tài chính là nhiệm vụ của Thứ trưởng phụ trách tài chính, không phải nhiệm vụ mình được giao. Với lý do "bận nhiều việc", ông Quang không đề xuất hay giao đơn vị chức năng kiểm tra tiếp.
Làm việc với cơ quan điều tra, ông Quang thừa nhận có thiếu sót khi không thực hiện kiến nghị của Bộ Y tế nên không biết Công ty Cửu Long đã được giảm giá mua nguyên liệu. Cựu Thứ trưởng xin tự nguyện khắc phục hậu quả.
Cơ quan CSĐT Bộ Công an nhận định, ông Cao Minh Quang đã không làm đầy đủ trách nhiệm được giao, có dấu hiệu “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Tuy nhiên, xét thấy bị can đã thừa nhận hành vi phạm tội, thành khẩn khai báo, nên đề nghị giảm nhẹ trách nhiệm hình sự khi truy tố, xét xử.
Cùng với ông Cao Minh Quang và các bị can tại Công ty Dược Cửu Long, các bị can khác nguyên là lãnh đạo, cán bộ Bộ Y tế cũng phải liên đới chịu trách nhiệm về khoản tiền thiệt hại hơn 3,84 triệu USD nói trên.