Đáng chú ý, khảo sát cho thấy, có đến 72,8% doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô hoạt động, tạm ngừng hoặc ngừng kinh doanh trong năm 2024.
Nhiều doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô
Báo Công dan & Khuyến học đưa tin, Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV thuộc Hội đồng Tư vấn Cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) tiến hành khảo sát nhanh trực tuyến gồi đầu tháng 12/2023 để nắm bắt tình hình doanh nghiệp.
Theo kết quả khảo sát, mặc dù thời kỳ khó khăn của các doanh nghiệp vẫn chưa chấm dứt nhưng niềm tin đã quay trở lại. Dù vậy, số lượng doanh nghiệp giảm quy mô hoạt động được dự báo sẽ tiếp tục gia tăng.
So với kết quả khảo sát vào tháng 4/2023, tình hình doanh nghiệp đã lạc quan hơn. Tỉ lệ đánh giá tích cực/rất tích cực về tình hình kinh tế vĩ mô hiện nay cao gấp 2,7 lần so hồi tháng 4.
Bên cạnh đó, tỉ lệ đánh giá tích cực/rất tích cực về kinh tế ngành hiện tại gấp 2,5 lần; tỉ lệ đánh giá tích cực về triển vọng kinh tế vĩ mô 12 tháng tới gấp gần 3 lần; tỉ lệ dự kiến mở rộng quy mô mạnh tăng gấp 2 lần; tỉ lệ mở rộng quy mô vừa phải tăng gấp 2,5 lần.
Ngoài ra, các chỉ số khác về triển vọng tiếp cận vốn, triển vọng thị trường, đánh giá hiệu quả hỗ trợ của chính quyền địa phương đều có tỉ lệ, điểm đánh giá cao hơn so với những con số hồi tháng 4/2022.
Tuy nhiên, cách nhìn nhận của các doanh nghiệp về tình hình và triển vọng kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Trong tổng số 2.734 doanh nghiệp tham gia khảo sát, có 82,4% doanh nghiệp đánh giá tiêu cực/rất tiêu cực về tình hình kinh tế 6 tháng cuối năm 2023. Có 69,1% doanh nghiệp tham gia khảo sát đánh giá tiêu cực/rất tiêu cực về triển vọng kinh tế năm 2024.
Về sức mạnh nội tại và dự kiến kinh doanh, có 72,8% doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô, tạm ngừng kinh doanh hoặc ngừng kinh doanh trong năm nay. Trong đó, tỉ lệ doanh nghiệp dự kiến ngừng kinh doanh, chờ giải thể là 11.8%. Tỉ lệ dự kiến tạm ngừng kinh doanh là 12,2%. Tỉ lệ dự kiến giảm mạnh quy mô là 28,2%, trong khi dự kiến giảm nhẹ quy mô là 20,6%.
Trong số các doanh nghiệp dự kiến tiếp tục hoạt động năm 2024, có 58,9% có thể giảm quy mô lao động trên 5%. Trong đó, có 16,6% doanh nghiệp cho biết sẽ giảm trên 50% quy mô. Có 60,2% doanh nghiệp dự kiến giảm doanh thu, với tỉ lệ doanh nghiệp giảm trên 50% doanh thu là 17,3%.
Tập trung giải quyết triệt để những vấn đề nội tại
Theo khảo sát, sau 2 năm dịch bệnh Covid-19, các doanh nghiệp ngày càng kiệt sức do tác động từ những bất ổn của kinh tế vĩ mô toàn cầu. Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh năm 2024 nhiều biến số, ngoài sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương, Ban IV chỉ ra 5 khó khăn chính doanh nghiệp cần tháo gỡ.
Cụ thể, đó là khó khăn về đơn hàng; khó khăn về dòng tiền; khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục hành chính và đáp ứng các quy định của pháp luật; nguy cơ hình sự hóa các giao dịch kinh tế; khó khăn về tiếp cận vốn vay.
Ban IV đánh giá, "đây là những khó khăn không mới, đã được doanh nghiệp phản ánh và nêu ra trong khảo sát tháng 4, giờ tiếp tục được doanh nghiệp đề cập lại ở thời điểm khảo sát tháng 12".
Ban IV cũng cho rằng, trong bối cảnh vị thế của Việt Nam đang không ngừng được củng cố trên trường quốc tế, đây là "thời điểm vàng" của cải cách, giải quyết triệt để những vấn đề nội tại của nền kinh tế để tạo ra các động lực phát triển mới.
Đặc biệt, cần chú trọng phát triển nhân lực công nghệ cao, đặc biệt là nguồn nhân lực cho hệ sinh thái bán dẫn và các xu hướng công nghệ xanh, số hiện đại để tận dụng cơ hội do sự dịch chuyển chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất, chuỗi giá trị của thế giới đem lại.
Cùng với đó, xây dựng nền hành chính, quản trị công kỷ cương, phục vụ, hiệu quả trong đó nhấn mạnh đến các cơ chế chọn lựa và sử dụng nhân tài.
Nghiên cứu chính sách hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân một cách thực chất; hình thành và thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp dân tộc dẫn dắt. Lý do, đây là động lực quan trọng để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình và tiến tới mục tiêu trở thành nước thu nhập cao vào năm 2045
Ngoài ra, cần chuyển đổi nền kinh tế theo hướng xanh và tuần hoàn để hòa nhịp vào xu hướng phát triển bền vững của thế giới.