Báo Xây dựng dẫn báo cáo của Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Hoàng Hải khẳng định, cùng với các nút thắt về pháp lý, nguồn vốn, thì niềm tin của khách hàng, nhà đầu tư” chính là “chốt chặn cuối cùng” cần giải tỏa để thị trường bất động sản thực sự trở về trạng thái bình thường mới.
Tín hiệu tích cực của thị trường bất động sản
Ngành bất động sản Việt Nam sau một năm sóng gió dường như đã qua cơn bĩ cực. Thị trường bất động sản đã có những dấu hiệu tích cực hơn.
Ngày 13/11, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị Tín dụng đối với Bất động sản và phát triển nhà ở xã hội có sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng.
Hội nghị được tổ chức nhằm triển khai tích cực Công điện số 993/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, rà soát đánh giá cụ thể tình hình thị trường bất động sản và tín dụng bất động sản.
Phát biểu tại đây, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho hay, trong thời gian qua, trước những khó khăn của doanh nghiệp bất động sản, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quan trọng.
Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, của các Bộ, ngành, địa phương, trong đó có Bộ Xây dựng, và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã hết sức tích cực nắm bắt tình hình, đánh giá cụ thể những khó khăn vướng mắc liên quan tới lĩnh vực kinh doanh bất động sản, để từ đó triển khai các giải pháp tháo gỡ, hướng dẫn cụ thể cho các dự án bất động sản.
Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều lãnh đạo, chỉ đạo rất cụ thể, hiệu quả thông qua những biện pháp giảm lãi suất, và thực tế lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại hiện nay đã giảm rất nhiều so với thời điểm đầu năm 2022. Các Bộ ngành, địa phương cũng đã tham gia rất tích cực trong việc tháo gỡ khó khăn cho dự án và đã có diễn biến rất tốt trong thời gian vừa qua.
Bộ trưởng Xây dựng nhấn mạnh: “Hiện tại, Chính phủ và các bộ, ngành đang tích cực rà soát để sửa đổi bổ sung các pháp luật có liên quan tới khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp bất động sản để tháo gỡ một cách căn cơ, lâu dài”.
Đối với thị trường bất động sản, Chính phủ đang trình Quốc hội sửa đổi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật các tổ chức tín dụng ... dự kiến sẽ được thông qua trong thời gian tới.
Báo Xây dựng (Bộ Xây dựng) dẫn phát biểu của Bộ trưởng cho biết, với sự tham gia đông đảo, nhiệt tình của các bên liên quan bao gồm cả các cấp chính quyền, doanh nghiệp, các hiệp hội nghề nghiệp và người dân để cùng giải quyết khó khăn, vướng mắc của thị trường bất động sản, đến thời điểm này theo các đánh giá của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, thị trường bất động sản đã có những dấu hiệu tích cực hơn.
“Có thể nói rằng vẫn còn nhiều khó khăn nhưng thị trường đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất”, - Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị chia sẻ.
Thị trường khỏi nguy cơ “mất phanh” và đang lấy lại đà
Báo cáo tại hội nghị, ông Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng, thông tin:
“Những nỗ lực từ nhiều phía (Chính phủ, các bộ ngành, hệ thống ngân hàng, bản thân doanh nghiệp bất động sản, Môi giới bất động sản...) đã góp phần tích cực nhằm “giữ” thị trường bất động sản. Tuy thị trường chưa đủ lực để có thể “vượt dốc” nhưng cơ bản đã thoát khỏi nguy cơ “mất phanh” và đang lấy lại đà”.
Các cơ chế, chính sách thúc đẩy cho thị trường đã bắt đầu có dấu hiệu được hấp thụ. Lượng giao dịch trên toàn thị trường tăng dần theo thời gian. Bắt đầu xuất hiện nhiều điểm sáng hơn trong bức tranh tổng thể của thị trường. Đó là những địa phương có kinh tế phát triển, được quan tâm, chú trọng thúc đẩy đầu tư hạ tầng, giao thông, có nhiều nguồn cung phù hợp với nhu cầu như Hà Nội, Hải Phòng, Lào Cai, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh…
Các địa phương đều tích cực vào cuộc, chung tay gỡ rối cùng doanh nghiệp bất động sản như: Hà Nội, Hải Dương, Đồng Nai.
Theo Cục trưởng Hoàng Hải, về nguồn cung, cơ cấu loại hình sản phẩm bất động sản nói chung chỉ có 40% là dự án nhà ở, 30% là dự án du lịch nghỉ dưỡng, còn lại là các dự án thuộc loại hình khác.
Số lượng dự án nhà ở thương mại hoàn thành trên cả nước có xu hướng giảm trong thời gian gần đây. Phân khúc nhà phố, biệt thự, liền kề có tăng nhưng số lượng không nhiều.
Theo báo cáo, cơ cấu sản phẩm nhà ở vẫn không hợp lý, dư thừa sản phẩm, phân khúc cao cấp trong khi “thiếu nhà ở vừa túi tiền, đặc biệt thiếu nhà ở cho công nhân, nhà ở xã hội”, nhà ở có giá phù hợp với khả năng chi trả của các đối tượng thu nhập thấp tại đô thị.
“Nguyên nhân là nhiều doanh nghiệp bất động sản thận trọng hơn trong việc đưa sản phẩm ra thị trường; thiếu quỹ đất sạch, vấn đề tài chính liên quan đến đất đai, khó khăn tiếp cận nguồn vốn, các tồn tại chưa tháo gỡ về pháp lý dự án...”, - ông Hải báo cáo.
Cơ cấu nguồn cung phần lớn vẫn là các sản phẩm thấp tầng, đất nền, chiếm 54% tổng lượng cung nhà ở cả nước. Nguồn cung mới tập trung chủ yếu ở thị trường khu vực phía Nam (chiếm 40% cả nước). Phân khúc căn hộ trung cấp (25-50 triệu/m2) và cao cấp (50-80 triệu/m2) tiếp tục dẫn đầu nguồn cung căn hộ mới trong quý, chiếm lần lượt 58% và 26% tổng nguồn cung căn hộ đang mở bán. Phân khúc căn hộ giá vừa phải (dưới 25 triệu/m2) tiếp tục khan hiếm.
Về dự án đang triển khai, so với quý I, số lượng dự án đang triển khai xây dựng quý III tăng lên 123.64%. Nguyên nhân cơ bản là do có nhiều dự án đã được tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về pháp lý… nên số lượng dự án được cấp phép đầu tư, được triển khai xây dựng tăng lên trong quý vừa qua.
Về lượng giao dịch được cải thiện qua từng quý. Cụ thể, quý 3 ghi nhận gần 6.000 giao dịch, gấp 1,5 lần so với quý II, hơn 2 lần so với quý I, Tuy nhiên, vẫn chỉ bằng khoảng 10% so với thời điểm trước dịch COVID-19. Tính chung 9 tháng năm nay, lượng giao dịch chỉ bằng khoảng 50% so với cùng kỳ năm trước.
“Chốt chặn cuối cùng”
Về hoạt động của doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản cho hay, thực trạng sức khỏe của các doanh nghiệp bất động sản đã có dấu hiệu được cải thiện. Tuy nhiên, chưa phải hoàn toàn và vẫn đang rất khó khăn.
Điều này được thể hiện bởi: Số lượng doanh nghiệp bất động sản quay trở lại hoạt động, tuyển dụng ghi nhận tăng ở một số địa phương có thị trường bất động sản phục hồi tốt. Tính đến cuối tháng 8, có 1.721 doanh nghiệp bất động sản quay trở lại hoạt động, tăng 102% so với cùng kỳ năm 2022.
9 tháng đầu năm 2023, số lượng doanh nghiệp thành lập mới trong lĩnh vực bất động sản gấp 3,5 lần số lượng doanh nghiệp bất động sản giải thế với 3.394 doanh nghiệp nhưng vẫn giảm tới 52,4% so với cùng kỳ năm 2022.
“Mỗi tháng vẫn có khoảng 107 doanh nghiệp bất động sản rời khỏi thị trường. Riêng với các sàn giao dịch bất động sản: 20% sàn tiếp tục đối diện nguy cơ giải thể, phá sản; 40% sàn đang phải nỗ lực chống đỡ để duy trì, chỉ còn hoạt động với một vài nhân sự nòng cốt, phải cố gắng cầm cự, “sống bằng niềm tin” thị trường bất động sản sẽ khôi phục vào cuối năm 2023”, - Cục trưởng Hoàng Hải nêu.
Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS cho biết, doanh nghiệp bất động sản còn hoạt động, tiếp tục gặp khó khăn về nguồn vốn do không bán được hàng, không huy động được nguồn vốn trả trước của khách hàng.
Báo cáo của đại diện Bộ Xây dựng đánh giá, đây là khoảng thời gian hết sức quan trọng, mang tính quyết định cho sự “chuyển mình” của thị trường bất động sản.
“Cùng với các nút thắt về pháp lý, nguồn vốn, thì niềm tin của khách hàng, nhà đầu tư chính là “chốt chặn cuối cùng” cần giải tỏa để thị trường bất động sản thực sự trở về trạng thái bình thường mới”, - ông Hải khẳng định.