Sau khi tổ chức cực đoan Taliban* tiến hành chiến dịch quy mô lớn để thiết lập quyền kiểm soát Afghanistan vào năm ngoái, các phi công Lực lượng Không quân nước này đã kịp thời đưa được gần 25% tổng số các phương tiện bay còn sử dụng được sang Uzbekistan và Tajikistan, trong đó có một số trực thăngt UH-60 Black Hawk, Mi-17, Mi-25, cũng như máy bay tấn công tua bin cánh quạt hạng nhẹ A-29, máy bay tua bin cánh quạt đa năng C-208. Hầu hết số máy bay này do Mỹ cung cấp.
Như tờ báo lưu ý, số phận của 46 chiếc máy bay nói trên "vẫn treo lơ lửng trong hơn một năm". Taliban* nhấn mạnh rằng đây là tài sản của Afghanistan và yêu cầu trả lại. Trong khi đó nhà chức trách Uzbekistan nói rằng những thiết bị này là tài sản của Hoa Kỳ và sẽ không được trả lại. Theo tờ báo, vấn đề này có rất ít thông tin được đưa ra công luận, một phần là do mối quan hệ tế nhị giữa Tashkent và Kabul; cũng như "ảnh hưởng về kinh tế và quân sự của Nga ở Trung Á". Các nguồn tin của Politico cho biết đằng sau hậu trường các quan chức Mỹ đang âm thầm tìm cách sử dụng những máy bay đó làm đòn bẩy gây ảnh hưởng nhằm củng cố chỗ đứng của Mỹ trong khu vực. Hoa Kỳ dự định đánh giá lại các phương tiện nói trên và tìm hiểu xem chúng có đủ điều kiện để bay hay không. Theo nguồn tin của báo, những chiếc máy bay đó có thể được chuyển giao cho Uzbekistan và Tajikistan để đổi lấy một thỏa thuận không chính thức "làm sâu sắc hơn quan hệ về an ninh" trong khuôn khổ bảo vệ biên giới và chống khủng bố.
Theo báo Politico, thỏa thuận nói trên có thể bao gồm việc mở rộng quá trình chia sẻ thông tin tình báo, cũng như khả năng triển khai quân đội hoặc máy bay tại các quốc gia này “trên cơ sở lâu dài” như một điểm trung chuyển cấp khu vực để giám sát hoạt động khủng bố ở Afghanistan. Tuy nhiên, như tờ báo viết tiếp, hiện nay mới chỉ tương đối chắc chắn rằng thỏa thuận đó sẽ liên quan đến việc tiếp cận những thông tin mà Uzbekistan và Tajikistan đang nắm giữ về mạng lưới khủng bố ở Afghanistan. Theo tờ báo, "ít nhất là trong tương lai ngắn hạn, không có khả năng bất kỳ nước nào trong số hai nước nói trên cho phép Mỹ sử dụng lãnh thổ của mình để triển khai (quân đội), do quan hệ chặt chẽ của họ với Nga". Ngoài ra, bất kỳ thỏa thuận nào để triển khai quân đội Mỹ tại Uzbekistan đều cần có sự điều chỉnh về luật pháp nước này, vốn quy định cấm điều đó. Hiện nay trên lãnh thổ của Tajikistan có một căn cứ quân sự của Nga
* Phong trào đang bị Liên hợp quốc trừng phạt vì các hoạt động khủng bố