Dù vậy, TS. Nguyễn Sĩ Dũng cũng cho rằng, chống tham nhũng những cũng cần đảm bảo an toàn pháp lý cho bộ máy, bởi nếu để bộ máy sợ đến mức không dám làm gì, kinh tế Việt Nam sẽ vô cùng khốn đốn.
Báo Dân trí dẫn lại phát biểu của vị chuyên gia kiến nghị, không nên chính trị hóa những chuyện liên quan đến nền công vụ.
Ý kiến chuyên gia
Như Sputnik đề cập, ngày 12/12, Ban Tuyên giáo Trung ương đã phối hợp với Báo Điện tử Đảng Cộng sản tổ chức Diễn đàn Kinh tế Việt Nam qua nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng.
Phát biểu tại sự kiện, TS. Nguyễn Sĩ Dũng (nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội) cho rằng, nhìn từ góc độ một chuyên gia, ông nhận thấy kinh tế Việt Nam có những tiến bộ đáng ghi nhận so với các nước xung quanh, kinh tế vĩ mô ổn định, dù phát triển còn chậm hơn tốc độ đề ra nhưng vẫn ở mức tương đối.
Đặc biệt, ông Dũng đánh giá, Việt Nam làm ngoại giao kinh tế rất giỏi. Với chính sách "ngoại giao cây tre", Việt Nam đã tạo điều kiện làm bạn và hợp tác với tất cả các nước.
"Đó là điều chưa từng có", - báo Dân trí dẫn lời TS. Nguyễn Sĩ Dũng.
Đề cập đến chuyến thăm của CEO Tập đoàn Nvidia Jensen Huang, ông Dũng nói sự kiện này đánh dấu định hướng ngoại giao kinh tế đã chuyển sang chất lượng cao hơn, như hợp tác làm chip bán dẫn.
Dù vậy, TS. Nguyễn Sĩ Dũng cảnh báo, vẫn còn nhiều thách thức đặt ra do Việt Nam phải chịu ảnh hưởng lớn từ nền kinh tế thế giới. Ông lưu ý các lĩnh vực như việc làm, dệt may bị ảnh hưởng nhiều khi số lượng người mất việc lớn, làm cho đời sống người lao động khó khăn.
"Những ngành dệt may, da giày tạo nhiều công ăn việc làm, mang lại đời sống tốt hơn, khá giả hơn cho hàng triệu lao động, sắp tới sẽ rất khó khăn", - chuyên gia cảnh báo.
Theo ông, những điều này có tác động trực tiếp và tiêu cực đến kinh tế Việt Nam. Do vậy, sắp tới phải làm thế nào để tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế, tránh phụ thuộc hoàn toàn vào nước ngoài.
Về định hướng xuất khẩu, chuyên gia nói đây là chính sách lớn, vì giá trị của nền kinh tế Việt Nam có tới 70% là xuất khẩu. Trên thực tế, Việt Nam đang phụ thuộc nhiều vào thị trường thế giới. Do vậy, rủi ro có thể xảy ra nếu không có chính sách khai thác cân bằng với trong nước.
"Xuất khẩu ra thị trường thế giới vẫn là định hướng nên giữ, nhưng rõ ràng cần chiến lược để thúc đẩy khai thác thị trường nội địa bởi đây là thị trường rất quan trọng", - chuyên gia đề xuất cần cân đối lại định hướng xuất khẩu.
TS. Nguyễn Sĩ Dũng cũng chỉ ra vấn đề về chính sách thuế, khi so với thế giới, chính sách thuế của Việt Nam cao hơn, mà điển hình là thuế thu nhập doanh nghiệp. Điều này khiến doanh nghiệp phải tìm nơi đầu tư ở những nơi có thuế thấp hơn. Đây cũng là câu trả lời cho vấn đề "Vì sao doanh nghiệp Việt Nam lại sang Singapore khởi nghiệp?".
Đặc biệt, liên quan thể chế, TS. Nguyễn Sĩ Dũng lưu ý vấn đề chống tham nhũng nhưng phải đảm bảo an toàn pháp lý cho bộ máy, xem đây là vấn đề rất quan trọng.
"Đặc biệt, Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản là các nước Đông Bắc Á, bộ máy Nhà nước có vai trò rất quan trọng trong phát triển kinh tế, khác với các nước châu Âu", - ông Dũng lưu ý.
Theo chuyên gia, nếu bộ máy “sợ đến mức không dám làm” như vừa qua, thì nền kinh tế Việt Nam sẽ vô cùng khốn đốn. Ông Dũng cho rằng, phải đảm bảo an toàn cho bộ máy, và "cái gì đúng, thủ tục đúng thì làm, không nên chính trị hóa những chuyện liên quan đến nền công vụ".
Không gian phát triển của Việt Nam được mở rộng
Về phần mình, PGS.TS Trần Đình Thiên (nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Khoa học kinh tế Việt Nam) cho rằng, giữa một thế giới có nhiều bất ổn, kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, đã là một thành công. Tuy vậy, vẫn còn những vấn đề bất cập trong nội tại nền kinh tế, cần phải được đánh giá, nghiên cứu và đưa ra giải pháp.
"Kinh tế Việt Nam chưa bao giờ khó như hiện nay. Cần đánh giá lại để phát hiện ra những vấn đề của nền kinh tế. Kinh tế sáng nhưng sáng ra sao? Vì sao doanh nghiệp vừa qua rời bỏ, đóng cửa nhiều đến vậy?", - ông Thiên lưu ý.
PGS.TS Trần Đình Thiên cũng cho rằng, nếu đánh giá đúng sẽ nhận diện được những vấn đề lớn trong phát triển.
Về cải cách thể chế, ông Thiên nhận định Việt Nam đã có nhiều thay đổi, đặc biệt là trong 3 năm qua, quãng thời gian “cực kỳ bất thường” của kinh tế thế giới và cả Việt Nam. Trong bối cảnh đó, việc vừa điều chỉnh chính sách, vừa giữ vững lập trường đường lối, là rất khó.
"Trong bối cảnh sóng gió và biến động kinh khủng như vậy, bên cạnh việc kiên định những cái "bất biến", Việt Nam vẫn có những cái "ứng vạn biến", mà nhờ vào đó để ứng phó được với khó khăn", - báo Dân trí dẫn lời ông Trần Đình Thiên.
Chuyên gia cũng cho rằng, công tác cải cách về thể chế, chính sách cần căn cơ hơn, đồng thời lấy dẫn chứng vừa qua, liên quan đến đầu tư công, phát triển kinh tế tư nhân hay tình hình của hệ thống ngân hàng, Chính phủ đã nỗ lực giải quyết và đạt kết quả, nhưng vẫn còn nhiều việc chưa làm được.
Nói tóm lại, theo ông Thiên, từ Đại hội XIII đến nay, không gian phát triển của Việt Nam đã được mở rộng, không bị "đóng cứng" như trước. Ông cũng nhắc đến việc nhiều tập đoàn công nghệ gần đây vào Việt Nam tìm hiểu cơ hội và đặt nền móng đầu tư, đồng thời đề xuất thay đổi cách tiếp cận để định hình chiến lược, tìm kiếm giải pháp hiệu quả hơn trong nửa nhiệm kỳ sau và nhiệm kỳ tới.
Để đạt được mục tiêu chung của cả nhiệm kỳ Đại hội XIII, các đại biểu nhấn mạnh, cần chủ động phân tích, dự báo diễn biến các thị trường để ứng phó phù hợp, tiếp tục bình ổn lành mạnh hóa các thị trường từ chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, xăng dầu... nhằm củng cố niềm tin nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân. Ngoài ra, cũng cần đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ dự án, giải phóng mặt bằng, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, kịp thời tháo gỡ vướng mắc trong triển khai, chú trọng cơ cấu lại nền kinh tế nhằm thu hút và phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn.