Dự thảo xác định đối tượng thuộc diện được lấy phiếu tín nhiệm là những người giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý, có tầm ảnh hưởng nhất định đến việc ban hành và thực thi chính sách hoặc người giữ chức vụ tại các cơ quan có vai trò lãnh đạo, hoạt động thường xuyên (như Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thường trực HĐND, UBND).
Đa số ĐBQH và Thường trực Ủy ban Pháp luật, Ban Công tác đại biểu thống nhất theo hướng không lấy phiếu tín nhiệm đối với người nghỉ chữa bệnh hiểm nghèo có xác nhận của cơ sở y tế và không điều hành công tác từ 6 tháng liên tục trở lên.
Không lấy phiếu tín nhiệm đối với người nghỉ chữa bệnh hiểm nghèo
Cổng TTĐT Quốc hội cho biết, tiếp tục chương trình Phiên họp giữa 2 đợt của Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, sáng 15/6, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm với những người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi).
Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, trong các ngày 30/5 và 9/6, Quốc hội đã thảo luận tại tổ và hội trường về dự thảo nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi).
Theo đó, đã có 123 lượt ý kiến đại biểu Quốc hội phát biểu, cơ bản đều tán thành sự cần thiết và đánh giá cao quá trình chuẩn bị dự thảo nghị quyết.
“Các ý kiến cơ bản nhất trí với nhiều nội dung của dự thảo Nghị quyết, đồng thời cũng đóng góp thêm nhiều ý kiến cụ thể để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị quyết này. Ngay sau khi kết thúc phiên thảo luận, Thường trực Ủy ban Pháp luật (cơ quan chủ trì thẩm tra) đã phối hợp với Ban Công tác đại biểu (cơ quan chủ trì soạn thảo) và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết”, - ông Hoàng Thanh Tùng cho hay.
Về đối tượng lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm (Điều 2), một số ý kiến đề nghị bổ sung đầy đủ các đối tượng do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn vào diện được lấy phiếu tín nhiệm (như thành viên Hội đồng Quốc phòng và An ninh, Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Phó Trưởng Ban của HĐND, Hội thẩm Tòa án nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện).
Ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, dự thảo Nghị quyết chỉ xác định đối tượng thuộc diện được lấy phiếu tín nhiệm là những người giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý, có tầm ảnh hưởng nhất định đến việc ban hành và thực thi chính sách hoặc người giữ chức vụ tại các cơ quan có vai trò lãnh đạo, hoạt động thường xuyên (như Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thường trực HĐND, UBND) mà không áp dụng đồng loạt đối với tất cả các chức vụ, chức danh do Quốc hội, HĐND bầu, phê chuẩn như Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân hoặc cấp phó tại các Ban của HĐND.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị tiếp tục xác định phạm vi đối tượng được lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội, HĐND như thể hiện trong dự thảo Nghị quyết.
Về việc không lấy phiếu tín nhiệm đối với người mắc bệnh hiểm nghèo có xác nhận của cơ sở y tế và không điều hành công tác từ 6 tháng trở lên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, thường trực Ủy ban Pháp luật và Ban Công tác đại biểu thống nhất tiếp thu theo ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội.
Đồng thời, chỉnh lý quy định của dự thảo nghị quyết theo hướng không lấy phiếu tín nhiệm đối với người nghỉ chữa bệnh hiểm nghèo có xác nhận của cơ sở y tế và không điều hành công tác từ 6 tháng liên tục trở lên để bảo đảm chặt chẽ.
“Đây là vấn đề phát sinh từ thực tiễn trên cơ sở thực hiện chế độ, chính sách trong công tác cán bộ, trong đó có tiêu chuẩn về sức khỏe đối với cán bộ lãnh đạo nên cần có quy định phù hợp để điều chỉnh”, - theo ông Tùng.
Về các nội dung cụ thể như tiêu chí xác định bệnh hiểm nghèo, cơ sở y tế có thẩm quyền xác nhận… đây là các vấn đề chuyên môn, cần thực hiện theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh và phân cấp quản lý cán bộ.
Trường hợp cần thiết, trong quá trình tổ chức thực hiện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có hướng dẫn cụ thể.
Thời hạn để người được lấy phiếu tín nhiệm xin từ chức?
Về hệ quả của việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm, thường trực Ủy ban Pháp luật và Ban Công tác đại biểu cho biết các quy định của dự thảo nghị quyết đã thể hiện nhất quán và đầy đủ, đúng tinh thần của quy định số 96.
Để phù hợp với phạm vi điều chỉnh, dự thảo nghị quyết này không quy định quá chi tiết về tất cả các trường hợp và thời hạn để người được lấy phiếu tín nhiệm xin từ chức mà nội dung này sẽ thực hiện theo các quy định khác có liên quan của Đảng và Nhà nước.
Có ý kiến đề nghị rà soát, quy định rõ trường hợp một người giữ nhiều chức vụ nhưng khi lấy phiếu tín nhiệm thì một chức vụ đạt mức tín nhiệm cao, chức vụ khác lại đạt mức tín nhiệm khác thì sẽ sử dụng kết quả nào để làm căn cứ cho việc thực hiện các bước tiếp theo.
“Thường trực Ủy ban Pháp luật và Ban Công tác đại biểu xin phép Ủy ban Thường vụ Quốc hội được tiếp thu ý kiến nêu trên và chỉnh lý các quy định về trường hợp lấy phiếu tín nhiệm đối với người đồng thời giữ nhiều chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn để có quy định về hệ quả cho phù hợp”, - ông Hoàng Thanh Tùng bày tỏ.
Theo đó, trường hợp một người đồng thời giữ nhiều chức vụ quy định thì việc lấy phiếu tín nhiệm được thực hiện một lần đối với tất cả các chức vụ đó.
Trường hợp một người đã được lấy phiếu tín nhiệm cùng một lần đối với nhiều chức vụ mà có quá nửa đến dưới 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” thì việc bỏ phiếu tín nhiệm được thực hiện một lần đối với các chức vụ đó.
Trường hợp một người đã được lấy phiếu tín nhiệm cùng một lần đối với nhiều chức vụ mà có từ 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND trở lên đánh giá “tín nhiệm thấp” thì thực hiện việc miễn nhiệm đối với tất cả các chức vụ đó.
Về quy trình lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội, HĐND, trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, được tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND chỉ xem xét, dự kiến danh sách những người được lấy phiếu tín nhiệm và có văn bản yêu cầu người được lấy phiếu tín nhiệm theo danh sách dự kiến chuẩn bị báo cáo (khoản 1 Điều 8 và Điều 9).
Tại kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND sẽ trình Quốc hội, HĐND quyết định danh sách những người được lấy phiếu tín nhiệm (điểm a khoản 8 Điều 10 và Điều 11).
Quy định như vậy vừa có sự kế thừa, bổ sung so với Nghị quyết số 85/2014/QH13, vừa xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của Quốc hội, HĐND và cơ quan thường trực của Quốc hội, HĐND.
‘Dễ hiểu, dễ thực hiện, dễ giám sát’
Kết luận nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cơ bản đồng tình với Báo cáo một số vấn đề lớn trong việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý các nội dung cụ thể của dự thảo Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm với những người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn (sửa đổi).
Chủ tịch Quốc hội cũng đánh giá cao công tác tổng hợp ý kiến, tiếp thu giải trình của Ban Công tác đại biểu (cơ quan chủ trì soạn thảo) và Ủy ban Pháp luật của Quốc hội (cơ quan chủ trì thẩm tra) đã thực hiện rất khẩn trương, trách nhiệm nội dung này.
Trên cơ sở góp ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Pháp luật phối hợp chặt chẽ với Ban Công tác đại biểu và các cơ quan hữu quan rà soát kỹ lưỡng về cơ sở chính trị, căn cứ pháp lý, tính thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật, thống nhất với Nội quy Kỳ họp Quốc hội (đã được sửa đổi, bổ sung), đảm bảo quán triệt đầy đủ, tuân thủ Quy định số 96-QĐ/TW ngày 02/02/2023 của Bộ Chính trị, kế thừa những nội dung còn giá trị của Nghị quyết số 85/2014/QH13 (như vấn đề trình tự, thủ tục, báo cáo tổng hợp, tiếp thu, giải trình…).
Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị rà soát lại các nội dung cần phải trao đổi, thống nhất trong Đảng đoàn Quốc hội, Ban Cán sự Đảng Chính phủ để báo cáo Bộ Chính trị hay không.
Ông cũng yêu cầu, ở tất cả các khâu biên tập, phải đảm bảo dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm, dễ thực hiện, dễ kiểm tra, giám sát.