Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đánh giá, năng lực sản xuất ngày càng tăng của Việt Nam trong mảng công nghiệp vi mạch bán dẫn cùng nhiều sản phẩm điện tử - linh kiện khác là đặc biệt tốt và phù hợp với Hoa Kỳ.
Bộ trưởng Ngân khố Mỹ Janet Yellen đương nhiên bày tỏ ủng hộ chương trình viện trợ JETP trị giá 15 tỷ USD của nhóm các nước giàu G7 cho Việt Nam nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh.
Bà Yellen thăm Hà Nội: Mỹ coi trọng Việt Nam đến thế nào?
Ngồi thử trên một chiếc xe máy điện màu đỏ được sản xuất ở Hà Nội hôm thứ Năm, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen gửi đi thông điệp kép:
"Washington coi Việt Nam là đối tác chính cho cả năng lượng xanh và khả năng phục hồi chuỗi cung ứng", - Nikkei nhận định.
Dù rằng, tuyên bố điều này không nhằm vào Trung Quốc, tuy nhiên, bà Yellen đã ngầm dùng chính chuyến thăm đến Hà Nội để chứng minh rằng, sức mạnh sản xuất ngày càng tăng của Việt Nam trong lĩnh vực chất bán dẫn cùng nhiều sản phẩm quan trọng khác là tốt cho Hoa Kỳ.
Khả năng phục hồi "không đồng nghĩa là tự mình làm mọi thứ" và trong trường hợp của Mỹ, điều đó không có nghĩa là chấm dứt quan hệ thương mại với Trung Quốc "theo bất kỳ phương cách nào", bà Yellen nói với báo giới sau khi tham quan cơ sở sản xuất xe máy của một công ty khởi nghiệp ở Việt Nam.
"Tuy nhiên, chúng tôi muốn mở rộng hợp tác với nhiều quốc gia hơn nữa và chúng tôi coi Việt Nam là một đối tác tuyệt vời", - bà Yellen nhấn mạnh.
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Washington và Bắc Kinh, các công ty Mỹ như Tesla, Apple và HP đang tăng cường tìm kiếm nguồn cung ứng từ Việt Nam, nơi cũng là địa điểm sản xuất chip cho Intel và Samsung, Nikkei nhấn mạnh.
Như đã đề cập, Bộ trưởng Ngân khố Mỹ Janet Yellen đến Hà Nội sau các chuyến công du gần đây tới Trung Quốc và Ấn Độ - một điểm đến khác của các ông lớn công nghệ, điện tử thế giới trong bối cảnh các bên đều đang tìm cách chuyển dịch sản xuất khỏi nền kinh tế lớn nhất châu Á.
Sự chuyển mình trỗi dậy của Việt Nam
Như Sputnik đã thông tin, Hoa Kỳ và các quốc gia thuộc nhóm G7 cũng đang huy động 15,5 tỷ đô la viện trợ Việt Nam chuyển đổi xanh, theo chương trình quan hệ đối tác về chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP).
"Chúng tôi được khuyến khích bởi những khoản đầu tư ngày càng tăng mà các công ty đang thực hiện tại Việt Nam, từ những khoản đầu tư trong hệ sinh thái chất bán dẫn đến chuỗi cung ứng năng lượng sạch, đang tạo ra những cơ hội mới cho người lao động và doanh nghiệp Việt Nam", - bà Yellen phát biểu trước khi dùng bữa trưa với các nữ doanh nhân và chuyên gia kinh tế Việt Nam.
Người đứng đầu Bộ Ngân khố Mỹ Janet Yellen bắt đầu chuyến công du Việt Nam trong 2 ngày của mình bằng việc thúc đẩy phụ nữ tham gia vào nền kinh tế và cảm ơn Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã giải quyết "những lo ngại của Hoa Kỳ về các thông lệ tiền tệ của Việt Nam". Mỹ đã loại Việt Nam khỏi danh sách theo dõi về thao túng tiền tệ, đó là bước tiến quan trọng trong quan hệ kinh tế giữa Hà Nội và Washington.
Năm 2021, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng từng khẳng định, Việt Nam "không tạo lợi thế cạnh tranh không lành mạnh trong thương mại quốc tế" bằng các biện pháp điều động ngoại hối, qua đó giúp Việt Nam không bị thêm vào danh sách thao túng tiền tệ của Hoa Kỳ.
"Chính sách điều hành tiền tệ, tỷ giá hối đoái đã trở nên linh hoạt và minh bạch hơn", - Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ nhận đinh hôm thứ Năm tại các cuộc gặp với nhà cầm quyền Việt Nam cũng như lãnh đạo NHNN.
Năm ngoái, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ bảy của Hoa Kỳ, trong khi Mỹ là thị trường xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam. Thương mại giữa hai nước đạt tổng cộng 138 tỷ USD vào năm 2022. Đó là mức kỷ lục.
"Việt Nam đã đi từ một quốc gia nông nghiệp thành một cường quốc sản xuất, đón nhận một loạt các nhà đầu tư nước ngoài trong những năm gần đây, từ Uniqlo và BYD đến Nike và Lego", - Nikkei tái khẳng định.
Bộ trưởng Yellen đã có dịp chứng kiến sự chuyển mình nhanh chóng của Việt Nam trong chuyến đi ra ngoại ô Hà Nội, đi qua những cánh đồng lúa ngập nước và những ao nước xanh mướt dưới những tán lá chuối tươi non. Điểm đến của bà là Selex Motors, một công ty khởi nghiệp về xe điện đang tìm cách thuyết phục hàng triệu người lái xe máy sử dụng điện bằng cách cung cấp các trạm đổi pin EV lắp đặt quanh thành phố, giúp cho việc sạc xe điện của họ trở nên dễ dàng như đổ xăng tại trạm xăng.
"Đây là giấc mơ của chúng tôi, góp phần nhỏ bé của mình cho một Việt Nam thịnh vượng và bền vững – điều mà tôi gọi là giấc mơ Việt Nam", - CEO Selex Nguyễn Hữu Phước Nguyên nói với bà Yellen.
Bên cạnh việc xuất khẩu các tấm pin mặt trời sang Hoa Kỳ, Việt Nam là một trong số những nước nhận tài trợ khí hậu theo Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng của G7.
Trong nhiều chuyến công du nước ngoài, bà Yellen thường tổ chức các bữa ăn với các nữ lãnh đạo, những người mà bà tin rằng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định chính sách. Ở Hà Nội, bà một lần nữa đưa ra thông điệp của mình.
"Cá nhân tôi, với tư cách là một nhà kinh tế học, tôi biết mình có nhiều kinh nghiệm tương đồng với chính những đồng nghiệp - đã cùng tôi dùng bữa trưa… Tôi hiểu cảm giác đặc biệt khi bạn là người phụ nữ duy nhất chịu trách nhiệm phải ra quyết định", - bà Yellen bông đùa.
Mỹ đang rất quan tâm tới việc xây dựng chuỗi cung ứng
Ngay sau buổi làm việc với Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ, ông Nguyễn Hữu Phước Nguyên, CEO Selex Motors đã có cuộc trao đổi với báo chí liên quan đến tiềm năng hợp tác đảm bảo chuỗi cung ứng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Ông Nguyên nhấn mạnh, chuyến thăm của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen là vinh dự của Công ty và cá nhân ông.
CEO Selex Motors cho hay, một ngày Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam gọi thông báo Công ty Selex Motors được lựa chọn là nơi bà Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đến thăm khi đến Việt Nam. Có rất nhiều công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực năng lượng sạch được Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam gửi đề xuất lên và bà đã chọn công ty Selex Motors.
Ông Nguyên cho rằng, rất có thể hoạt động của Selex Motors đang nằm trong xu thế chung toàn cầu và các hoạt động được quan tâm vì có chiều sâu.
Theo lãnh đạo Selex Motors, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen rất ấn tượng về hoạt động của Selex Motor, về sản phẩm và công nghệ, hệ sinh thái của Selex Motors. Bà cho rằng đây là hướng đi rất đúng trong xu thế chuyển sang xe điện, chuyển đổi năng lượng sạch hiện nay.
"Bà tin tưởng rằng Việt Nam sẽ sớm trở thành một trung tâm trong cung ứng chuỗi giá trị, là đối tác tin cậy trong xu thế chuyển đổi năng lượng sạch", - Đầu tư Chứng khoán dẫn lời ông Nguyễn Hữu Phước Nguyên nhấn mạnh.
Thông tin về khả năng Mỹ hỗ trợ đầu tư cho các công ty khởi nghiệp ở Việt Nam, ông Nguyên cho biết:
"Hiện tại chưa có gì, nhưng qua tiếp xúc chúng tôi nhận thấy Mỹ đang rất quan tâm tới việc xây dựng một khu vực chuỗi cung ứng. Bởi sau đại dịch Covid-19, Mỹ thấy rằng việc phụ thuộc vào một quốc gia sẽ có nhiều rủi ro. Họ đang tìm và xây dựng khu vực có sức chống chịu cao và Việt Nam có thể đáp ứng".
Selex Motors thành lập tháng 6/2018 từ ý tưởng của ông Nguyễn Hữu Phước Nguyên, ông Nguyễn Trọng Hải và ông Nguyễn Đình Quảng.
Trong đó, ông Phước Nguyên và ông Trọng Hải đều có bằng Tiến sĩ ngành Cơ khí ở Đại học Michigan - Ann Arbor (Mỹ).
Selex Motors khởi nghiệp trong lĩnh vực xe điện, xây dựng hệ sinh thái từ sản xuất xe máy điện, pin, trạm đổi pin đến các thành phần quan trọng trên xe như điều khiển động cơ, bộ quản lý năng lượng, màn hình. Công ty Việt Nam này hiện có 10 bằng sáng chế, 5 thiết kế kiểu dáng công nghiệp và 4 nhãn hiệu được đăng ký bảo hộ.