Các bị can bị khởi tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trước khi bị khởi tố, truy tố và đưa ra xét xử, cha con Tô Hoài Dân – Tô Công Lý được người dân trong vùng gọi là "đại gia" và "thiếu gia" điện gió miền Tây.
Con chủ mưu, cha đồng phạm
Báo Dân trí đưa tin, ngày 28/3, TAND tỉnh Cà Mau đã mở phiên xét xử bị cáo Tô Hoài Dân (63 tuổi, Tổng giám đốc Công ty TNHH Xây dựng – Thương mại – Du lịch Công Lý), Tô Công Lý (40 tuổi, Phó Tổng giám đốc Công ty Công Lý, con trai ông Dân) và Nguyễn Bá Đam (40 tuổi, nhân viên Công ty Công Lý), cùng về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Vụ án xảy ra tại dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý rác thải TP. Cà Mau, do Công ty Công Lý làm chủ đầu tư.
Tại phiên xử ngày thứ 2 hôm nay, đại diện VKSND tỉnh Cà Mau đã trình bày bản luận tội và đề nghị mức án từng bị cáo.
Theo đó, lợi dụng chính sách nhà nước hỗ trợ 50% vốn đầu tư dự án trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, trong quá trình đầu tư Nhà máy xử lý rác TP. Cà Mau, từ năm 2009 – 2012, Tô Công Lý đã trực tiếp và chỉ đạo Nguyễn Bá Đam lập hồ sơ khống xây dựng 2 hạng mục là Hệ thống xử lý nước thải và Khu tiếp nhận và phân tách rác, với tổng vốn đầu tư hơn 14,6 tỷ đồng.
Sau đó, Tô Công Lý trình cho ông Tô Hoài Dân ký quyết định phê duyệt quyết toán, trình đề nghị UBND tỉnh Cà Mau xem xét hỗ trợ 50% vốn đầu tư. UBND tỉnh Cà Mau đã phê duyệt, hỗ trợ 50% vốn đầu tư cho 2 hạng mục công trình khống nói trên, với số tiền ngân sách hơn 7,3 tỷ đồng.
Cơ quan công tố khẳng định, hành vi này của bị cáo Tô Công Lý đã phạm vào tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" với vai trò chủ mưu. Bị cáo Tô Hoài Dân và nhân viên Nguyễn Bá Đam có vai trò đồng phạm.
Đúng người, đúng tội, không oan sai
Đại diện VKSND cho biết, trong quá trình điều tra, các bị cáo thừa nhận hành vi trên để nhận hơn 7,3 tỷ đồng tiền hỗ trợ từ ngân sách, nhưng lại phủ nhận toàn bộ lời khai trước đó tại phiên tòa.
Theo cáo bị cáo, trong quá trình điều tra, do không được minh mẫn và bị ảnh hưởng tâm lý nên đã thừa nhận hành vi phạm tội. Việc phản cung này là “không có cơ sở chấp nhận”, theo đại diện VKS.
Cơ quan công tố nhận định, ngoài các biên bản ghi lời khai, biên bản hỏi cung của điều tra viên, còn có nhiều bản tự khai do chính các bị cáo viết. Khi kết thúc các biên bản ghi lời khai, biên bản hỏi cung, các bị cáo tự ghi nhận đã đọc lại biên bản. Chưa hết, nhiều biên bản ghi lời khai được tiến hành khi các bị cáo chưa bị khởi tố bị can, chưa bị tạm giam.
“Việc ghi lời khai, hỏi cung đối với các bị cáo có một khoảng thời gian dài với rất nhiều lời khai, biên bản hỏi cung các bị cáo đều khai sức khoẻ bình thường, tinh thần tỉnh táo, đủ điều kiện làm việc. Các bị cáo khai không bị ép cung, xin giữ nguyên lời khai”, - báo Tiền phong dẫn lời đại diện VKS.
Trong giai đoạn điều tra, Tô Hoài Dân đã ký công văn số 01 gửi VKSND Tối cao về việc thay đổi lời khai. Kiểm sát viên VKSND tối cao sau đó đã làm việc với Dân và bị cáo nói công văn này do luật sư hướng dẫn, tự soạn thảo. Do tin tưởng luật sư, bị cáo ký văn bản số 01 mà không đọc kỹ nên đề nghị được giữ nguyên lời khai với cơ quan điều tra Bộ Công an.
Từ các lập luận trên, đại diện VKS khẳng định, cáo trạng truy tố các bị cáo là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật và không oan sai.
Đại diện VKSND lưu ý, Nghị định 04/2009 của Chính phủ là chính sách ưu đãi, hỗ trợ về vốn, thuế, phí cho các dự án về môi trường. Đáng nói, nhà máy xử lý rác TP. Cà Mau còn là dự án duy nhất trên cả nước được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 50% vốn đầu tư.
“Lẽ ra, các bị cáo phải sử dụng tiền của Nhà nước sao cho có hiệu quả, đúng quy định, góp phần trong việc bảo vệ môi trường tại địa phương. Các bị cáo lại lợi dụng chính sách này lập khống 2 hạng mục công trình để chiếm đoạt số tiền hơn 7,3 tỷ đồng”, - đại diện VKS cáo buộc.
Từ các tình tiết nêu trên, đại diện VKSND đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Tô Công Lý từ 12 - 13 năm tù; bị cáo Tô Hoài Dân từ 7 - 8 năm tù và bị cáo Nguyễn Bá Đam từ 7 - 8 năm tù, cùng về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Đại gia – thiếu gia điện gió miền Tây
Trước đó, ngày 16/8/2019, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã khởi tố vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý rác thải TP. Cà Mau; khởi tố bị can Tô Công Lý về hành vi "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Ngày 19/3/2020, Cơ quan ANĐT Bộ Công an tiếp tục khởi tố bị can Tô Hoài Dân và Nguyễn Bá Đam cùng về tội danh trên.
Ngày 16/4/2021, Cơ quan ANĐT Bộ Công an có quyết định tạm đình chỉ điều tra đối với vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý rác thải TP.Cà Mau.
Đến ngày 27/10/2022, Cơ quan ANĐT Bộ Công an ra quyết định phục hồi điều tra đối với vụ án trên.
Được biết, ngoài đầu tư vào nhà máy xử lý rác ở Cà Mau, Công ty Công Lý còn đầu tư vào lĩnh vực điện gió với Dự án Nhà máy điện gió tỉnh Bạc Liêu, có tổng mức đầu tư 5.200 tỷ đồng.
Thời điểm chưa bị khởi tố, cha con Tô Hoài Dân – Tô Công Lý được người dân trong vùng gọi là "đại gia" và "thiếu gia" điện gió miền Tây. Nhà máy xử lý rác TP. Cà Mau là nhà máy rác duy nhất ở tỉnh, được xây dựng theo chính sách ưu đãi, kinh phí đầu tư hàng trăm tỷ đồng. Công trình hoạt động năm 2012, với tổng công suất lên tới 200 tấn rác mỗi ngày.