Trước đó, Việt Nam đã có vệ tinh VNREDSat-1 hoạt động trên quỹ đạo gần 11 năm (kể từ năm 2013). Đây là thành công lớn so với mặt bằng chung trong khu vực và trên thế giới.
Việt Nam sắp phóng LOTUSat-1
Tại buổi họp báo do Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức chiều 19/1/2023, Phó Chủ tịch Viện Trần Tuấn Anh cho biết LOTUSat-1, vệ tinh công nghệ radar đầu tiên của Việt Nam, sẽ hoàn thành và được phóng lên quỹ đạo vào cuối năm 2024, đầu năm 2025.
Báo Vneconomy dẫn lời ông Trần Tuấn Anh cho biết, để thực hiện kế hoạch này, năm 2023, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã bám sát tiến độ thực hiện dự án phát triển vệ tinh radar đầu tiên của Việt Nam.
Từ tháng 12/2024 đến tháng 2/2025, vệ tinh dự kiến sẽ được phóng lên quỹ đạo và có thời gian hoạt động 5 năm trên quỹ đạo.
Đến tháng 9/2024, toàn bộ hệ thống mặt đất phục vụ việc chuẩn bị vận hành vệ tinh sẽ được hoàn thiện trên Trung tâm vũ trụ Việt Nam tại Hòa Lạc. Đến lúc đó, toàn bộ hệ thống Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cơ sở Hòa Lạc sẽ đi vào vận hành, sẵn sàng đón nhận tín hiệu đầu tiên từ vệ tinh.
Về phần mình, TS. Lê Xuân Huy, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho biết, khác với các vệ tinh khoa học, vệ tinh radar có thể chụp ảnh trong mọi điều kiện thời tiết, đặc biệt khi thời tiết mây, sương mù, điều kiện thiếu ánh sáng.
“Chúng tôi kỳ vọng vào dữ liệu cung cấp từ vệ tinh radar này sẽ đóng góp quan trọng cho Việt Nam, trong điều kiện môi trường khí hậu có nhiều mây”, - ông Huy nói.
Ngoài ra, Trung tâm cũng chuẩn bị các lớp học, chuyển giao công nghệ xử lý ảnh vệ tinh radar; sẵn sàng về công nghệ, nhân lực để khi vệ tinh được phóng lên quỹ đạo, các dữ liệu thu được sẽ được khai thác hiệu quả.
Thành tựu của Việt Nam trong phát triển vệ tinh
LOTUSat-1 là vệ tinh quan sát trái đất với khả năng chụp ảnh độ phân giải cao trong mọi điều kiện thời tiết. Vệ tinh sử dụng công nghệ cảm biến radar khẩu độ tổng hợp (SAR).
Dữ liệu ảnh của vệ tinh đáp ứng nhu cầu cấp bách về nguồn ảnh, cung cấp thông tin chính xác, kịp thời nhằm ứng phó, giảm thiểu tác động của thiên tai và biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên thiên nhiên và giám sát môi trường, phục vụ phát triển kinh tế xã hội.
Vệ tinh có khả năng cung cấp ảnh ở 3 chế độ chụp điểm, chụp dải và chụp quét, với độ phân giải không gian lần lượt bằng hoặc nhỏ hơn 1m, bằng hoặc nhỏ hơn 2m và bằng hoặc nhỏ hơn 16m.
Đề cập đến vệ tinh VNREDSat-1 được phóng thành công hồi tháng 5/2013, TS. Ngô Duy Tân, Phó Viện trưởng viện Công nghệ vũ trụ, cho biết đến nay, vệ tinh VNREDSat-1 đã hoạt động trên quỹ đạo gần 11 năm. Đây là thành công lớn so với mặt bằng chung trong khu vực và trên thế giới.
VNREDSat-1 là hệ thống viễn thám hoàn chỉnh đầu tiên của Việt Nam từ trạm thu ảnh mặt đất tới vệ tinh hoạt động trên quỹ đạo. Sau hơn 10 năm, vệ tinh này được đánh giá cao về khả năng hoạt động. VNREDSat-1 đã chụp, truyền về mặt đất gần 160 nghìn cảnh ảnh, kích thước 17,5km x 17,5km trên các vùng lãnh thổ, lãnh hải Việt Nam và trên toàn thế giới.
Điều này mang lại sự chủ động hoàn toàn trong công tác giám sát từ xa tài nguyên thiên nhiên, môi trường, thiên tai, từng bước ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong công tác giám sát và khẳng định chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. Nó cũng góp phần tích cực vào các hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ vũ trụ và an ninh quốc phòng; hỗ trợ phát triển bền vững kinh tế xã hội.
Các dữ liệu được chia sẻ, trao đổi và sử dụng kịp thời, hiệu quả cho các đơn vị sử dụng, cũng như phục vụ công tác nghiên cứu.
Ông Tân nhấn mạnh, sau thời gian vận hành, khai thác hệ thống VNREDSat-1, những hiệu quả mang lại đã cho thấy nhu cầu, giá trị quan trọng và cấp thiết về nguồn dữ liệu chủ động để quan sát trái đất của Việt Nam, phục vụ giám sát tài nguyên thiên, ứng phó biến đổi khí hậu, đảm bảo chủ quyền trên bộ, trên không, lãnh hải.
Việc vệ tinh quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam VNREDSat-1 được phóng thành công lên quỹ đạo là dấu mốc quan trọng trong quá trình thực hiện Chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ ở Việt Nam.