Nợ công Việt Nam khoảng 36,6% GDP

Đáng chú ý, các tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới như Fitch Ratings, S&P, Moody’s đều đánh giá cao công tác quản lý nợ và nỗ lực điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ Việt Nam.

Theo cổng thông tin Bộ Tài chính, ngày 20/12/2023, Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và phương hướng nhiệm vụ năm 2024.

Trình bày báo cáo tổng kết năm 2023, bà Nguyễn Xuân Thảo, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính cho biết, các chỉ tiêu an toàn nợ được kiểm soát chặt chẽ, nằm trong giới hạn được Quốc hội phê chuẩn, hiệu quả công tác quản lý nợ công, nợ Chính phủ được giữ vững.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến cuối năm 2023, dư nợ công Việt Nam khoảng 36,6% GDP, dư nợ Chính phủ khoảng 33,8% GDP, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ khoảng 18,8% thu ngân sách Nhà nước.

Ngoài ra, nợ được Chính phủ bảo lãnh tiếp tục xu hướng giảm mạnh, từ mức 8,8% GDP năm 2015, xuống còn khoảng 3-4% GDP năm 2023.

Đây là thành tích kiểm soát nợ công rất đáng khích lệ đặt trong bối cảnh Việt Nam đã phải đối mặt với không ít rủi ro, thách thức từ bên ngoài, trong đó có những vấn đề vượt khỏi khả năng dự báo đã tác động xấu, ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế.

Báo cáo của Bộ Tài chính cho biết, cơ cấu nợ của Việt Nam đã thay đổi theo hướng tích cực, từ nợ nước ngoài là chính sang nợ trong nước là chính.

Cơ cấu nợ Chính phủ duy trì theo kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025 và định hướng Chiến lược nợ công đến năm 2030.

Dư nợ trong nước tăng lên, chủ yếu là trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn phát hành dài (trung bình khoảng 12,43 năm tính đến ngày 27/11) và các khoản nợ nước ngoài hiện còn dư nợ, chủ yếu là lãi vay ODA và vay ưu đãi có thời hạn dài.

Chiến lược nợ công đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, là cơ sở quan trọng để tiếp tục cải cách công tác quản lý nợ công bền vững, hiệu quả.

Công tác trả nợ nước ngoài của Việt Nam cũng được thực hiện kịp thời, đầy đủ, trong phạm vi dự toán được duyệt.

Để có được những thành công này, theo đại diện Bộ Tài chính, ngoài việc bám sát chủ trương, đường lối chỉ đạo đúng đắn của Đảng, Nhà nước về vấn đề nợ công, Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại đã tham mưu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý quản lý nợ công từ hạn mức cho vay lại và bảo lãnh Chính phủ hàng năm, Chương trình quản lý nợ 3 năm và Kế hoạch vay, trả nợ công hàng năm, đến bổ sung quy định ngưỡng cảnh báo nợ công theo thông lệ quốc tế bên cạnh khái niệm trần nợ công.

Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại đã tích cực tham mưu cho Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành liên quan sửa đổi, bổ sung một số Nghị định hướng dẫn Luật Quản lý nợ công (như Nghị định về quản lý và sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài, Dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi, Dự thảo Nghị định về viện trợ của Việt Nam cho nước ngoài...).

Báo cáo của Bộ Tài chính cũng cho biết, một trong những điểm sáng trong công tác quản lý nợ công trong năm 2023 là việc triển khai có hiệu quả công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia, góp phần giảm chi phí huy động vốn vay của Chính phủ theo lộ trình cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia tới năm 2030.

Đặc biệt, Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch đã nâng hạng tín nhiệm của Việt Nam lên BB+, triển vọng Ổn định.

Theo lãnh đạo Cục, trong bối cảnh tình hình kinh tế tiếp tục diễn biến phức tạp, các quốc gia tiếp tục duy trì thắt chặt chính sách tiền tệ, rủi ro địa chính trị, cầu yếu, tăng trưởng chậm, năm 2023, các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc gia đã có 34 lượt hạ bậc tín nhiệm, 38 lượt hạ triển vọng trên thế giới.

Các tổ chức như Fitch, Moody’s, S&P đã đặc biệt đánh giá cao về chính sách tài khóa và dư địa nợ công còn nhiều của Việt Nam, đồng thời khẳng định sự tin vào triển vọng phục hồi và tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam trong trung hạn.

Phát biểu kết luận hội nghị, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính biểu dương những nỗ lực, khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao của Cục năm 2023.

Tuy nhiên, ông Long lưu ý, năm 2024 và những năm tới đây, nhiệm vụ công tác quản lý nợ công còn khá nặng nề (chương trình công tác với trên 500 nhiệm vụ liên quan quản lý nợ).

Lãnh đạo Cục đề nghị các đơn vị phối hợp chặt chẽ để triển khai Chương trình quản lý nợ công 3 năm giai đoạn 2024-2026 và Kế hoạch vay, trả nợ công năm 2024.

Bên cạnh đó, các đơn vị sẽ chuẩn bị các hoạt động nghiên cứu đánh giá triển khai Luật Quản lý nợ công, Kế hoạch 5 năm và đánh giá giữa kỳ các đề án, chiến lược vào đầu năm 2025 và các hoạt động đề ra tại Khung cải cách quản lý nợ công, rủi ro danh mục nợ, thống kê nợ nước ngoài...

Đối với các nhóm nhiệm vụ về giải ngân, Cục trưởng Trương Hùng Long cho biết một số nhiệm vụ trọng tâm, như đôn đốc các bộ, ngành Trung ương, địa phương phân bổ và nhập TABMIS (Hệ thống Thông tin Quản lý Ngân Sách và Kho bạc) kế hoạch vốn 2024 ngay trong tháng 1/2024. Đây là cơ sở giải ngân theo kế hoạch vốn năm 2024.

Cùng với đó, các đơn vị cũng theo dõi sát diễn biến giải ngân của từng bộ, ngành, địa phương và từng dự án được giao kế hoạch vốn lớn hoặc đang có vướng mắc trong giải ngân để góp phần tháo gỡ, thúc đẩy tiến độ giải ngân.

Năm sau sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động đề ra tại Khung cải cách quản lý nợ công, tiếp tục triển khai nghiên cứu sâu hơn về rủi ro danh mục nợ, thống kê nợ nước ngoài, quan hệ nhà đầu tư...

Đồng thời, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về chủ trương, chính sách quản lý, điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ đến các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, tổ chức quốc tế, cộng đồng nhà đầu tư thông qua các kênh quảng bá đa dạng.

Ngoài ra, tăng cường năng lực cán bộ, bố trí đội ngũ cán bộ có chuyên môn, kinh nghiệm phù hợp chuyên trách công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia; chủ động, kịp thời cung cấp thông tin về lĩnh vực nợ công cho các tổ chức giám sát vĩ mô.