Davos 2023 - Diễn đàn của các cuộc khủng hoảng toàn cầu

Davos 2023 bàn về hợp tác trong một“một thế giới bị phân mảnh” hay thực chất là “một thế giới bị chia rẽ” sâu sắc”? Danh sách khách mời thì dày đặc, nhưng không có đủ những tên tuổi lớn, những người đứng đầu các nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Sputnik
Ngày 16/1/2023, tại Davos, Thụy Sỹ đã khai mạc Diễn đàn Kinh tế Quốc tế (Diễn đàn Davos), kéo dài tới ngày 20/1. Diễn đàn Davos lần đầu tiên được tổ chức trực tiếp sau đại dịch Covid-19 và Diễn đàn vào tháng 5 năm ngoái. Chủ đề của Diễn đàn Davos lần này là “Hợp tác trong một thế giới bị phân mảnh”.

Phản ánh thực trạng hỗn loạn toàn cầu đang diễn ra trên thế giới

Davos 2023 đón hơn 2,7 nghìn người tham gia, bao gồm một số lượng kỷ lục các nguyên thủ quốc gia và đại diện chính phủ (hơn 50 người), cũng như các bộ trưởng tài chính, các doanh nhân và chính trị gia. Theo Bloomberg, đã có tổng cộng 116 tỷ phú đăng ký tham gia sự kiện, hầu hết đến từ Mỹ, EU, các quốc gia vùng Vịnh và Ấn Độ.

“Trong danh sách các tỷ phú tham dự Davos lần này, không có một tỷ phú nào của Nga (tháng 3/2022, Diễn đàn Davos đã “đóng băng” quan hệ với các tổ chức của Nga) và Trung Quốc (vẫn đang vật lộn với số ca nhiễm Covid-19 tăng vọt và sự lao dốc của thị trường chứng khoán), Trung Quốc chỉ có đoàn chính phủ do Phó Thủ tướng Lưu Hạc dẫn đầu. Mặc dù 116 tỷ phú là con số kỷ lục, nhưng thành phần của nó phản ánh thực trạng hỗn loạn toàn cầu đang diễn ra trên thế giới trong bối cảnh xung đột ở Ukraina, sự tiếp tục lây lan của dịch bệnh và lạm phát vẫn gia tăng”, - TS kinh tế Lê Xuân Hòa phát biểu với Sputnik.

Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm bảo đảm an ninh lương thực tại WEF
Đáng chú ý là đại đa số lãnh đạo các nước G7 không đến Davos - chỉ có Thủ tướng Đức Olaf Scholz đích thân tham dự.
Chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Minh Hoàng trong trả lời phỏng vấn của Sputnik đã nhấn mạnh, WEF 2023 cho dù tập hợp tới hơn trăm tỷ phú trên toàn cầu, trong đó có tới 33 tỷ phú Mỹ, tuy nhiên, những đối tác quan trọng của họ như các tỷ phú Nga, tỷ phú Trung Quốc lại không thể có mặt do các lệnh cấm vận, trừng phạt của Mỹ và phương Tây.
Trong số các nguyên thủ quốc gia G7 gồm Mỹ, Canada, Nhật Bản, Anh, Pháp, Ý, Đức, chỉ có Thủ tướng Đức Olaf Scholz tham dự, cùng với ông là Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres và Tổng thư ký Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen. Không có sự tham gia của nguyên thủ quốc gia Nga và Trung Quốc, thậm chí cả Mỹ. Số còn lại đều là nguyên thủ quốc gia “không quan trọng” hoặc có cấp bậc thấp hơn. Tình hình này cho thấy WEF càng ngày càng mất uy tín và thua kém so với Diễn hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM), Diễn đàn kinh tế Saint Petersburg (SPIEF), Diễn đàn Kinh tế Phương Đông (EEF), Diễn đàn Châu Á Bác Ngao (BAF).v.v… Mặc dù cùng chịu ảnh hưởng bởi Đại dịch COVID-19, cùng chịu ảnh hưởng của suy thoái kinh tế hậu đại dịch nhưng APEC, ASEM, SPIEF, EEF, BAF và hội nghị cấp cao các tổ chức EAEU, SCO… vẫn thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà lãnh đạo, nhà quản lý, doanh nhân từ nhiều quốc gia trên thế giới.

“Ở WEF DAVOS 2023, Thủ tướng Olaf Scholz không thể tuyên bố thay mặt các quốc gia G7, bà Ursula von der Leyen không thể nói thay các nguyên thủ quốc gia EU; và ông Antonio Guterres cũng không thể tuyên bố nhân danh các quốc gia toàn cầu tại diễn đàn này. Vì vậy, có thể thấy trước rằng, DAVOS 2023 sẽ là một kỳ họp ảm đạm nhất của WEF từ trước tới nay”, - Chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Minh Hoàng nhấn mạnh.

“Davos 2023 không có đủ những tên tuổi lớn, những người đứng đầu các nền kinh tế lớn nhất thế giới. Danh sách khách mời của WEF thì dày đặc nhưng tôi đánh giá, ban tổ chức Davos lần này sẽ không làm nên bước ngoặt gì”, - TS quan hệ quốc tế Hoàng Giang đưa ra bình luận trong trả lời phỏng vấn cho Sputnik.

Không nên kỳ vọng nhiều vào Diễn đàn Davos năm nay

Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) 2023 diễn ra “trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị đang gặp khó khăn nhất trong nhiều thập kỷ”. Các nhà lãnh đạo thế giới, chính trị gia và đại diện doanh nghiệp sẽ tập trung giải quyết các khủng hoảng: Kinh tế, năng lượng, lương thực và khí hậu. Chương trình nghị sự của Davos 2022 tập trung vào chiến tranh ở Ukraina, còn lần này vấn đề Ukraina cũng được dành một phiên thảo luận riêng. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen hôm thứ Ba, phát biểu với CNN bên lề Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, kêu gọi các nước cung cấp bất kỳ loại vũ khí nào mà Kiev có thể sử dụng, khi trả lời câu hỏi liệu bà, với tư cách là cựu Bộ trưởng Quốc phòng Đức, có ủng hộ việc cung cấp xe tăng Leopard của Đức cho Kiev hay không.

“Từ chỗ là một diễn đàn chuyên về kinh tế toàn cầu, việc mở rộng phạm vi thảo luận sang các vấn đề khác như “chiến sự tại Ukraina”, vấn đề môi trường và biến đổi khí hậu, các cuộc khủng hoảng bộ ba về năng lượng, lương thực và tài chính toàn cầu… cho thấy WEF đang bế tắc khi xử lý nhiều vấn đề của kỳ họp. Ngay cả việc đặt ra chủ đề “Hợp tác trong một thế giới bị phân mảnh” cũng cho thấy rõ xu hướng “chính trị hóa” của diễn đàn này. Sở dĩ có điều này là do ngay từ khi mới ra đời, WEF đã là một diễn đàn phục vụ cho mục đích chính trị - kinh tế toàn cầu của các quốc gia G7, đứng đầu là Mỹ và thực chất đã trở thành một “cánh tay nối dài” của G7 chứ không phải vì mục đích vì một nền kinh tế toàn cầu bình đẳng và công bằng”, - Chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Minh Hoàng phát biểu với Sputnik.

Đa số chuyên gia WEF dự báo lạm phát cao sẽ tấn công châu Âu trong năm 2023
“Có một số chuyên gia đã gọi Davos 2023 là Diễn đàn của các cuộc khủng hoảng toàn cầu. Chuyên gia người Pháp, người sáng lập kênh TV Libertés Charles Gav cho rằng, chương trình nghị sự của WEF 2023 đã trở nên sáo rỗng và không phù hợp. Charles Gav còn tin rằng WEF đang suy thoái và không nên kỳ vọng nhiều vào Diễn đàn Davos năm nay. Tôi cũng đánh giá Davos 2023 khó đạt được một điều gì đáng kể”, - TS quan hệ quốc tế Hoàng Giang phát biểu, trả lời phỏng vấn cho Sputnik.
Bình luận về chủ đề của Davos 2023, chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Minh Hoàng lưu ý, chủ đề “Hợp tác trong một thế giới bị phân mảnh” cho thấy các nhà tổ chức diễn đàn này đã phần nào nhận thức được hoàn cảnh thực tại mà cả thế giới đang phải đối mặt. Đó là lạm phát tăng cao, là giá nguyên liệu tăng cao, là thiếu hụt năng lượng và lương thực, là cuộc cạnh tranh địa chiến lược khốc liệt giữa các cường quốc.
“Nói là “một thế giới bị phân mảnh” cho lịch sự, chứ thực ra đó là “một thế giới bị chia rẽ” sâu sắc”, - Chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Minh Hoàng nhấn mạnh, trả lời phỏng vấn của Sputnik.
Cho dù WEF Davos 2023 xoay quanh các nội dụng trọng tâm như xu hướng toàn cầu hóa, căng thẳng thương mại và sự gián đoạn chuỗi cung ứng, cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt và tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu và tác động của Chiến dịch quân sự đặc biệt do Nga tiến hành tại Ukraina thì vấn đề mấu chốt nhất vẫn phải là “hàn gắn thế giới”.
“Ngay từ năm 2019, nhà sử học Rutger Bregman của Hà Lan đã cáo buộc nhiều nhà kinh doanh sừng sỏ tham dự cùng ông đã không nộp thuế một cách công bằng trong khi họ lại cao giọng nói về “công lý, bình đẳng và minh bạch”. WEF Davos đã trở thành một diễn đàn “thảo luận” nhiều hơn là “giải quyết”, cho dù các dự báo kinh tế đưa ra rất giàu tính nghiên cứu. Song sự lên ngôi của trào lưu “lợi ích quốc gia là trên hết” khiến diễn đàn này càng ngày càng mờ nhạt. Vì vậy, rất nhiều cuộc thảo luận về bất bình đẳng, chênh lệch giàu nghèo từng gây tiếng vang ở Davos, nhưng sau đó tất cả đều bị lãng quên rất nhanh chóng. Những nhà đại tư bản nắm trong tay hầu hết lợi thế, rủi ro đẩy về phía các nước nghèo. Đây là những nguyên nhân sâu xa có tính bản chất làm cho WEF ngày càng rơi vào bế tắc”, - Chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Minh Hoàng bình luận với Sputnik.
Ông Nguyễn Minh Hoàng cũng so sánh tính thiết thực và hữu ích của WEF Davos với SPIEF và EEF của Nga, với BEF và SCO của Trung Quốc, với APEC. Trong khi WEF mang tiếng là toàn cầu hầu như không có được những văn kiện hợp tác hữu ích được thỏa thuận và có tính ràng buộc thì tại các diễn đàn chỉ có tính khu vực nói trên lại có rất nhiều văn kiện thiết thực được ký kết với tính khả thi và ràng buộc cao hơn. Vì vậy mà dư luận thế giới đặt vấn đề tính hữu dụng của WEF; và nếu còn hữu dụng thì nó hữu dụng cho ai?
Chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraina
Ông Scholz nêu điều kiện để cung cấp xe tăng Leopard 2 cho Ukraina

“Vốn là một sản phẩm hỗ trợ cho toàn cầu hóa dưới sự lãnh đạo độc tôn của Mỹ, một thứ chủ nghĩa thực dân kiểu mới đầu thế kỷ XXI, WEF ngày càng tỏ ra kém hấp dẫn và yếu thế hơn hẳn so với các diễn đàn kinh tế khu vực, đặc biệt là Châu Á – Thái Bình Dương đang trở thành trung tâm kinh tế-chính trị toàn cầu. Mặt khác, quá trình toàn cầu hóa kiểu Mỹ đã đi đến thất bại thì sự suy thoái của WEF Davos là không tránh khỏi do nó đã phụ thuộc quá nhiều và đường lối toàn cầu hóa của Mỹ tới mức khó mà thoát ra được”, - Chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Minh Hoàng nhấn mạnh.

Thảo luận