Thống đốc Nguyễn Thị Hồng: Ngân hàng Nhà nước chèo chống qua biến cố lịch sử như SCB

Đối với lĩnh vực bất động sản, người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước khẳng định, NHNN chưa bao giờ cấm cho vay trong lĩnh vực này mà chỉ đưa ra các quy định kiểm soát rủi ro mà ở đây là lo rủi ro kỳ hạn. Do đó, cần có sự đồng hành, nỗ lực của các Bộ, ngành địa phương, nhất là về vấn đề vướng mắc pháp lý.

Phát biểu tại Hội nghị tháo gỡ khó khăn về tăng trưởng tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô chiều 7/12, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã có một số chia sẻ quan trọng.

Theo Thời báo Ngân hàng dẫn lời Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, năm nay Ngân hàng Nhà nước đã điều hành chính sách tiền tệ “trong bối cảnh vô cùng khó khăn”.

Cụ thể, chính sách tiền tệ vừa phải giải quyết vấn đề nội tại của ngành, vừa phải ứng phó nhanh nhạy trước bối cảnh kinh tế thế giới diễn biến khó lường. Nền kinh tế Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng tương đối lớn.

Theo Thống đốc, tuy nhiên, dưới dự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ cùng sự phối hợp với các bộ, ngành, ngành Ngân hàng trong thời gian vừa qua đã nhiều nỗ lực cố gắng và đạt được những kết quả quan trọng.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng dẫn chứng, điều hành chính sách tiền tệ góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đặc biệt giảm mặt bằng lãi suất, ổn định tỷ giá, triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy tín dụng.

Thống đốc Hồng lưu ý, dù đạt được kết quả tích cực, nhưng Ngân hàng Nhà nước cũng nhận thấy, cần tiếp tục tập trung chỉ đạo quyết liệt hơn nữa, thực hiện các giải pháp góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển kinh tế. Trong đó, đặc biệt là các giải pháp ưu tiên tăng trưởng kinh tế liên quan đến lãi suất, tiếp cận tín dụng…

Lãnh đạo NHNN nhắc lại, điều hành tăng trưởng tín dụng là rất khó vì bản thân nội tại nền kinh tế Việt Nam, nhu cầu vốn đầu tư đã phụ thuộc rất nhiều vào vốn ngân hàng.

Hiện tỷ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam trên 125%. Các tổ chức quốc tế cũng đã cảnh báo Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ tín dụng/GDP cao nhất trong nhóm nước có thu nhập trung bình nhưng năm 2023 vốn đầu tư nền kinh tế lại gặp khó khăn.

Thị trường bất động sản, trường trái phiếu doanh nghiệp ách tắc nên gần như doanh nghiệp không phát hành trái phiếu doanh nghiệp, áp lực đổ dồn lên tín dụng ngân hàng vốn đã khó lại càng khó hơn.

Trong bối cảnh đặc thù như vậy, Chính phủ cũng rất quan tâm vấn đề tăng trưởng tín dụng. Thống đốc Hồng chia sẻ, về phía ngành Ngân hàng, chưa năm nào mà đến tháng 7, Ngân hàng Nhà nước đã phân bổ hết chỉ tiêu tín dụng cả năm. Trên cơ sở đánh giá khả năng tăng trưởng tín dụng, đến cuối tháng 11/2023 NHNN đã tiếp tục điều chỉnh chỉ tiêu tín dụng với tỷ lệ lớn đối với các tổ chức tín dụng.

Đối với kiến nghị của các hiệp hội, doanh nghiệp liên quan việc hạ lãi suất, Thống đốc cho biết, thực tế, bất chấp lãi suất thế giới tăng cao, nhiều nước vẫn tăng lãi suất để thắt chặt tiền tệ nhưng năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã mạnh dạn điều chỉnh giảm 4 lần lãi suất điều hành, điều tiết tiền tệ hợp lý, các khoản cho vay mới bình quân của 10 tháng năm nay đã giảm khoảng 3%.

Lãnh đạo NHNN lưu ý, mức lãi suất cho vay mới đã trở về trước đại dịch COVID-19 và khẳng định, đây là 1 nỗ lực rất lớn của ngành Ngân hàng. Thống đốc cũng đề nghị các ngân hàng tiếp tục tiết giảm chi phí để có thể tiếp tục giảm lãi suất.

Tổng hợp các ý kiến đại biểu tại Hội nghị, Thống đốc NHNN nhận thấy cần tập trung 3 nhóm vấn đề chính.

Đó là tiếp cận vốn (điều kiện vay vốn); tài sản bảo đảm và cơ cấu lại khoản nợ, giữ nguyên nhóm nợ.

Thông tin thêm về dư nợ tín dụng, Thống đốc cho biết, tính đến tháng 10/2023, theo báo cáo doanh số cho vay của hệ thống đạt 17,6 triệu tỷ đồng như vậy cao hơn cả năm 2021 (17,4 triệu tỷ đồng). Chỉ còn 1 tháng nữa kết thúc năm 2023, khả năng con số này có thể đạt trên 19 triệu tỷ đồng.

Lãnh đạo NHNN cũng nêu, trong phần đánh giá tín dụng của các nước trên thế giới cũng đều tăng chậm không riêng Việt Nam do tổng cầu thế giới giảm. Cũng như các nước trên thế giới, đối với bài toán vốn trung, dài hạn tại Việt Nam cũng cần thận trọng làm sao huy động vốn ngắn hạn chỉ cho vay ngắn hạn, đảm bảo khả năng chi trả khi người dân rút tiền.

Đối với tín dụng bất động sản, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng tái khẳng định, Ngân hàng Nhà nước “chưa bao giờ cấm cho vay lĩnh vực này, mà chỉ đưa ra các quy định kiểm soát rủi ro ở đây là lo rủi ro kỳ hạn”.

Thống đốc lý giải, nếu ngân hàng tập trung cho vay dài hạn đến khi người dân rút tiền lại phải đối mặt rủi ro thanh khoản. Các ngân hàng cân đối tính khả thi dự án, khả năng thu hồi nợ cũng như giải quyết vấn đề vướng mắc pháp lý để cho vay khách hàng.

Về tài sản đảm bảo, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, trong hoạt động cấp tín dụng không có quy định nào bắt buộc các tổ chức tín dụng cho vay khách hàng phải có tài sản đảm bảo mà có thể vay không có tài sản đảm bảo thế chấp, còn việc định giá tài sản đảm bảo để cho vay bao nhiêu thuộc thẩm quyền của tổ chức tín dụng.

Vì vậy, Thống đốc đề nghị các ngân hàng ghi nhận ý kiến đề xuất làm sao trong quá trình cho vay vừa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp vừa đảm bảo chặt chẽ.

Với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhằm tạo điều kiện, cải thiện khả năng tiếp cận vốn tín dụng của các doanh nghiệp này, cùng với ngành ngân hàng, bà Hồng cho rằng, cần đẩy mạnh vai trò, giải pháp từ các Quỹ như Quỹ Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa, Quỹ bảo lãnh tín dụng Doanh nghiệp nhỏ và vừa…

Liên quan đến hành lang pháp lý, Ngân hàng Nhà nước đang rà soát sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật và vẫn dựa trên nguyên tắc tháo gỡ khó khăn nhưng phải quản lý chặt chẽ rủi ro, đảm bảo an toàn hệ thống.

Đối với vấn đề điều hành tăng trưởng tín dụng, Thống đốc cho biết Ngân hàng Nhà nước xem xét, đánh giá lại toàn bộ quá trình điều hành chỉ tiêu room tín dụng những mặt được cũng như chưa được.

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước đề nghị tổ chức tín dụng “cố gắng nhất có thể” để tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp.