Việt Nam – Cuba hướng tới một tương lai hợp tác hiệu quả hơn
Bất chấp những thăng trầm của thời đại, những sóng gió của biến thiên lịch sử đầy chấn động trong hơn 60 năm qua, quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Cuba luôn là tình bạn đặc biệt hiếm có, xuyên không gian, vượt thời gian. Hai bên đang hướng tới một tương lai hợp tác hiệu quả hơn.
SputnikTừ ngày 19 đến ngày 23/4/2023, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Vương Đình Huệ đã có chuyến thăm và làm việc tại Cộng hòa Cuba. Đây là lần đầu tiên ông Vương Đình Huệ thăm Cuba với tư cách là người đứng đầu cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước Việt Nam. Trong thế kỷ XXI, ông là Chủ tịch Quốc hội Việt Nam thứ tư đến thăm Cuba sau các vị Nguyễn Văn An (2006), Nguyễn Phú Trọng (2010) và Nguyễn Thị Kim Ngân (2016).
Giới chuyên gia đã đánh giá chuyến thăm chính thức Cuba của
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ có tầm quan trọng lịch sử và là dấu ấn đặc biệt quan trọng trong quan hệ truyền thống tốt đẹp đặc biệt Việt Nam - Cuba.
Việt Nam – Cuba: Trước sau như một
Mối quan hệ hữu nghị Việt Nam - Cuba được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Fidel Castro khai mở và vun đắp. Đó là mối quan hệ thủy chung son sắt, đặc biệt hiếm có giữa hai quốc gia nhỏ cách xa nhau nửa vòng trái đất.
“Mối quan hệ đó không chỉ xuất phát từ tình đồng chí, từ lý tưởng hoài bão chung, từ sự chân thành, thủy chung, trước sau như một mà còn từ sự tương đồng của lịch sử hai dân tộc từ quá khứ tới hiện tại”, - Nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế Nguyễn Hồng Long đưa ra đánh giá trong trả lời phỏng vấn cho Sputnik.
“Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”. Lời tuyên bố đó của Chủ tịch Fidel Castro trên quảng trường Hose Marti, La Habana ngày 2-1-1966 đã lay động trái tim của hàng trăm triệu người trên thế giới. Tháng 10-1973, thủ tướng Fidel Castro là nguyên thủ quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới đến thăm vùng giải phòng miền Nam Việt Nam ở Quảng Trị khi chiến trường còn chưa tan mùi thuốc súng. Những điều này đã thể hiện sâu sắc nhất tình cảm của nhân dân Cuba đối với Việt Nam trong chiến tranh”, - Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm bình luận với Sputnik.
Trong suốt những năm 1973 đến đầu những năm 1990, Cuba là luôn chia sẻ với Việt Nam những nguồn lực nhỏ nhoi của mình. Cuba giúp Việt Nam xây dựng Trung tâm bò giống Moncada (Ba Vì), Bệnh viện Hữu nghị Cuba – Việt Nam Đồng Hới (Quảng Bình), Bệnh viện hữu nghị Việt Nam – Cuba (Hà Nội), xây dựng đường cao tốc Xuân Mai – Sơn Tây, nâng cấp “Đường Trường Sơn Đông” từ Đakrông đến A Lưới (Tây Thừa Thiên), xây dựng khách sạn Thắng Lợi.v.v…
Sau khi Liên Xô tan rã, Cuba bước vào “thời kỳ đặc biệt” khi chỉ còn có thể trông cậy vào chính mình, khi một số ít ỏi các nước bạn bè nhưng nhỏ yếu cũng đang rơi vào khủ hoảng và chịu áp lực từ bên ngoài.
“Từ đầu thế kỷ XXI, Việt Nam lại trở thành quốc gia viện trợ không hoàn lại cho Cuba, trước hết là về lương thực, thực phẩm và các nhu yếu phẩm cho đời sống của người dân Cuba đang gặp phải khó khăn chưa từng có kể từ sau cách mạng 1959. Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Cuba tại châu Á và là nhà cung cấp gạo chủ yếu của Cuba, đồng thời hỗ trợ Cuba phát triển sản xuất lúa gạo giúp bạn bảo đảm an ninh lương thực. Trong chuyến thăm Cuba hồi tháng 3/2018 của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam đã tuyên bố xóa tất cả các khoản nợ của Cuba đối với Việt Nam trong giai đoạn từ 1991 đến nay. Mặc dù khoản nợ không lớn, song đó là hành động “đền ơn đáp nghĩa” “ơn ai một chút chẳng quên” – truyền thống của người Việt”, - Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm nhấn mạnh.
“Lịch sử quan hệ Việt Nam – Cuba thật đặc biệt, trước sau như một, thật là có một không hai. Cuba luôn giúp đỡ và ủng hộ Việt Nam khi có thể và Việt Nam đối với Cuba cũng vậy. Hiện nay quan hệ kinh tế-thương mại, văn hóa–xã hội đã có những bước phát triển tích cực và sẽ có triển vọng lớn”, - TS quan hệ quốc tế Hoàng Giang nói với Sputnik.
Việt Nam giúp Cuba tăng cường bảo đảm an ninh lương thực và phát huy những thế mạnh riêng có
Trong những năm qua, Việt Nam và Cuba đã đạt được những bước phát triển đáng kể trong quan hệ kinh tế, văn hóa xã hội. Điều đó không chỉ thể hiện ở con số trao đổi kim ngạch thương mại 300 triệu USD/năm mà còn thể hiện ở những giá trị vượt ra ngoài khoản tiền đó.
“Bằng kinh nghiệm “dĩ nông vi ổn” của mình, Việt Nam giúp Cuba sản xuất lúa gạo năng suất cao, tự túc lương thực, phá thế độc canh cây mía. Việt Nam còn giúp Cuba phát triển trồng cà phê và hạt tiêu là hai sản phẩm đắt giá trên thế giới, giúp Cuba phát triển nuôi trồng thủy hải sản là thế mạnh của một đảo quốc”, - Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm chia sẻ thông tin với Sputnik.
Trong lĩnh vực công nghệ kỹ thuật cao, Việt Nam giúp Cuba phát triển công nghệ điện tử viễn thông. Trong lĩnh vực khai thác tài nguyên, Việt Nam giúp đỡ Cuba về kinh nghiệm liên kết và hợp tác trong thăm dò khai thác dầu khí ở vịnh Mexico với nhiều xí nghiệp liên doanh Nga, Trung Quốc, Anh, Nauy.v.v… sao cho bảo đảm được quyền lợi chính đáng của mình.
1 / 5
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Chính quyền Nhân dân nước Cộng hòa Cuba Esteban Lazo Hernandez dâng hoa Lãnh tụ Fidel Castro.
2 / 5
Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel đón Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đến dự phiên họp.
3 / 5
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp đặc biệt của Quốc hội Cuba
4 / 5
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thực hiện nghi thức tại Lễ đổi tên công viên Hồ Chí Minh và đặt bảng giới thiệu về thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
5 / 5
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ gặp gỡ nói chuyện với cán bộ Đại sứ quán và cộng đồng người Việt Nam tại Cuba
Việt Nam luôn bày tỏ lập trường nhất quán ủng hộ Cuba, yêu cầu Mỹ dỡ bỏ tất cả các lệnh cấm vận kinh tế và tài chính chống Cuba. Việt Nam tích cực tham gia hoặc đăng cai tổ chức các Hội nghị khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đoàn kết với Cuba. Trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã cùng với
các nước thành viên ASEAN ủng hộ Cuba trử thành quan sát viên cra ASEAN, ký kết Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) ngày 10-11-2020.
“Việt Nam được Cuba chọn là đối tác đầu tiên tại châu Á để cùng nghiên cứu, đàm phán và ký kết Hiệp định thương mại mới tháng 11-2018. Hai bên đã triển khai việc tổng kết Chương trình nghị sự kinh tế song phương trung hạn giai đoạn 2014-2019 và ký kết thông qua chương trình hợp tác giai đoạn 2020-2025. Việt Nam giành sự giúp đỡ cho Cuba trên 5 lĩnh vực chủ yếu nhằm giúp Cuba tăng cường bảo đảm an ninh lương thực và phát huy những thế mạnh riêng có”, - Nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế Nguyễn Hồng Long phát biểu, trả lời phỏng vấn cho Sputnik.
Hướng tới một tương lai hợp tác toàn diện, hiệu quả
Với mục tiêu nâng kim ngạch trao đổi 2 chiều lên 500 triệu USD vào năm 2025, Việt Nam đang là một trong 3 quốc gia đầu tư lớn nhất vào Cuba, là đối tác thương mại lớn thứ hai khu vực Châu á của Cuba đồng thời là quốc gia dẫn đầu khu vực Châu Á – Thái Bình Dương đầu tư vào Cuba. Trong đó, Tổng Công ty Viglacera và Công ty Thái Bình là những doanh nghiệp tiên phong trong triển khai dự án đầu tư tại Cuba và đã đạt được kết quả quan trọng.
Đến tháng 12/2022, Việt Nam đã có 5 dự án đầu tư đang hoạt động tại Cuba, bao gồm 4 dự án đầu tư tại Đặc khu phát triển Mariel và 1 dự án sản xuất vật liệu xây dựng tại Santa Cruz gồm: Nhà máy sản xuất bỉm tã lót cho trẻ em Cuba; Dự án phát triển hạ tầng Khu Công nghiệp ViMariel; Liên doanh sản xuất vật liệu xây dựng Sanvig góp phần quan trọng đáp ứng nhu cầu hàng hóa của thị trường Cuba, thu hút được các nhà đầu tư mới, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động Cuba. Liên doanh sản xuất bột giặt Suchel và đặc biệt là Dự án năng lượng mặt trời Thái Bình Green Power, đáp ứng nhu cầu thị trường và gia tăng sản lượng điện tại Cuba.
Trong khuôn khổ chuyến thăm Cuba của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Vương Đình Huệ, hai bên đã khởi công giai đoạn II, Khu công nghiệp Vimariel. Cuba và Việt Nam cũng cam kết tiếp tục đẩy mạnh hợp tác về phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ phát triển bền vững tại Trung tâm công nghệ sinh học và di truyền Cuba (CIGB) thuộc Tập đoàn Công nghệ Sinh học và Dược phẩm Cuba (BioCubaFarma). Hai bên còn ký kết và trao đổi một số thỏa thuận hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước trong các lĩnh vực điện, dầu khí, vật liệu xây dựng và hàng không.
“Thời gian tới, các doanh nghiệp Việt Nam cần nghiên cứu, tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực hiện Cuba có tiềm năng và đang khuyến khích đầu tư như xây dựng, năng lượng điện, sản xuất chế biến thực phẩm, du lịch, khai thác dầu khí, viễn thông, công nghệ thông tin, dịch vụ logistic, xây dựng và khai thác cơ sở hạ tầng, công nghiệp dược và công nghệ sinh học, công nghiệp chế biến đường và phụ phẩm từ cây mía, lĩnh vực công nghiệp chế tạo, công nghiệp khai thác mỏ và hoạt động bảo hiểm”, - Nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế Nguyễn Hồng Long nói với Sputnik.
“Cuba hiện đang tham gia nhiều thỏa thuận kinh tế trong khu vực Caribean và Mỹ Latinh với khá nhiều ưu đãi từ thị trường này. Các doanh nghiệp Việt Nam không nên e ngại trị trường Cuba bởi yếu tố khoảng cách địa lý xa xôi, quy mô thị trường nhỏ mà cần nhìn xa trông rộng hơn về một thị trường còn lớn hơn rất nhiều là vùng Caribean và khu vực Mỹ Latinh. Khi mở rộng đầu tư, các doanh nghiệp Việt Nam cần có sự chuẩn bị đầy đủ kỹ càng thông tin về các đối tác và thị trường Cuba để đảm bảo kinh doanh thành công”, - Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm đưa ra đánh giá tiềm năng hợp tác Việt Nam – Cuba, trả lời phỏng vấn của phóng viên Sputnik.
Các chuyên gia nhận định, bất chấp những thăng trầm của thời đại, những sóng gió của biến thiên lịch sử đầy chấn động trong hơn 60 năm qua, quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Cuba luôn là tình bạn đặc biệt hiếm có, xuyên không gian, vượt thời gian và sẽ hiệu quả hơn.