Việcông Nguyễn Trường Sơn ký quyết định cho lưu hành kit test Việt Á có dấu hiệu phạm tội, tuy nhiên do ông Sơn không có động cơ vụ lợi, không được hưởng lợi nên được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cấp phép “để kịp có kit xét nghiệm phục vụ phòng chống dịch”
Kết luận của cơ quan điều tra ghi nhận, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn biết kit xét nghiệm là sản phẩm thuộc đề tài nghiên cứu do Bộ Kho học và Công nghệ giao Học viện Quân y chủ trì, là tài sản thuộc sở hữu Nhà nước.
Ông Sơn cũng biết các hồ sơ, tài liệu do Công ty Việt Á cung cấp không đầy đủ theo quy định về quản lý trang thiết bị y tế.
Tuy nhiên, do tham mưu của ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang Thiết bị và Công trình y tế, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn cấp số đăng ký sinh phẩm chẩn đoán Bộ Y tế, ông Sơn vẫn ký quyết định cấp số đăng ký lưu hành tạm thời cho Công ty Việt Á.
Tuy kit test vẫn thuộc quyền sở hữu của Bộ Khoa học và Công nghệ, và Bộ này chưa có quyết định giao quyền sở hữu cho Việt Á, ông Nguyễn Trường Sơn vẫn ký quyết định cấp số đăng ký lưu hành chính thức cho công ty này.
Làm việc với cơ quan điều tra, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế thừa nhận Việt Á chưa đủ điều kiện để được cấp số đăng ký lưu hành. Mặc dù vậy, ông vẫn ký cho lưu hành tạm thời để kịp có kit xét nghiệm phục vụ phòng chống dịch.
"Nhận thức pháp luật hạn chế, không được theo dõi về quy trình thẩm định nên chưa tiếp cận hồ sơ của Công ty Việt Á", - ông Sơn khai.
Do đó, ông không nhận thức được doanh nghiệp này không đủ điều kiện đăng ký lưu hành kit xét nghiệm.
Về việc ký quyết định cấp số lưu hành chính thức cho Việt Á, ông Sơn cho biết Hội đồng tư vấn và Vụ Trang thiết bị và Công trình có báo cáo thể hiện doanh nghiệp đủ điều kiện cấp số.
Thời điểm đó, ông cũng biết Việt Á còn thiếu một số điều kiện nhưng vì "tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, khẩn cấp", lại thêm Chính phủ chỉ đạo khẩn trương có sinh phẩm phòng, chống dịch nên ông vẫn ký.
Ông Nguyễn Trường Sơn không có động cơ vụ lợi
Ông Nguyễn Trường Sơn khẳng định, ông không được hưởng lợi từ Phan Quốc Việt hay Việt Á, cũng không có động cơ cá nhân khi ký các quyết định liên quan công ty này.
Theo đánh giá của cơ quan điều tra, hành vi của nguyên Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn có dấu hiệu của tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại Điều 356 Bộ luật hình sự.
Tuy nhiên, việc ông Sơn ký quyết định cấp số đăng ký lưu hành không phải là nhiệm vụ thường xuyên. Trên thực tế, việc ký quyết định này thuộc chức năng, nhiệm vụ của Thứ trưởng Trương Quốc Cường nhưng do ông Cường đề xuất phân công người khác nên Bộ Y tế phân công ông Sơn ký.
Ngoài ra, bản thân ông Nguyễn Trường Sơn cũng không thông đồng, thỏa thuận để làm lợi cho Công ty Việt Á, không được hưởng lợi và không có động cơ vụ lợi hay động cơ cá nhân nào khác.
Liên quan đến vụ việc, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đã bị kỷ luật cảnh cáo về Đảng theo quyết định của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, kỷ luật cảnh cáo về chính quyền theo quyết định của Thủ tướng.
Do đó, căn cứ điểm c, khoản 2, Điều 29 Bộ luật Hình sự và điểm b, khoản 3, Điều 5 Nghị quyết 03/2020 của Hội đồng thẩm phán, cơ quan điều tra miễn trách nhiệm hình sự cho ông Nguyễn Trường Sơn, không khởi tố điều tra, không đề nghị truy tố.
Không xem xét trách nhiệm hình sự ông Trương Quốc Cường
Ngoài ông Sơn, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an còn xác định ông Trương Quốc Cường có dấu hiệu né tránh, đùn đẩy trách nhiệm cho ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, kiểm tra, chỉ đạo kết luận kiểm tra giá hiệp thương, dẫn đến việc Công ty Việt Á nâng giá kit xét nghiệm.
Tuy nhiên, cơ quan điều tra xác định ông Cường không thông đồng, thỏa thuận để làm lợi cho ông Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á, không được hưởng lợi, không có động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác.
Kết luận điều tra ghi nhận, trách nhiệm chính trong sai phạm kiểm tra giá thuộc về Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, người trực tiếp phụ trách Vụ Kế hoạch và tài chính (Bộ Y tế).
Việc không có kết quả kiểm tra giá hiệp thương là chủ đích của ông Nguyễn Thanh Long và lãnh đạo Vụ Kế hoạch và tài chính. Do đó, cơ quan điều tra không xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Trương Quốc Cường.