Việt Nam thuộc nhóm 20 nước có độ mở kinh tế lớn nhất thế giới

Việt Nam cũng đang nổi lên như một trung tâm sản xuất quan trọng ở khu vực Đông Á cũng như ASEAN, theo Fitch Solutions.

Tổ chức xếp hạng này cho rằng, nhờ nền chính trị tương đối ổn định, sở hữu vị trí chiến lược, lực lượng lao động dồi dào nên Việt Nam có sức hấp dẫn như một điểm đến cho các doanh nghiệp tìm kiếm cứ điểm sản xuất khác ngoài Trung Quốc.

Báo cáo mới nhất của Fitch Solutions cho quý III 2022 mang tên “Rủi ro thương mại và đầu tư Việt Nam” đánh giá, quốc gia Đông Nam Á này xếp thứ 5 trong số 35 quốc gia châu Á về độ mở kinh tế.

Cụ thể, theo báo cáo Rủi ro thương mại và đầu tư Việt Nam, Fitch cho biết, Việt Nam đạt 74,6 trên 100 điểm về độ mở kinh tế, cao hơn mức trung bình của châu Á là 46 và mức trung bình toàn cầu là 49,5 điểm.

Trong khi đó, xét trên quy mô toàn cầu, Việt Nam đứng thứ 20 trong số 201 thị trường được tổ chức Fitch Solutions đánh giá. Với chỉ số độ mở kinh tế này, Việt Nam có điểm số chỉ đứng sau Singapore, Hong Kong, Macao và Malaysia.

Về rủi ro thương mại, đầu tư, Việt Nam được chấm 61,1 điểm, cao hơn mức trung bình của châu Á và thế giới. Việt Nam hiện đang xếp thứ 9 ở châu Á và 57 toàn cầu về rủi ro thương mại – đầu tư. Đối với mức độ rủi ro thương mại và đầu tư, điểm số càng thấp thì mức độ rủi ro càng cao.

Cần lưu ý rằng, độ mở kinh tế của Fitch Solutions là thước đo từ độ mở thương mại và độ mở đầu tư, dựa trên giá trị xuất khẩu và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tính theo tỷ lệ phần trăm GDP.

Theo Fitch Solutions, Việt Nam đã đạt 89,2 diểm về độ mở thương mại, xếp thứ hai tại khu vực Đông – Đông Nam Á và thứ 5 toàn thế giới.

Đặc biệt, Việt Nam có sức hấp dẫn như một điểm đến cho các doanh nghiệp tìm kiếm cứ điểm sản xuất khác ngoài Trung Quốc hay áp dụng các chính sách chuỗi cung ứng toàn cầu “Trung Quốc + 1” để tránh sự phụ thuộc vào Bắc Kinh.

Theo Fitch Solutions, Việt Nam có hệ thống chính trị tương đối ổn định. Đất nước hình chữ S nằm ở vị trí chiến lược và lực lượng lao động dồi dào với chi phí thấp hơn nhiều so với Trung Quốc.

Việc Việt Nam là thành viên của nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) trong đó có Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cũng như EVFTA cùng hàng loạt các thỏa thuận thương mại tự do đa dạng đem lại rất nhiều lợi ích cho Việt Nam.

Fitch đánh giá thực tế này giúp Việt Nam đa dạng hóa nền kinh tế và thương mại, mở rộng thị trường, nắm giữ nhiều lợi thế trong xuất khẩu, trao đổi thương mại – đầu tư.

Như Sputnik đã thông tin, Việt Nam khẳng định được sức hút của mình khi hàng loạt Big Tech lớn nhất thế giới đều đổ về đây. Nhiều thông tin cho thấy Apple cùng các đối tác lắp ráp hàng đầu của mình như Foxconn, Luxshare, Goertek đang đàm phán để bắt đầu lần đầu tiên thử nghiệm sản xuất đồng hồ thông minh Apple Watch và máy tính MacBook tại Việt Nam. Cùng với thương chiến Mỹ - Trung, dịch Covid-19, những chính sách ngặt nghèo của Bắc Kinh, Trung Quốc đánh mất dần vị thế dẫn đầu của mình trong vai trò công xưởng sản xuất lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, tập đoàn Samsung đã tuyên bố đầu tư thêm 3.3 tỷ USD và sẽ tiếp tục mở rộng nhà máy tại Việt Nam. Đồng thời, một phần trong khoản đầu tư này đã được phía Samsung hiện thực hóa, bao gồm 1,187 tỷ USD cho nhà máy Samsung Electro-Mechanics Việt Nam tại Thái Nguyên; và 841 triệu USD cho Samsung Complex HCMC - SEHC.

Bên cạnh đó, theo kế hoạch, một phần vốn đáng kể nữa sẽ được tiếp tục đầu tư mở rộng cho Samsung Electro-Mechanics, phần còn lại được đầu tư cho các nhà máy khác.

Cùng với đó, Samsung Electro-Mechanics dường như đang trở thành tâm điểm chú ý, khi liên tục tăng vốn đầu tư trong thời gian gần đây. Theo chia sẻ của ông Roh Tae-Moon với Thủ tướng Phạm Minh Chính gần đây, Tập đoàn đang chuẩn bị các điều kiện để sản xuất thử các sản phẩm lưới bóng chíp bán dẫn và sẽ sản xuất đại trà từ tháng 7/2023 tại nhà máy Samsung Electro-Mechanics Việt Nam tại Thái Nguyên.

Fitch Solutions nhấn mạnh, các yếu tố tổng hòa này tạo nên sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc quy định hạn chế sở hữu nước ngoài trong một số lĩnh vực năng lượng, khai thác mỏ, vận tải, nông nghiệp, tiện ích công cộng, khiến xếp hạng độ cởi mở đầu tư của Việt Nam chỉ đứng thứ 8 châu Á và 62 toàn cầu, đạt 60 điểm.

Năng suất lao động và năng lực cạnh tranh của Việt Nam có thể bị cản trở bởi một số các yếu tố.

Trong đó, theo Fitch, chi phí vận chuyển tăng cao trong bối cảnh năng lực hoạt động ngành vận chuyển logistics của thế giới bị suy giảm sẽ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam.

Ngoài ra, tình trạng thiếu vật liệu, nguyên liệu, thiếu chip, chất bán dẫn khiến các dự án có nguy cơ bị chậm tiến độ. Fitch cũng tính toán các tác động từ dịch bệnh, xung đột Nga – Ukraina, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu…

Số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê cho thấy, tính chung 7 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam ước đạt 216,35 tỷ USD, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm trước.

Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước đạt 215,59 tỷ USD, tăng 13,6% so với cùng kỳ năm trước.

Theo Tổng cục Thống kê, vốn đầu tư nước ngoài thực hiện tại Việt Nam ước tính đạt 11,57 tỷ USD, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm 2021. Đặc biệt, đây là số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện cao nhất của 7 tháng trong 5 năm qua.

Tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam tính đến hết 20/7 theo Cục Đầu tư với nước ngoài bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt khoảng gần 15,54 tỷ USD.

Về dự báo xuất khẩu trong năm nay, Bộ Công Thương ước tính, kim ngạch xuất khẩu cả năm 2022 của Việt Nam sẽ đạt khoảng 368 tỷ USD, tăng khoảng 9,46% so với năm 2021. Đây vẫn là kết quả tích cực, theo Bộ Công Thương.