Cụ thể, Cục này cho hay, Điều 4 Quyết định 24/2017 quy định các thành phần cấu thành lên giá bán lẻ điện bình quân hàng năm bao gồm chi phí của các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, điều độ hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện lực, chi phí dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, chi phí quản lý chung của EVN và các khoản chi phí khác chưa được tính vào giá điện.
Đối với các khoản chi phí khác chưa được tính vào giá điện, quyết định 24 đã bao gồm khoản chênh lệch tỉ giá đánh giá lại, cùng các khoản chi phí đã phát sinh nhưng chưa được tính vào giá điện trong các lần điều chỉnh trước, sẽ được xem xét để tính toán phân bổ vào giá điện của kỳ tới.
Theo Bộ Công Thương, trước đây khi ban hành quyết định 24, chênh lệch tỉ giá là khoản chi phí lớn nhất thường bị treo, chưa hạch toán vào giá thành sản xuất kinh doanh điện, giá điện, hoặc chỉ được hạch toán phân bổ một phần tùy tình hình tài chính mỗi năm.
Tuy nhiên, từ giữa quý 1/2022, giá nhiên liệu thế giới đã tăng cao do ảnh hưởng của tình hình địa chính trị thế giới. Từ đó, tăng chi phí mua điện từ các nhà máy điện sử dụng nhiên liệu nhập khẩu hoặc có giá nhiên liệu tham chiếu theo giá thị trường.
Chi phí mua điện tăng cao, nhưng giá bán lẻ điện được giữ ổn định, dẫn đến kết quả sản xuất kinh doanh điện của EVN năm 2022 lỗ hơn 26.000 tỉ đồng.
Cục Điều tiết điện lực nhấn mạnh việc điều chỉnh tăng giá bán lẻ điện bình quân năm 2023 ở mức 3% từ ngày 4/5 để đảm bảo tác động đến kinh tế vĩ mô, sản xuất của doanh nghiệp và đời sống của người dân là nhỏ nhất cũng đã giải quyết một phần khó khăn cho tình hình tài chính và dòng tiền của EVN, tuy nhiên chi phí năm 2023 tiếp tục bị dồn tích do mức điều chỉnh giá điện chưa đủ thu hồi chi phí đầu vào hình thành giá.
"Do đó, các khoản chi phí đầu vào hai năm qua, theo Quyết định 24, sẽ được thu hồi qua các lần điều chỉnh giá tiếp theo. Mặt khác, theo Luật Giá 2023, giá điện cần bù đắp đủ chi phí thực tế hợp lý và có lợi nhuận phù hợp cho EVN", đại diện cơ quan quản lý điện lực cho hay.
Dự thảo quyết định thay thế Quyết định 24 quy định các khoản chi phí khác chưa được phân bổ vào giá điện cần xác định theo báo cáo tài chính đã kiểm toán, tức theo giá thành thực tế và có sự kiểm tra, giám sát của liên bộ, ngành.
Cơ quan này khẳng định sẽ phối hợp với Bộ Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp rà soát phương án phân bổ các khoản chi phí chưa được tính vào giá điện do EVN đề xuất để báo cáo Thủ tướng xem xét. Việc này nhằm đảm bảo đúng quy định pháp luật.
"Nếu không có quy định cụ thể về việc xem xét thu hồi lỗ sản xuất kinh doanh điện trong quá khứ sẽ có thể ảnh hưởng đến khả năng phát triển và bảo toàn vốn Nhà nước của EVN, nếu hoạt động sản xuất kinh doanh thua lỗ kéo dài", Cục Điều tiết Điện lực giải thích.