Phải chăng Hoa Kỳ đang từ bỏ sự không rõ ràng có tính chiến lược về Đài Loan?

Bây giờ ông Biden tuyên bố như vậy, phải chăng có thể nói về những thay đổi cơ bản trong chính sách của Hoa Kỳ?

Ông Biden đưa ra tuyên bố trên trong cuộc phỏng vấn của kênh CBS. Trước đó, ông nói rằng sẽ không một binh sĩ Mỹ nào tham gia vào cuộc xung đột ở Ukraina. MC của chương trình buổi tối «60 phút» đã nêu với Biden câu hỏi trực tiếp: không giống như Ukraina, liệu binh lính Mỹ có tham gia vào cuộc chiến nếu Trung Hoa đại lục tấn công Đài Loan? Biden trả lời khẳng định – Có.

Trước đây Tổng thống Hoa Kỳ cũng đã có những tuyên bố về Đài Loan, khác với lập trường chính thức mà Hoa Kỳ tuân thủ trong nhiều năm. Ví dụ, hồi tháng 5, Biden nói rằng Hoa Kỳ sẽ tham gia cuộc xung đột ở Đài Loan nếu Trung Quốc thực hiện cuộc tấn công vào hòn đảo này. Tuy nhiên, sau đó, cả quan chức chính quyền Mỹ và bản thân Biden đều thề thốt rằng không có sự thay đổi nào trong chính sách của Hoa Kỳ đối với Đài Loan và Washington vẫn tôn trọng chính sách «Một Trung Quốc».

Tại sao Hoa Kỳ thay đổi quan điểm về Đài Loan

Để hiểu điều gì đang thực sự diễn ra ở Washington, cần phải tính đến bối cảnh chính trị trong nước Mỹ hiện nay. Cuộc bầu cử Quốc hội tháng 11 đang đến gần. Các đảng viên đảng Dân chủ do Biden lãnh đạo đã mất dần sự nổi tiếng do lạm phát kỷ lục, đại dịch COVID-19 và những khó khăn kinh tế-xã hội mà Hoa Kỳ đối mặt trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế. Đối với Biden, điều quan trọng là phải bám vào thứ gì đó để phô trương tính đúng đắn của đường lối đã chọn và kiếm được một số điểm chính trị. Phương án chắc chắn có lợi là hành động cứng rắn trong quan hệ với Trung Quốc. Bởi chỉ trong vấn đề này ở Hoa Kỳ đã hình thành sự đồng thuận hiếm hoi giữa các đảng.

«Phát biểu của Biden có thể được tiếp nhận như là bằng chứng về sự thay đổi cơ bản trong nền chính trị Mỹ. Nguyên tắc «Một Trung Quốc» quả thực đã thay đổi, và vấn đề Đài Loan đang chuyển sang bình diện mới. Tuy nhiên, do quy chế đặc biệt của Biden với tư cách nguyên thủ quốc gia, những phát ngôn mang tính khiêu khích như vậy ném ra thách thức với nguyên tắc «Một Trung Quốc». Nhìn chung, cho dù là ê-kip chính quyền của Trump hay Biden, thì Hoa Kỳ cũng đã hoạch định hàng loạt đạo luật tương ứng, tất cả đều liên tục làm mờ nhạt nguyên tắc «Một Trung Quốc». Hơn nữa, có thể đưa ra kết luận rằng chính sách của Mỹ trong quan hệ với Đài Loan đang trở nên rõ ràng hơn, và sự không chắc chắn về chiến lược đang dần lùi xuống hàng thứ yếu. Trên thực tế, những tuyên bố lặp đi lặp lại của Biden là tín hiệu đáng chú ý đề phòng», - chuyên gia Bát Điểm Quân (Ba Dianjun), Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đông Bắc Á tại Đại học Cát Lâm nói với Sputnik.

Bốn máy bay chiến đấu của Trung Quốc tiếp cận Đài Loan

19 Tháng Chín 2022, 19:49

Quyền chủ quyền của Đài Loan

Có văn kiện gọi là «Đạo luật về chính sách quan hệ với Đài Loan – 2022», là dự thảo luật do Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham và đảng viên Dân chủ Bob Menendez đề xuất, thúc đẩy quyền chủ quyền của Đài Loan trong các hiệp định và tổ chức quốc tế, bao gồm cả trong khuôn khổ Hiệp định Kinh tế Ấn Độ - Thái Bình Dương (IPEF). Theo sáng kiến lập pháp do các Thượng nghị sĩ đề xuất, Chính phủ Liên bang Hoa Kỳ cần tương tác với «Chính phủ dân chủ của Đài Loan» như là với đại diện hợp pháp cho lợi ích của nhân dân Đài Loan. Dự luật này quy định các nghĩa vụ của Hoa Kỳ không chỉ trong việc cung cấp vũ khí cho Đài Loan mà còn thúc đẩy việc cấp vốn tín dụng cho chuyến cung cấp này. Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua dự luật vào tuần trước.

Hoa Kỳ kích động căng thẳng ở Đài Loan

Ê-kip chính quyền Biden trước đây đã chỉ trích dự luật, ít nhất là bản thảo dạng ban đầu, chỉ ra rằng Bắc Kinh có thể coi văn kiện là sự chối bỏ chính sách «Một Trung Quốc». Dù sao chăng nữa, những tuyên bố khiêu khích về Đài Loan vẫn sẽ dẫn đến làm xấu đi nghiêm trọng tình hình trong quan hệ song phương giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, vốn từ trước đã chẳng mấy tốt đẹp, vì những hành động khiêu khích này phát tín hiệu sai cho lực lượng ly khai Đài Loan, - chuyên gia Trung Quốc nhận định.

«Thứ nhất, sẽ gây phương hại lớn cho quan hệ của hai nước. Hiện nay căng thẳng giữa hai bờ eo biển đang ở mức rất cao, còn những phát ngôn và việc làm của Hoa Kỳ phát ra những tín hiệu sai trái cho các thế lực ly khai ở Đài Loan, cổ vũ họ tới những bước đi liều lĩnh. Tôi nghĩ rằng kế hoạch của Hoa Kỳ là nhân bản mô hình Ukraina ở Đài Loan».

«Thứ hai, lực lượng ly khai của Đài Loan đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài. Dưới lá cờ gọi là những giá trị phổ quát, nhân quyền và dân chủ, họ tìm kiếm sự hưởng ứng và ủng hộ ở các nước phương Tây. Hiện nay, họ đã đạt được những thành quả nhất định. Nhật Bản và các nước châu Âu ủng hộ Đài Loan. Trong điều kiện đó, tất yếu sẽ ảnh hưởng đến quan hệ chính trị, kinh tế và an ninh giữa Trung Quốc và các nước phương Tây».

Chuyên gia: Trung Quốc sẽ giải quyết vấn đề Đài Loan một cách hòa bình bất chấp khiêu khích của Mỹ

19 Tháng Chín 2022, 18:54

«Thứ ba, bởi eo biển Đài Loan là điểm địa chính trị rất quan trọng, Nhật Bản nói chung coi đây như một kiểu dây neo của mình. Động thái khiêu khích bên ngoài có thể đẩy họ đến những bước đi không tỉnh táo, và điều đó sẽ làm tình hình với an ninh khu vực càng phức tạp hơn lên».

Mối nguy chính bao hàm trong việc các chính trị gia Mỹ mong muốn củng cố sự thay đổi về chính sách của Hoa Kỳ đối với Đài Loan ở tầm luật pháp. Trong trường hợp đó, Trung Quốc bị đặt trong điều kiện buộc phải đưa ra phản ứng cứng rắn, như vậy ắt sẽ gây nguy hại cho toàn bộ cấu trúc an ninh hiện tại ở châu Á.