Tại sao người châu Âu né tránh các cam kết? Những chi tiết - trong tài liệu của Sputnik.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tiếp Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda tại Paris. Các nhà lãnh đạo đã thảo luận về quá trình chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius, mà Kiev mong đợi một cam kết bằng văn bản về việc gia nhập liên minh và đảm bảo an ninh đối với Ukraina sẽ được đưa ra tại hội nghị này, cũng như các nguồn cung cấp vũ khí mới.
Các nguyên thủ quốc gia tái khẳng định rằng, họ sẽ đi cùng Kiev đến cùng. Đồng thời, theo Emmanuel Macron, cuộc phản công của Lực lượng Vũ trang Ukraina sẽ tiếp tục trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng. Thủ tướng Đức Scholz tin chắc rằng, cuối cùng Matxcơva sẽ nhận ra thất bại, sẽ rút quân khỏi các vùng lãnh thổ mà ông coi là của Ukraina và bắt đầu đàm phán vì một "hòa bình công bằng". Tại cuộc gặp này, Tổng thống Ba Lan Duda là người cấp tiến nhất, ông nói rằng, kết quả của chiến dịch quân sự đặc biệt phải là sự hủy diệt của "chủ nghĩa đế quốc Nga". Ngoài ra, ông kêu gọi các nước NATO tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 2% GDP, điều này được cho là sẽ bảo vệ châu Âu trước nguy cơ xung đột mới.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo EU vẫn chưa thể thống nhất ý kiến về cách tiếp cận vấn đề đảm bảo an ninh cho Ukraina. Ông Scholz cho biết rằng, Đức, Pháp và các đồng minh khác của Mỹ đang tranh luận về vấn đề này. Ông Duda đã nhấn mạnh, mọi thứ nên được quyết định tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius. Nhưng, như tờ Politico chỉ ra, mục tiêu này khó có thể đạt được. Và sự thất bại trong chính sách ngoại giao của phương Tây sẽ là một món quà dành cho Nga, ấn phẩm này cảnh báo, trích lời một nhà ngoại giao Pháp giấu tên.
Phó Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraina Igor Zhovkva cho biết 20 quốc gia NATO đã ghi nhận sự ủng hộ của họ đối với tư cách thành viên nước này trong liên minh. Nhưng, mười một thành viên NATO đã không ký vào tuyên bố tương ứng đã được công bố vào ngày 1/ 6 tại Hội nghị thượng đỉnh của Cộng đồng Chính trị châu Âu ở Moldova. Ví dụ, trong số những người bỏ phiếu trắng có Đức và Hoa Kỳ. Berlin và Washington đều cho rằng, Kiev trước tiên phải chấm dứt chiến sự và giải quyết các vấn đề lãnh thổ.
Trong cuộc phỏng vấn với tờ European Pravda, Trợ lý Tổng thư ký NATO, nhà ngoại giao Latvia Baiba Braže, đã khuyên người Ukraina "không nên tập trung vào những lời hứa bằng văn bản". Liên minh đang tích cực viện trợ vũ khí và lương thực cho Kiev. Bà Braže nhắc nhở về việc, vào năm 2008 các thành viên NATO đã đồng ý để Ukraina gia nhập liên minh, và bà đảm bảo rằng điều này chắc chắn sẽ xảy ra, nhưng chỉ sau chiến tranh.
Chiến tranh và hòa bình
Trong khi đó, NATO khởi động cuộc tập trận không quân lớn nhất Air Defender 23. Cuộc diễn tập được NATO lên kế hoạch vào năm 2018 đã bắt đầu vào ngày 12/6 và sẽ kéo dài 10 ngày. Cuộc tập trận diễn ra trên không phận của Đức, Cộng hòa Séc, Hà Lan, Latvia, Litva và Estonia. Cuộc diễn tập huy động khoảng 250 máy bay chiến đấu, bao gồm chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 F-35, và 10.000 binh sĩ từ 25 quốc gia. Cuộc tập trận được dẫn đầu bởi Berlin, các sân bay của Đức kéo dài thời gian hoạt động đến tận đêm.
Theo kịch bản của cuộc tập trận, ai đó đã tấn công một trong các quốc gia thành viên, và NATO kích hoạt Điều 5 trong Hiến chương quy định về nguyên tắc phòng thủ tập thể. Mặc dù cuộc diễn tập Air Defender được NATO lên kế hoạch vào năm 2018 như một phản ứng đối với việc Crưm sáp nhập vào Liên bang Nga, nhưng giới lãnh đạo Đức đã tránh một câu trả lời trực tiếp cho câu hỏi: ai là kẻ thù giả định.
Tuy nhiên, cuối cùng, Đại sứ Hoa Kỳ tại Đức Amy Gutmann đã giải thích mọi thứ:
“Tôi sẽ khá ngạc nhiên nếu có bất kỳ nhà lãnh đạo nào trên thế giới lại không lưu ý đến những thông điệp về tinh thần và sức mạnh của liên minh mà cuộc tập trận này thể hiện, bao gồm cả ông Putin”.
Ngoài các thành viên của khối Bắc Đại Tây Dương, Nhật Bản cũng tham gia tập trận.
Trong bối cảnh đó, Chiến dịch quốc tế nhằm loại bỏ vũ khí hạt nhân ( International Campaign to Abolish Nuclear Weapons - viết tắt là ICAN) cho biết rằng, Mỹ bí mật triển khai 150 quả bom hạt nhân tại các căn cứ không quân ở Bỉ, Đức, Ý, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ. Và theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), tổng số đầu đạn hạt nhân sẵn sàng sử dụng đã lên tới con số hai nghìn. Hầu hết trong số đó là vũ khí hạt nhân của Mỹ và Nga.
Mong muốn và khả năng
Trả lời phỏng vấn hãng thông tấn Sputnik, các chuyên gia nói lên ý kiến rằng, không phải ngẫu nhiên mà cuộc đàm phán ở Paris lại trùng với cuộc tập trận trên không lớn chưa từng có của NATO. Các nhà lãnh đạo của Liên minh châu Âu có thể nói bất cứ điều gì, nhưng trên thực tế, họ sẽ từ chối đảm bảo an ninh cho Ukraina vì điều này khiến bản thân họ có thể bị đe dọa.
"Người châu Âu không muốn chịu trách nhiệm về những gì Kiev đang làm theo sự sai khiến của Washington. Nếu Paris và Berlin có thể ảnh hưởng đến tiến trình chiến sự hoặc quá trình đàm phán, thì vấn đề đảm bảo an ninh sẽ không quá đau đớn. Nhưng, trong giai đoạn hiện nay, chỉ có Ba Lan, quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi Hoa Kỳ, đồng ý với mọi thứ”, - ông Vladimir Zharikhin, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược của Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG), cho biết.
Theo ông Zharikhin, những đảm bảo được lập thành văn bản sẽ trở thành ràng buộc đối với châu Âu. Không có cơ chế điều phối các quyết định - chỉ có nghĩa vụ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của Kiev.
Ông Denis Denisov, chuyên gia tại Đại học Tài chính trực thuộc Chính phủ Liên bang Nga cho rằng, nguyên nhân chính của vấn đề này không chỉ là việc đảm bảo an ninh mà còn mong muốn của Ukraina gia nhập NATO càng sớm càng tốt.
"Các đối tác phương Tây sẽ không đồng ý, bởi vì họ không hiểu cách áp dụng Điều 5 trong Hiến chương NATO trong điều kiện này. Về trách nhiệm đối với an ninh, các thông số của an ninh thay đổi theo thời gian. Ví dụ, trước chiến dịch quân sự đặc biệt, các đồng minh của Kiev đã nói về vũ khí phi sát thương và viện trợ nhân đạo, và bây giờ họ đang cung cấp tên lửa tầm xa", - chuyên gia nhấn mạnh.
Trong khi đó, một mặt, các nhà lãnh đạo châu Âu bày tỏ sẵn sàng để Ukraina gia nhập NATO sau khi kết thúc xung đột với Nga, mặt khác, họ thừa nhận rằng cuộc xung đột có thể kéo dài mấy thập kỷ mà vẫn không đem lại kết quả rõ ràng.