Một số công ty tài chínhtỏ ra lo ngại về việc, thương hiệu công ty tài chính được cấp phép hoạt động chính thống nhưng lại bị đánh đồng với các công ty tài chính tiêu dùng bất hợp pháp. Điều này gây ra khó khăn không nhỏ cho các công ty.
7 công ty tài chính tiêu dùng bị kiểm tra
Ngày 20/4, tại TP.HCM, báo Người lao động đã tổ chức buổi tọa đàm "Tín dụng tiêu dùng: Cho vay và thu hồi nợ đúng pháp luật".
Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Hoàng Minh, Trưởng đại diện Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) tại TP.HCM cho biết, tính đến ngày 19/4, VNBA TP.HCM đã nhận được báo cáo của 10/12 công ty tài chính tiêu dùng hội viên. Hiện còn 2 công ty là Mirae Asset và VietCredit chưa gửi báo cáo.
Qua các báo cáo, VNBA nhận thấy 10 hội viên đã nộp báo cáo đều tuân thủ khá đúng các quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về hoạt động cho vay và thu hồi nợ trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng.
Theo đó, các hội viên này đã thực hiện và tuân thủ khá nghiêm túc các quy định của Thông tư 43 và Thông tư 18 do NHNN ban hành, gồm các quy định chi tiết về nguyên tắc vay và cho vay tiêu dùng, phương pháp cho vay, lãi suất cho vay, xử lý khi khách hàng không trả nợ đúng hạn hoặc văn hóa thu hồi nợ…
"Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện chúng tôi phát hiện có một công ty tài chính tiêu dùng thuê dịch vụ pháp lý bên ngoài để thực hiện việc thông báo và nhắc nợ với khách hàng. Đến nay có 7/10 công ty tài chính đã bị cơ quan chức năng kiểm tra, nhưng hiện chưa có kết luận nào", ông Minh cho biết.
Khó khăn do bị “nhầm” là tín dụng đen
Đại diện VNBA thông tin thêm, từ quý IV/2022 đến nay, hoạt động cho vay tiêu dùng ở TP.HCM gặp nhiều khó khăn, nhất là với các công ty tài chính tiêu dùng hợp pháp.
Một số công ty tài chính quan ngại về việc, thương hiệu công ty tài chính được cấp phép hoạt động chính thống nhưng lại bị đánh đồng với các công ty tài chính tiêu dùng bất hợp pháp.
Theo đó, ông Minh cho hay, cả nước hiện có 16 công ty tài chính được NHNN cấp phép. Tuy nhiên, trên địa bàn TP.HCM có nhiều ứng dụng cho vay tiêu dùng không được NHNN cấp phép, đã bị cơ quan chức năng kiểm tra xử lý.
“Điều này lại gây ra tình trạng ngộ nhận, đánh đồng với công ty tài chính được cấp phép. Do đó nhiều doanh nghiệp cho vay tài chính tiêu dùng chính thống bị ảnh hưởng thương hiệu. Thậm chí, công ty tài chính tiêu dùng hợp pháp, được cấp phép quản lý đang bị đánh đồng với tín dụng đen”, ông Minh phát biểu tại toạ đàm.
Trong quý đầu năm 2023, hoạt động cho vay và thu hồi nợ của các công ty tài chính ghi nhận mức tăng trưởng thấp, có công ty tài chính sụt giảm cả cho vay và thu hồi nợ.
Nếu không tính đến việc cho vay tiêu dùng của các ngân hàng thương mại và chỉ tính riêng các công ty tài chính tiêu dùng thì trong giai đoạn 2016-2022, các công ty tài chính đều phát triển rất tốt, tăng trưởng 19-20%/năm, chiếm 14-15% tổng dư nợ.
So với mức tăng trưởng bình quân chung về tín dụng của các ngân hàng tại TP.HCM, mức tăng này là cao hơn. Tuy nhiên, khi bước vào quý I/2023 thì tình hình xoay chuyển hoàn toàn ngược lại.
Theo ông Minh, một khó khăn của các công ty tài chính tiêu dùng là đội ngũ nhân sự chính thống nghỉ việc nhiều, trong khi ngành này lại khó tuyển dụng do định kiến xã hội, rủi ro nghề nghiệp.
Đó là chưa kể đến tình trạng một số khách hàng đi vay chây ì, cố tình không trả nợ. Thông thường, khách hàng của công ty tài chính là khách hàng dưới chuẩn của các ngân hàng thương mại, có tình trạng thu nhập thấp, nơi ở không ổn định, hiểu biết về tài chính tiêu dùng rất thấp. Đã có trường hợp, cán bộ tín dụng nhắc nợ để trả nợ thì họ còn đe dọa ngược trở lại.
"Từ những lý do trên để thấy hoạt động cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính hiện đang rất khó khăn. Để thị trường cho vay tiêu dùng tăng trưởng trở lại, hạn chế tín dụng đen, chúng tôi cho rằng cần tăng cường giải pháp tuyên truyền tránh để khách hàng gây ngộ nhận công ty tài chính tiêu dùng hợp pháp và công ty trái pháp luật", ông Minh đề xuất.
Theo đó, NHNN cần công bố danh sách các doanh nghiệp tín dụng tiêu dùng được cấp phép, có quản lý để người dân nhìn nhận tốt hơn. Cần tuyên truyền thêm nghĩa vụ người đi vay, rủi ro trả nợ không đúng hạn, để người dân có niềm tin hơn.
VNBA khuyến nghị các công ty tài chính nên tiếp tục quảng bá hình ảnh là công ty chính thống hợp pháp. Đồng thời, cần đưa ra nhiều sản phẩm phong phú, hữu ích cho khách hàng. Chẳng hạn, cho công nhân công nghiệp vay trả góp, mở rộng mạng lưới, góp phần vùng sâu xa. Nhất là phải cải tiến văn hóa thu hồi nợ.
VNBA sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến cho vay tiêu dùng để đưa ra kiến nghị phù hợp, tăng cường đào tạo cán bộ, tổ chức hội thảo, tìm kiếm giải pháp cho thị trường tài chính tiêu dùng. VNBA cũng xin đăng ký làm việc với Công an TP.HCM xung quanh hoạt động tín dụng tiêu dùng.