Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận: Việt Nam “dừng chứ không bỏ”
17:06, 21 Tháng Chín 2022
Bộ Công Thương Việt Nam giữ nguyên quan điểm về việc không thay đổi quy hoạch địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận.
SputnikBộ Công Thương cũng kiến nghị Thủ tướng về việc duy trì hiệu lực các quyết định phê duyệt địa điểm xây dựng các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận (như chủ trương ban đầu từ thời nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng).
Bộ Công Thương muốn giữ địa điểm xây nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận
Bộ Công Thương Việt Nam kiên quyết muốn giữ lại quy hoạch địa điểm làm nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.
Quan điểm này được Bộ Công Thương trình bày cụ thể trong văn bản phúc đáp tỉnh Ninh Thuận về việc giải quyết các vướng mắc liên quan đến quy hoạch địa điểm xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2.
Đáng chú ý, Bộ Công Thương cũng kiến nghị Thủ tướng (Phạm Minh Chính) duy trì hiệu lực các quyết định phê duyệt quy hoạch địa điểm xây dựng các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, việc huỷ bỏ sẽ gây lãng phí và khó khăn về saunếu Việt Nam tiếp tục muốn quay lại
phát triển điện hạt nhân.
Như Sputnik đã thông tin, Quốc hội Việt Nam đã đồng thuận chủ trương xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận hồi tháng 11/2009 với vốn dự kiến ban đầu là khoảng 200.000 tỷ đồng, sau đó tăng lên mốc 400.000 tỷ đồng với tổng công suất trên 4.000 MW dựa trên kiến nghị của Chính phủ (khi đó là dưới thời nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng) về ước tính tình hình tiêu thụ điện năng và nguy cơ thiếu điện của Việt Nam đến 2020. Nga và Nhật Bản cũng đã đồng ý chủ trương hỗ trợ vốn vay xây dựng dự án nhà máy điện hạt nhân cho Việt Nam.
Cũng theo Nghị quyết Quốc hội năm 2009, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 được phê duyệt đặt tại xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận. Trong khi đó, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 đặt tại xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận.
Tuy nhiên, đến gần cuối năm 2016, Quốc hội Việt Nam khoá XIV đã quyết định dừng chủ trương đầu tư dự án làm nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2. Cụ thể, ngày 22/11/2016, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng khi đó cho hay, Quốc hội đã biểu quyết dừng thực hiện dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại tỉnh Ninh Thuận.
“Việc dừng dự án không phải vì lý do công nghệ mà là do điều kiện kinh tế nước ta hiện nay”, - ông Mai Tiến Dũng lưu ý.
Lãng phí và ảnh hưởng quan hệ ngoại giao của Việt Nam
Trong văn bản của mình, Bộ Công Thươngcho biết, thực hiện nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Công Thương đã lấy ý kiến của các bộ ngành liên quan và tổng hợp báo cáo gửi Thủ tướng.
Trong đó, quan điểm của Bộ Công Thương nhất quán nêu rằng, việc huỷ các quyết định quy hoạch địa điểm xây dựng điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 tại thời điểm này là “chưa phù hợp” do mới chỉ có chủ trương tạm dừng thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận tính đến nay.
“Việc huỷ quy hoạch địa điểm sẽ gây lãng phí, ảnh hưởng đến quan hệ ngoại giao và khó khăn nếu như sau này các cấp có thẩm quyền chấp thuận việc tiếp tục thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2”, - Bộ Công Thương lưu ý.
Do đó, Bộ Công Thương kiên quyết muốn giữ lại quy hoạch địa điểm xây dựng nàh máy điện hạt nhân Ninh Thuận.
“Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng duy trì hiệu lực các quyết định phê duyệt quy hoạch địa điểm xây dựng các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận”, - Bộ Công Thương trình bày trong văn bản.
Đề xuất giải pháp ổn định sản xuất, đời sống nhân dân vùng dự án địa điểm quy hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân, Bộ Công Thương đề nghị Thủ tướng giao UBND tỉnh Ninh Thuận phê duyệt theo hướng không thay đổi chức năng sử dụng đất nhưng cải tạo chỉnh trang khu dân cư hiện hữu.
Cùng với đó là cho phép người dân cải tạo xây mới nhà ở với các chỉ tiêu quy hoạch phù hợp các đồ án đã duyệt.
Đồng thời, nhà chức trách cũng cho phép cải tạo, hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng kỹ thuật giao thông, điện, cấp thoát nước, vệ sinh đảm bảo đồng bộ, liên thông.
Điện hạt nhân ở Việt Nam: Chỉ “tạm dừng” chứ không “huỷ bỏ”
Như Sputnik trước đó đã thông tin, tại hội trường Quốc hội chiều 30/5, tham gia thảo luận về báo cáo giám sát trong thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch, bà Đàng Thị Mỹ Hương, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ninh Thuận đã nêu lên những khó khăn của người dân ở khu vực quy hoạch địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân.
Theo bà Hương, năm 2016, Quốc hội khoá XIV đã tạm dừng chủ trương thực hiện, đầu tư
dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Tuy nhiên, đến nay các vấn đề về quy hoạch của dự án ảnh hưởng tới đời sống, kinh tế của người dân vẫn chưa được giải quyết, làm ảnh hưởng tới thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội tại địa phương.
Bà Hương trình bày, ở khu vực quy hoạch (xây nhà máy điện hạt nhân), người dân vẫn bị hạn chế quyền sử dụng đất, không được mua bán, không được chuyển nhượng hay thế chấp đất để vay vốn sản xuất.
Người dân cũng không được xây dựng, cải tạo nhà ở, cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi không được đầu tư hiện đang bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng.
“Người dân trải qua thời gian dài chờ đợi, không ổn định được sản xuất, đời sống gặp nhiều khó khăn, bức xúc”, - Phó Trưởng đoàn ĐBQH Ninh Thuận cho biết.
Trả lời về vấn đề đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương nêu liên quan đến điện hạt nhân, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhắc lại thực tế rằng, Việt Nam mới chỉ tạm dừng chủ trương chứ không phải là huỷ bỏ làm điện hạt nhân.
“Chúng ta đều biết rằng cấp có thẩm quyền đã cho chủ trương và Quốc hội cũng đã biểu quyết nghị quyết về tạm dừng xây dựng điện hạt nhân Ninh Thuận. Như vậy, nghị quyết của chúng ta là tạm dừng chứ không phải là hủy bỏ. Cho nên về nguyên tắc là không có cơ sở để bỏ quy hoạch địa điểm điện hạt nhân”, - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Vừa qua, tại báo cáo giám sát, Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị Chính phủ xem xét tạm giữ quy hoạch các vị trí dự kiến xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận cho tới khi cấp có thẩm quyền có ý kiến chính thức.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, địa điểm (được quy hoạch làm nhà máy điện hạt nhân) đã được các đối tác của Việt Nam và bản thân ngành cùng với các ngành có liên quan đã nghiên cứu rất kỹ.
“Ninh Thuận là địa điểm phù hợp nhất cho việc phát triển điện hạt nhân của chúng ta”, - Bộ trưởng Bộ Công Thương nhắc lại.
Xu hướng thế giới đang quay lại với điện hạt nhân
Đối với việc phát triển điện hạt nhân, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ đã kiến nghị với Chính phủ về xu hướng thế giới hiện nay đang quay trở lại điện hạt nhân. Ông Diên nhấn mạnh, trong tương lai để
thực hiện cam kết ở Hội nghị COP 26 thì các Quốc gia phải phát triển năng lượng tái tạo và tính đến điện hạt nhân – nguồn điện “nền” sự linh hoạt để bảo đảm an toàn hệ thống.
Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng báo cáo trước Quốc hội rằng, vấn đề điện hạt nhân “rõ ràng là cấp có thẩm quyền mới có thể quyết định được”. Nhưng ở góc độ của ngành thì ngành cũng đã tham mưu cho Chính phủ và các đồng chí lãnh đạo cao cấp rằng thế giới hiện nay đang quay lại để phát triển điện hạt nhân.
Bộ trưởng phân tích, với những cam kết tại COP26 thì Việt Nam sẽ phải phát triển năng lượng sạch, trong đó có năng lượng mặt trời và năng lượng gió. Tuy nhiên, để khai thác được nguồn năng lượng tái tạo này nhất thiết phải có một nguồn nền ổn định.
Tư lệnh ngành Công Thương thông tin thêm rằng, Mỹ và Đức là hai quốc gia 3 năm trước khởi động quá trình giảm điện hạt nhân. Nhưng đến bây giờ chính hai quốc gia này đang phải xây dựng lộ trình để phát triển mạnh hơn điện hạt nhân làm cơ sở cho việc phát triển, khai thác và phát triển năng lượng tái tạo.
“Vì vậy, chúng tôi kiên trì kiến nghị với Chính phủ và Chính phủ cũng đã báo cáo với Quốc hội là vấn đề xóa bỏ quy hoạch địa điểm để phát triển điện hạt nhân ở khu vực Ninh Thuận thì chúng ta chưa nên xem xét đến”, - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.
Ông Diên cũng nhấn mạnh rằng, cần chờ đến khi cấp có thẩm quyền quyết định chính thức Việt Nam có tiếp tục phát triển điện hạt nhân hay không rồi hãy tính các bước tiếp theo.
“Với bối cảnh Việt Nam hiện nay, các nguồn điện truyền thống như nhiệt điện than, thủy điện gần như đã hết dư địa để phát triển vì thế xu hướng tất yếu đến một lúc nào đó chúng ta cũng phải tính đến điện hạt nhân”, - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định.