Xuất khẩu gạo Việt Nam sang châu Âu cũng tăng trưởng gần 50%, nhất là các thị trường Hà Lan, Bỉ, Ba Lan trong khi vẫn giữ vững các thị trường truyền thống và trọng điểm như Philippines, Trung Quốc.
Nhiều dự báo lưu ý, năm nay, gạo Việt Nam sẽ chiếm lĩnh thị phần thế giới do nguồn cung gạo từ Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan có thể tiếp tục bị hạn chế vì tình trạng khô hạn dưới tác động của hiện tượng El Nino.
Giá gạo xuất khẩu Việt Nam cao nhất thế giới
Gạo đang là mặt hàng có giá trị xuất khẩu tăng trưởng cao nhất trong các mặt hàng nông, lâm, thủy sản của Việt Nam.
Theo chuyên trang tin thị trường gạo quốc tế Oryza, giá gạo xuất khẩu loại 5% tấm của Việt Nam được chào bán từ mức 498 - 502 USD/tấn, so với mức 485 - 495 USD/tấn ghi nhận trong trung tuần tháng 5/2023. Gạo 25% tấm ở mức 483 USD/tấn.
Kết thúc tháng 5/2023, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam tiếp tục tăng nhẹ, lên vùng giá cao nhất trong 10 năm trở lại đây, chủ yếu do nguồn cung trên thị trường nội địa giảm.
Cũng theo Oryza, giá gạo xuất khẩu loại 5% tấm của Thái Lan và Ấn Độ lần lượt ở mức 493 - 497 USD/tấn và 453 - 457 USD/tấn.
Như vậy, gạo 5% tấm xuất khẩu Việt Nam trở thành một trong những loại gạo có giá cao nhất trên thị trường quốc tế.
Trong nước, theo thông tin cập nhật trên báo Công Thương của Bộ Công Thương ngày 2/6 tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, giá gạo duy trì ổn định. Ở An Giang giá lúa OM 18 được thương lái thu mua với giá 6.800 đồng/kg; Lúa OM 5451 giá 6.300 - 6.500/kg. Giá lúa IR 50404 trong khoảng 6.200 - 6.400 đồng/kg. Lúa Nàng Hoa 9 dao động ở mức giá trong khoảng 6.600 - 6.800 đồng/kg. Giá lúa Đài thơm 8 trong khoảng 6.800 - 7.000 đồng/kg. Giá lúa Nhật trong khoảng 7.800 - 8.000 đồng/kg. Lúa Nàng Nhen (khô) có giá là 13.000 đồng/kg.
Nếp AG (tươi) có giá 6.200 đồng/kg. Nếp AG (khô) có giá trong khoảng 8.200 - 8.400 đồng/kg. Nếp Long An (khô) có giá trong khoảng 8.600 - 8.800 đồng/kg.
Giá gạo giữ xu hướng đi ngang. Cụ thể, giá gạo nguyên liệu IR 504 Hè Thu dao động quanh mốc 9.450 – 9.650 đồng/kg; gạo thành phẩm IR 504 10.800 – 10.950 đồng/kg.
Ở chợ lẻ, giá gạo duy trì ổn định, gạo thường còn 11.500 - 12.500 đồng/kg; gạo thơm nhài 15.000 - 16.000 đồng/kg; gạo Sóc thường 15.000 đồng/kg; Nếp ruột 16.000 - 18.000 đồng/kg.
Gạo trắng thông dụng 14.500 đồng/kg; Nàng Hoa 18.500 đồng/kg; Sóc Thái 18.000 đồng/kg; Gạo thơm Đài Loan 20.000 đồng/kg; Gạo Nhật 22.000 đồng/kg; Cám 7.600 - 8.000 đồng/kg; Gạo thơm Thái hạt dài duy trì 18.000 - 19.000 đồng/kg và gạo Hương Lài 19.000 đồng/kg.
Nhu cầu gạo Việt Nam tăng cao
Hiện tại, nhu cầu đối với gạo Việt Nam tiếp tục ở mức cao, trong khi đó nguồn cung lúa gạo trên thị trường nội địa lại đang ở mức thấp khi vụ thu hoạch Đông Xuân đã kết thúc.
Đặc biệt, xuất khẩu gạo trong năm 2022 tăng cao nên lượng hàng tồn kho để gối đầu trong năm nay ở mức rất thấp.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam cũngcho biết, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam hiện đang đẩy mạnh thu mua nhằm hoàn thành các đơn hàng lớn đã ký với khách hàng Indonesia hồi đầu năm.
Nguồn cung lúa gạo tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng trở lại vào khoảng đầu tháng 9 khi vụ thu hoạch Hè Thu diễn ra.
Dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam cho hay, tính từ đầu năm 2023 đến trung tuần tháng 5, Việt Nam xuất khẩu được hơn 3,26 triệu tấn gạo với kim ngạch đạt 1,72 tỷ USD, tăng 37,5% về lượng và tăng 48,2% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Cần nhấn mạnh rằng, gạo trở thành mặt hàng hiếm hoi có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng cao so với cùng kỳ trong bối cảnh nhu cầu yếu khiến nhiều mặt hàng xuất khẩu gặp khó khăn.
Đáng chú ý,theo Bộ Công Thương, giá gạo xuất khẩu bình quân đạt 527,6 USD/tấn, tăng gần 8% so với mức bình quân cùng kỳ năm 2022. Trong đó, gạo thơm có giá xuất khẩu cao hơn, từ 530 - 540 USD/tấn.
Riêng tại thị trường Trung Quốc, giá gạo xuất khẩu bình quân của Việt Nam trong tháng 4/2023 lên đến gần 577 USD/tấn, tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng là thị trường có mức giá bình quân của mặt hàng này cao nhất trong các thị trường xuất khẩu lớn nhất của gạo Việt Nam.
Tỷ lệ gạo có giá trị cao như gạo thơm, gạo nếp, gạo tăng cường chất dư lượng đang tăng nhanh trong tổng khối lượng gạo xuất khẩu.
Cơ hội lớn cho xuất khẩu gạo của Việt Nam
Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) dự báo, tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam trong quý 2/2023 tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực.
Nguyên nhân là do ảnh hưởng của những bất ổn về kinh tế, chính trị và nhu cầu dự trữ lương thực của các quốc gia tăng lên, nên giá gạo xuất khẩu vẫn duy trì ở mức cao.
Cũng theo VFA, các thị trường như Philippines, Indonesia và một số nước châu Phi đang có kế hoạch nhập khẩu gạo với số lượng lớn để tăng dự trữ lương thực.
Tính trong 4 tháng đầu năm, Philippines là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam đạt 1,29 triệu tấn, tương đương 647,5 triệu USD, tăng 40,6% về khối lượng và tăng 53,4% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022.
Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất, Indonesia tăng mua gấp 26 lần so với cùng kỳ năm 2022.
Tuy nhiên, một số doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gạo gặp khó khăn do ký hợp đồng xuất khẩu từ trước, trong khi giá thu mua lúa cũng tăng nhanh theo giá gạo xuất khẩu khiến các doanh nghiệp chịu thiệt từ khoản chênh lệch giá nguyên liệu đầu vào.
Trong khi đó, nguồn cung gạo từ Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan trong năm nay có thể tiếp tục bị hạn chế vì tình trạng khô hạn dưới tác động của hiện tượng El Nino. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho gạo Việt Nam chiếm lĩnh thị phần.
Dự báo, xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm nay có thể đạt khoảng 6,5 - 7 triệu tấn.
Vừa qua, hãng nghiên cứu thị trường Fitch Solutions (Hoa Kỳ) hiện cảnh báo thị trường gạo toàn cầu trong niên vụ 2022/2023 sẽ thiếu hụt nguồn cung lên đến 8,7 triệu tấn.
Đây là mức thiếu hụt nghiêm trọng nhất kể từ niên vụ 2003/2004 - thời điểm thị trường thiếu hụt tới 18,6 triệu tấn gạo. Do đó, giá gạo trên thị trường quốc tế dự kiến sẽ duy trì ở mức cao như hiện nay cho đến năm 2024.
Theo báo cáo mới đây của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 5 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo Việt Nam đạt gần 3,9 triệu tấn, tương đương 2,02 tỷ USD, tăng 40,8% về khối lượng và 49% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022. Đây cũng là mức tăng trưởng mạnh nhất cùng kỳ các năm từ 2013 cho đến nay.