Theo quy định 96/2023 của Bộ Chính trị về việc lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị, việc lấy phiếu tín nhiệm được tiến hành định kỳ vào năm thứ 3 (năm giữa nhiệm kỳ đại hội đảng bộ các cấp).
Tuy nhiên, theo Dân Trí, lần này Bộ Chính trị quy định nhiều nội dung mới về lấy phiếu tín nhiệm với các điều khoản chặt chẽ hơn.
Cụ thể, phạm vi, đối tượng lấy phiếu tín nhiệm là cán bộ giữ chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý của các tổ chức, cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cấp có đơn vị trực thuộc.
Cán bộ đã có thông báo nghỉ công tác chờ nghỉ hưu hoặc được bổ nhiệm, bầu cử trong năm lấy phiếu thì không thực hiện lấy phiếu tín nhiệm.
Kết quả phiếu tín nhiệm được công bố tại các hội nghị lấy phiếu tín nhiệm. Đối với Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư thì công khai trong Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
So với Quy định trước đó, Quy định 96/2023 thể hiện rõ việc lấy phiếu tín nhiệm không chỉ đơn thuần là một trong những kênh thông tin tham khảo quan trọng cho việc đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ.
Theo Quy định 96, Ban Chấp hành Trung ương sẽ lấy phiếu tín nhiệm với các chức danh do Trung ương bầu, gồm Ủy viên Bộ Chính trị và Ủy viên ban Bí thư.
Bộ Chính trị khóa XIII hiện có 16 người, gồm:
1. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
2. Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng
3. Thủ tướng Phạm Minh Chính
4. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ
5. Thường trực Ban Bí thư kiêm Trưởng ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai
6. Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên
7. Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng
8. Bộ trưởng Công an - Đại tướng Tô Lâm
9. Bộ trưởng Quốc phòng - Đại tướng Phan Văn Giang
10. Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc
11. Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú
12. Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình
13. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn
14. Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng
15. Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam - Đại tướng Lương Cường
16. Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh
Từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII đến nay, có 2 người xin thôi Ủy viên Bộ Chính trị, đó là các ông Nguyễn Xuân Phúc và Phạm Bình Minh.
Ban Bí thư khóa XIII hiện có 5 người, gồm:
1. Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Minh Hưng
2. Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa
3. Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến
4. Trưởng ban Dân vận Trung ương Bùi Thị Minh Hoài
5. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái
Theo quy định mới, những trường hợp có trên 50% nhưng dưới 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp thì cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ đưa ra khỏi quy hoạch các chức vụ cao hơn; xem xét cho thôi giữ chức vụ đang đảm nhiệm, bố trí công tác khác, cho từ chức hoặc tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm theo quy định.
Như vậy, kết quả phiếu tín nhiệm được sử dụng để đánh giá cán bộ, làm cơ sở cho công tác quy hoạch, điều động, bổ nhiệm cán bộ...
Trong những tiêu chí để lấy phiếu tín nhiệm, Quy định 96 bổ sung thêm tiêu chí về kết quả lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chủ trương của Đảng về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương.
Ngoài ra, việc lấy phiếu tín nhiệm còn xét đến sự gương mẫu của bản thân cán bộ và vợ, chồng, con trong việc chấp hành chính sách, pháp luật của Nhà nước...