Các luật sư cho rằng, dù với bất kỳ lý do gì, hành vi nói trên là hết sức tàn nhẫn, không thể chấp nhận được khi cả 3 cô con gái ra tay với người đã mang nặng đẻ đau, sinh thành nuôi mình khôn lớn.
Đổ xăng đốt nhà mẹ chỉ vì tranh chấp đất đai
Vào khoảng 9 giờ 30 ngày 30/10, vì có mẫu thuẫn trong việc chia chác đất đai, 3 người con gái của bà V.T.Đ. (61 tuổi, ở xã Trung Hòa, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên) đã dùng xăng đổ xuống nền nhà và châm lửa đốt. Kết quả, bà Đ. và cả 3 người con gái nói trên cùng bị bỏng.
Hàng xóm bà Đ. cho biết, vào buổi sáng xảy ra sự việc, họ có nhìn thấy 3 người con gái của bà Đ. mang theo búa to và chiếc can bên trong có dung dịch màu xanh. Những người này dùng búa đập tường, đòi lại phần đất chưa xây dựng đang có tranh chấp.
"Khi nghe tiếng tranh cãi, mọi người ra xem. Lúc sau, tôi thấy cả nhà vào trong đóng cửa nói chuyện. Một lúc nữa thì thấy mọi người hô hào cháy, người đem chăn, người dùng nước dập lửa, nạn nhân chạy ra có người cháy hết cả quần áo, da thịt", một người hàng xóm cho hay.
Những người sinh sống gần đó cho biết, nguyên do vụ việc bắt đầu từ lúc người con trai xây nhà mới, từ đó chị em trong gia đình nảy sinh lòng tham rồi phát sinh mâu thuẫn.
Từ cuối năm 2020, người con gái thứ ba gửi đơn đến UBND xã Trung Hòa, đề nghị hòa giải việc giải quyết phân chia tài sản thừa kế mà người cha để lại.
UBND xã Trung Hòa cho hay, trong đơn, người con gái thứ ba cho biết ông Đ.Đ.Đ. (người bố) qua đời mà không để lại di chúc. Tài sản mà ông này để lại gồm hai mảnh đất.
Trong đó, mảnh thứ nhất ở trong ngõ, cách đường trục chính của làng khoảng 200m, có nhà cấp bốn. Mảnh thứ hai nằm sát mặt đường chính của làng, cả gia đình cùng góp công sức đổ nền làm nhà ở và hiện đang có nhà mới xây. Sau khi ông Đ. qua đời, gia đình không bàn bạc gì nên tài sản thừa kế vẫn chưa được phân chia.
Cả ba chị em gái đều đã lấy chồng, sinh con và theo chồng. Tuy nhiên, vợ chồng người con gái thứ ba lại xảy ra khúc mắc, dù chị Đ. đã hàn gắn nhiều lần nhưng không được.
Do không có chỗ nương tựa, chị về xin mẹ miếng đất xây nhà hoặc dựng lán ở tạm. Cả ba người con gái đã nhiều lần xin mẹ chia cho chị Đ. một mảnh đất để ở và chăm sóc hai con, nhưng người mẹ không đồng ý.
Hoà giải bất thành?
Từ lúc đơn được gửi lên UBND xã, chính quyền xã đã 3 lần đứng ra hòa giải vụ việc.
Ở lần hòa giải thứ ba hồi tháng 4/2022, người mẹ cho biết, thửa đất hiện tại (ở sát mặt đường) bà và con trai đang ở, nếu sau này bà mất đi sẽ để lại cho con trai thờ cúng.
Đối với 3 cô con gái, bà đồng ý để lại thửa đất phía trong. Tuy nhiên, người con gái thứ ba nhất quyết không chịu nhận thửa đất phía trong được chia, yêu cầu mẹ chia thửa đất phía ngoài cho ba chị em để họ kinh doanh, sinh sống.
Do không đi đến thoả thuận, gia đình nhất trí xin về nhà để tự hòa giải. Tuy nhiên, đến ngày 30/10 thì xảy ra vụ việc nói trên.
Bước đầu xác minh, cơ quan chức năng xác định thủ phạm phóng hoả là 3 cô con gái. Trong đó, người lớn nhất sinh năm 1982, nhỏ nhất sinh năm 1991 đã mang can xăng khoảng 4 - 5 lít đến đổ ra sàn nhà mẹ đẻ rồi châm lửa.
Theo thông tin từ Viện Bỏng quốc gia, viện đang điều trị cho 4 bệnh nhân nói trên. Trong đó, có 3 bệnh nhân bị bỏng sâu trên diện rộng, đang được điều trị chống sốc, nhiễm trùng, một người bỏng nhẹ đang điều trị hồi sức. Hiện cả 4 người đều đã qua cơn nguy kịch, không còn nguy hiểm tính mạng.
Sự suy đồi đạo đức và góc nhìn của luật sư
Liên quan đến vụ việc, các luật sư cho rằng, điều này đã cho thấy sự suy đồi đạo đức nghiêm trọng của một bộ phận người dân.
Chỉ vì của cải, vật chất, đố kỵ, lòng tham mà họ đã bất chấp tình mẫu tử, anh em để thoả mãn nhu cầu bản thân, gây ra sự việc đau lòng và nghiêm trọng này.
Luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp cho biết, nếu có căn cứ cho thấy hành vi đốt nhà nhằm mục đích giết người hoặc có thể dẫn đến chết người, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015 với khung hình phạt cao nhất lên tới 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Theo ông Cường, việc xác định hành vi có thể dẫn đến chết người hay không dựa vào đặc điểm của vụ việc, ví dụ như số lượng xăng đổ ra, đặc điểm ngọn lửa, khả năng thoát hiểm của nạn nhân và các yếu tố khác về mặt cơ học, kĩ thuật...
Trường hợp không đủ căn cứ xử lý hình sự về tội Giết người, người vi phạm vẫn có thể bị xem xét trách nhiệm về các tội Cố ý gây thương tích (Điều 134) và Hủy hoại tài sản (Điều 178) theo Bộ luật Hình sự 2015.
Tương tự, luật sư Trần Xuân Tiền - Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội cho biết, đây là vụ hỏa hoạn nghiêm trọng, có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Theo đó, một người bình thường dễ dàng nhận thức được rằng, xăng là chất cháy nguy hiểm, có thể lan nhanh và nếu cháy thì rất khó dập tắt. Hành vi đổ xăng vào nhà rồi châm lửa hoàn toàn có thể dẫn đến cháy nhà, chết người, thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản, sức khỏe, tính mạng của những người xung quanh.
Do đó, nếu xác định được vụ cháy là do có người mang xăng đến đổ ra và châm lửa đốt dẫn đến hỏa hoạn, nhiều người thương tích và thiệt hại tài sản, thì đây là sự việc nghiêm trọng và cần xử lý nghiêm khắc để răn đe.
Nếu động cơ của hành vi đốt nhà là để sát hại những người trong nhà hoặc người vi phạm biết được hành vi của mình là nguy hiểm, có thể gây thiệt hại đến tài sản, tính mạng của những người sống bên trong nhưng vẫn cố ý thực hiện, bỏ mặc hậu quả chết người có thể xảy ra, người vi phạm này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giết người, mặc cho thực tế là nạn nhân không chết do được cấp cứu kịp thời.
Theo luật sư, cơ quan điều tra sẽ khám nghiệm hiện trường để xác định ý thức chủ quan thông qua hành vi khách quan, xác định đặc điểm hiện trường vụ án có thể dẫn đến hậu quả chết người hay không. Từ những dữ kiện này, nhà chức trách sẽ xác định tội danh và xử lý người vi phạm theo quy định pháp luật.
Tuy nhiên, dù cho có vì động cơ gì đi nữa, nếu chỉ vì mâu thuẫn tranh chấp đất đai mà 3 người con gái đổ xăng đốt nhà mẹ đẻ của mình, thì đây là hành vi rất tàn nhẫn, đáng lên án, không thể chấp nhận được.
Hành vi này đã xâm phạm đến nhiều khách thể mà pháp luật hình sự bảo vệ. Đặc biệt, người bị hại ở đây lại là người máu mủ ruột rà và quan trọng hơn là chính người mang nặng đẻ đau, sinh thành, nuôi mình khôn lớn.