Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, thời gian lái xe làm việc có thể được giám sát bằng dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình được các doanh nghiệp ghi nhận và truyền về Cục Đường bộ.
Trước đề xuất của Bộ Giao thông Vận tải, đại diện Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam đã bày tỏ sự không đồng tình. Chủ tịch Hiệp hội Nguyễn Văn Quyền cho rằng, việc điều chỉnh như trong dự thảo có nhiều điểm bất hợp lý.
Đề xuất của Bộ Giao thông Vận tải
Bộ Giao thông Vận tải đang lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật Đường bộ (tách ra từ Luật Giao thông đường bộ năm 2008).
Theo đó, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất, với phương tiện kinh doanh vận tải đường bộ, giờ làm việc của lái xe một ngày không quá 8 tiếng, thời gian lái xe liên tục không quá 4 tiếng, riêng ban đêm không quá 3 tiếng, thời gian nghỉ tối thiểu 30 phút.
Đối với tài xế taxi, xe buýt, cơ quan soạn thảo đề xuất thời gian nghỉ giữa hai lần lái xe liên tục tối thiểu 5 phút. Các xe khác thời gian nghỉ tối thiểu 15 phút.
Hiện tại, theo Điều 65 Luật Giao thông đường bộ hiện hành, đề thời gian làm việc của lái xe kinh doanh vận tải không được quá 10 giờ/ ngày, không lái xe liên tục quá 4 giờ.
40% các vụ tai nạn giao thông xảy ra nửa đêm
Thời gian qua, tại Việt Nam đã xảy ra một số vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng vào khung giờ ban đêm liên quan đến xe khách, xe tải. Do đó, một số chuyên gia giao thông đề xuất giảm thời gian lái xe vào ban đêm.
Theo đại diện Cục Đường bộ Việt Nam, báo cáo của Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) cho thấy, trong vòng 6 tháng đầu năm 2023, có 80% số vụ tai nạn giao thông là do người điều khiển sử dụng rượu bia, vi phạm tốc độ, đi không đúng làn đường, không chú ý quan sát gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Đặc biệt, có đến xấp xỉ 40% các vụ tai nạn giao thông xảy ra ở khung giờ nửa đêm về sáng (từ 0h đến 6h). Đây là thời điểm đường vắng, lái xe chạy tốc độ cao, thường chủ quan, mệt mỏi, điều khiển xe trong trạng thái buồn ngủ.
"Việc nghiên cứu giảm thời gian lái xe liên tục, tăng nghỉ ngơi cho tài xế trong khung giờ ban đêm là rất cần thiết", - đại diện Cục Đường bộ Việt Nam lý giải đề xuất của ban soạn thảo.
Bên cạnh đó, dù số vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe khách, xe tải có tỷ lệ thấp hơn so với xe máy nhưng khi xảy ra lại rất nguy hiểm vì đây là phương tiện thường chở nhiều người. Do đó, cơ quan soạn thảo nhận thấy, cần kiểm soát chặt chẽ hơn nữa và tạo điều kiện thuận lợi để tài xế có sức khỏe, tỉnh táo khi chạy xe, hạn chế tai nạn giao thông.
Giám sát bằng cách nào?
Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, thời gian lái xe làm việc có thể được giám sát bằng dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình được các doanh nghiệp ghi nhận và truyền về Cục Đường bộ.
Tại đây, dữ liệu sẽ được tổng hợp theo từng tháng. Những trường hợp vi phạm vượt quá thời gian lái xe liên tục sẽ được gửi về các sở giao thông vận tải địa phương để làm cơ sở xử lý.
Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng có trách nhiệm trực tiếp giám sát thời gian lái xe của các tài xế thông qua thiết bị giám sát hành trình trên xe. Từ đó có biện pháp nhắc nhở, cảnh báo nếu tài xế vi phạm nhằm đảm bảo an toàn cho hành khách, phương tiện.
Theo cơ quan soạn thảo, tại Trung Quốc, thời gian lái xe liên tục vào ban ngày không quá 4 giờ, ban đêm không quá 2 giờ và thời gian nghỉ ngơi cho mỗi lần dừng không dưới 20 phút. Ngoài ra, xe khách còn bị cấm chạy vào ban đêm trên một số tuyến đường có tiêu chuẩn di chuyển an toàn thấp.
Trong khi đó, Malaysia quy định tài xế xe vận tải thương mại không được lái xe liên tục quá 4 giờ. Tài xế phải được nghỉ 30 phút sau 4 giờ, nghỉ 1 ngày sau 6 ngày làm việc, nghỉ tối thiểu 12 giờ trước khi bắt đầu hành trình đầu tiên.
Phản ứng của Hiệp hội Vận tải ô-tô Việt Nam
Trước đề xuất của Bộ Giao thông Vận tải, đại diện Hiệp hội Vận tải ô-tô Việt Nam đã bày tỏ sự không đồng tình. Theo đó, Chủ tịch Hiệp hội Nguyễn Văn Quyền cho rằng, dự thảo Luật Đường bộ điều chỉnh thời gian lái xe liên tục từ 22h ngày hôm trước đến 6h ngày hôm sau có nhiều điểm bất hợp lý.
Cụ thể, người vận tải chuyên nghiệp thường làm thủ tục giao nhận hàng vào ban ngày. Trong khi đó, ban đêm xe tải hoạt động nhiều vì đường vắng, xe chạy thông suốt, giảm tiêu thụ nhiên liệu, giảm nguy cơ va chạm giao thông và hao mòn lốp.
Ông Quyền cho biết, nếu quy định này được ban hành sẽ có một lượng đáng kể xe chạy khung giờ 22h-6h chuyển sang 6h-22h để tài xế được chạy liên tục 4 giờ. Điều này càng làm tăng áp lực ùn tắc và nguy cơ tai nạn giao thông.
Ông Quyền cũng không tán thành đề xuất thời gian lái xe trong ngày không quá 8 giờ. Lý do, ông này cho rằng, "Luật Giao thông Đường bộ năm 2008 quy định lái xe không quá 10 giờ trong ngày là phù hợp". Nếu điều chỉnh như dự thảo được thông qua sẽ làm tăng chi phí cho doanh nghiệp.
"Với quy định hiện hành, nhiều chuyến xe chỉ cần 1-2 tài xế, nhưng theo đề xuất mới phải bố trí 2-3 người. Điều này khó khả thi vì hiện khó tuyển dụng người lái xe đường dài và điều này cũng làm tăng chi phí cho doanh nghiệp", - báo Vnexpress dẫn lời Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam phân tích.
Hiện Việt Nam có gần 90.000 đơn vị kinh doanh vận tải bằng ôtô được cấp phép, với khoảng 900.000 phương tiện. Trong số đó, có hơn 308.700 xe khách và 566.800 xe tải các loại. Số lượng tài xế kinh doanh vận tải đạt trên 1 triệu người.
Dự thảo Luật Đường bộ lần này cũng điều chỉnh thu phí cao tốc do nhà nước đầu tư, siết chặt điều kiện hoạt động của xe chở học sinh, cho phép trông giữ phương tiện dưới gầm cầu cạn, điều chỉnh quy định về xe du lịch, xe taxi...