Tại Hội thảo mức sinh thấp tại Việt Nam: Thực trạng và giải pháp, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết Việt Nam đang đối mặt với thực trạng chênh lệch mức sinh đáng kể giữa các vùng thực trạng chênh lệch mức sinh đáng kể, tập trung ở khu vực Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và duyên hải miền Trung. Các tỉnh mức sinh thấp có quy mô dân số là 37,9 triệu người chiếm khoảng 39,4% dân số cả nước sẽ tác động rất lớn đến phát triển bền vững cho cả nước.
Bên cạnh đó, Việt Nam là một trong các quốc gia có tỷ lệ vô sinh cao (khoảng 7,7%), trong đó vô sinh nguyên phát là 3,9% và vô sinh thứ phát là 3,8%, ảnh hưởng đến hàng triệu cá nhân, cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn.
"Đáng chú ý, mức sinh thấp không chỉ diễn ra ở một số đô thị, nơi có điều kiện kinh tế phát triển mà còn xuất hiện ở nhiều tỉnh có điều kiện kinh tế xã hội còn khó khăn ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nơi chiếm vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, đảm bảo an ninh quốc gia về lương thực", Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương nói.
Theo Tổng cục Thống kê, năm 2021, mức sinh của khu vực thành thị, toàn bộ các tỉnh, thành phố vùng Đông Nam bộ (trừ Bình Phước) và vùng Đồng bằng sông Cửu Long có mức sinh thực tế dưới mức sinh thay thế. Trong đó, mức sinh tại khu vực Đông Nam bộ giảm xuống rất thấp, còn 1,56, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long là 1,8, một số tỉnh, thành phố có mức sinh rất thấp tới 1,48 con.
ThS Mai Trung Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ Quy mô Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình) lo ngại nếu mức sinh này giảm xuống dưới 1,3 thì hầu như không có khả năng hồi phục về mức sinh thay thế.
Để giải quyết chênh lệch mức sinh, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 588/QĐ-TTg phê duyệt chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp với các vùng, đối tượng đến năm 2030. Bộ trưởng Bộ Y tế đã có quyết định số 2324/QĐ-BYT ban hành Kế hoạch hành động thực hiện, trong đó, nêu rõ cần đạt mục tiêu đến năm 2030 của vùng mức sinh thấp là Tăng 10% tổng tỷ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có dưới 2 con).